Μπορείς να το θεωρήσεις το πρώτο χαρμόσυνο νέο της χρονιάς: Στις 10 Ιανουαρίου του 2011 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Introbooks το καινούριο μου βιβλίο που λέγεται “Αληθινές Ιστορίες”. Περιέχει 14 κείμενα που έγραψα την τελευταία δεκαετία στο περιοδικό Esquire, από αυτά τα μεγάλα, των χιλιάδων λέξεων. Είναι ιστορίες Ελλήνων που μπορεί να μην είναι γνωστοί και διάσημοι, αλλά που όλοι έζησαν μοναδικές εμπειρίες και συναρπαστικές ζωές, από τον δημοσιογράφο που ενδέχεται να κρύβεται πίσω από το σκάνδαλο Watergate μέχρι τον Κεφαλονίτη στρατιώτη του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου που βρέθηκε στο εξώφυλλο του Time, κι από έναν θανατοποινίτη σε μια φυλακή της Φλόριντα μέχρι έναν ανακριτή του Αμερικανικού στρατού στο Ιράκ.
Ήμουν πολύ τυχερός που έμαθα τις ιστορίες αυτών των ανθρώπων (και, στις περισσότερες περιπτώσεις, που γνώρισα και τους ίδιους): Το αποτέλεσμα ήταν μερικά από τα καλύτερα κείμενα που έχω γράψει και, δεδομένου ότι είσαι εδώ εξεπιτούτου και έχεις ήδη διαβάσει μέχρι εδώ, άρα δεν είσαι περαστικός, υπάρχει μια αρκετά σοβαρή πιθανότητα να τα απολαύσεις σε βαθμό ικανοποιητικό.
Οπότε σκέψου το ενδεχόμενο τη Δευτέρα, μια μέρα κατά τα άλλα δυσοίωνη, να περάσεις μια βόλτα από ένα βιβλιοπωλείο, χτιστό ή online, και να το δοκιμάσεις.
Μάθε επίσης ότι: Το εξώφυλλο του βιβλίου το σχεδίασε ο Σπύρος Πολυκανδριώτης, την εισαγωγή του βιβλίου την έχει γράψει ο Πέτρος Κωστόπουλος, τα blurbs ο Πέτρος Τατσόπουλος κι ο Αλέξης Σταμάτης. Αλλά το υπόλοιπο το ‘χω γράψει εγώ.
Διάβασε παρακάτω αναλυτικά ποιοι είναι οι 14 Έλληνες, καθώς και το “σημείωμα του συγγραφέα” όπως εμφανίζεται στο τέλος του βιβλίου. Εξηγεί το γιατί και το διότι.
Τα Περιεχόμενα
1) Ο Άγνωστος Στρατιώτης Νοέμβριος 2004
Μια από τις διασημότερες φωτογραφίες του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, τραβηγμένη από τον σπουδαίο Γιουτζίν Σμιθ, δείχνει γλαφυρά τη γενναιότητα και το θάρρος του ανώνυμου Αμερικάνου φαντάρου που πολέμησε για την ελευθερία. Με το τσιγάρο να κρέμεται μάγκικα στα χείλη, και με ένα βλέμμα που τσακίζει κόκαλα, αυτός ο στρατιώτης έγινε το σύμβολο της Μεγαλύτερης Γενιάς των Αμερικάνων.
Αυτός ο στρατιώτης, όμως, δεν είναι Αμερικανός.
Λέγεται Ευάγγελος Κλωνής. Είναι Έλληνας.
2) Ένας Μήνας Στο Ιράν Ιούνιος 2010
Τον Ιούνιο του 2009 ο Έλληνας δημοσιογράφος Ιάσων Αθανασιάδης ταξίδεψε στην Τεχεράνη για να καλύψει τις προεδρικές εκλογές για λογαριασμό των Washington Times. Και μετά όλα πήγαν κατά διαόλου: Το αμφιλεγόμενο αποτέλεσμα των εκλογών προκάλεσε ένα πρωτοφανές ξέσπασμα βίας και ταραχών στη χώρα.
Και ο Ιάσων Αθανασιάδης βρέθηκε στη φυλακή.
3) Γράμματα Από την Κόλαση Ιούλιος 2003
Ο ναύτης Κώστας Καστανιάς έμεινε κρατούμενος στις φυλακές του Καΐρου για περίπου 15 χρόνια για κάτι που υποστηρίζει ότι δεν έκανε. Σ’ όλο αυτό το διάστημα προσπαθούσε να κρατηθεί στη ζωή γράφοντας γράμματα στην αδερφή του στην Αθήνα, και ελπίζοντας σε ένα θαύμα. Αυτή είναι η ιστορία του.
4) Η Άλλη Μάχη Του Βαγγέλη Ιούλιος 2004
Ένας Έλληνας πρωταθλητής του θαλάσσιου σκι πάλεψε με τον καρκίνο -και νίκησε, και επέστρεψε στη θάλασσα.
5) Η Ιστορία Μιας Ανθρώπινης Ασπίδας Απρίλιος 2003
Ο Ελληνοαμερικανός Απόστολος Ηλιόπουλος ήταν ένας από τους ξένους πολίτες που κρατήθηκαν όμηροι από το στρατό του Σαντάμ Χουσεΐν, λίγο πριν τον πρώτο πόλεμο του Κόλπου, το 1990. Αυτή είναι η απίστευτη περιπέτειά του.
6) Η Νέμεση του Χένρι Κίσινγκερ Φεβρουάριος 2003
Ενώ η Ελλάδα υπέφερε από τη χούντα, ο Ρίτσαρντ Νίξον, ο Χένρι Κίσινγκερ, ο Τομ Πάπας και οι Έλληνες συνταγματάρχες γνώριζαν έναν κοινό εχθρό, ένα One-Man Lobby, που ζούσε στην Ουάσινγκτον και εργαζόταν ακούραστα για την καταστροφή τους. Ήταν ένας Έλληνας δημοσιογράφος: Ο Ηλίας Δημητρακόπουλος.
7) Ο Δραπέτης Φεβρουάριος 2009
Ήταν ο πιο διαβόητος ληστής στην Ελλάδα. Απέδρασε πέντε φορές από τις φυλακές. Προσπάθησε άλλες πέντε. Καταδικάστηκε με πέντε χρόνια φυλάκισης. Έμεινε μέσα σχεδόν είκοσι. Ελεύθερος, νόμιμος και συγγραφέας πλέον, ο Κώστας Σαμαράς μιλάει για μια ζωή παρανομίας και για την αξία της ελευθερίας, όπως τη νιώθει ένας δραπέτης.
8 ) Ο Βασανιστής Μάιος 2008
Η απίστευτη περιπέτεια ενός Ελληνοαμερικανού στρατιωτικού ανακριτή στην καρδιά του πολέμου του Ιράκ, καθώς ο κόσμος συγκλονιζόταν από τις εικόνες του Αμπού Γκράιμπ και τα όρια ανάμεσα στη νομιμότητα και την κτηνωδία γίνονταν θολά.
9) Περιμένοντας το Λιαντίνη Ιούλιος 2005
Η ιστορία του καθηγητή της Φιλοσοφικής που εξαφανίστηκε το 1998, αφήνοντας πίσω του δεκάδες στοιχεία για το τι πρόκειται να του συμβεί, εξακολουθεί να συναρπάζει. Στις αρχές του καλοκαιριού του 2005 μάθαμε ότι οι λίγοι άνθρωποι που ήξεραν την αλήθεια επρόκειτο να την αποκαλύψουν. Έτσι, έφυγα για τον Ταΐγετο για να δω τι μπορώ να μάθω.
10) Καταδικασμένος Σε Θάνατο Απρίλιος 2004
Ο Κωνσταντίνος Φωτόπουλος, ένας Έλληνας, είχε συμπληρώσει 15 χρόνια στην death row της φυλακής Starke στη Φλόριντα των ΗΠΑ όταν γράφτηκε αυτό το άρθρο. Αυτή είναι η ιστορία του, και η ιστορία των ανθρώπων που προσπαθούν να τον σώσουν.
11) Ο Κυνηγός Των Χάκερ Δεκέμβριος 2007
Ένας πολύ διάσημος αμερικανός τραγουδιστής ανακάλυψε ξαφνικά πως όλα του τα προσωπικά στοιχεία, τα email, οι κωδικοί των λογαριασμών του, τα αρχεία των τηλεφωνημάτων του, είχαν κλαπεί από έναν άγνωστο χάκερ. Μόνο ένας άνθρωπος μπορούσε να τον βοηθήσει να αποκτήσει ξανά τον έλεγχο της ζωής του. Ένας Έλληνας.
12) Το Μυστικό του Τζορτζ Ιωαννίδη Μάρτιος 2004
Ένας ελληνοαμερικανός πράκτορας της CIA βρέθηκε στην καρδιά της μεγαλύτερης συνωμοσίας του περασμένου αιώνα –και έμαθε κάτι που θα μπορούσε να αλλάξει τον ρου της αμερικανικής ιστορίας. 40 χρόνια μετά τη δολοφονία του JFK, μια ομάδα δημοσιογράφων προσπαθεί να αποκαλύψει το μυστικό του
13) Πίτερ Διαμαντής: Διαστημάνθρωπος Αύγουστος-Σεπτέμβριος 2008
Ο Πίτερ Διαμαντής θέλει ένα πράγμα περισσότερο από όλα στον κόσμο: Να ταξιδέψει στο διάστημα. Στην προσπάθειά του να τα καταφέρει, όμως, μπορεί και γίνει ο άνθρωπος που θα σώσει την ανθρωπότητα από τα σημαντικότερα προβλήματά της, και που θα τη σπρώξει μακριά από τον μικροσκοπικό της πλανήτη.
14) Ο Έλληνας Που Γύρισε Από τον Κόλπο Νοέμβριος 2002
Πήγε στον Περσικό Κόλπο με το USS Theodore Roosevelt, μια πλωτή πολιτεία 6000 κατοίκων. Επιδιόρθωνε το σύστημα στόχευσης των αεροπλάνων, το σύστημα που έδωσε τόσα εντυπωσιακά πλάνα στο CNN. Γύρισε στην Αθήνα με ένα μόνιμο αίσθημα κόπωσης και ένα περίεργο τρέμουλο στα χέρια. Ο Πίτερ Σταυρόπουλος είναι βετεράνος του Πολέμου του Κόλπου. Αυτή είναι η ιστορία του.
Σημείωμα Περί “Αληθινών Ιστοριών”
Το να γράφεις μερικές χιλιάδες λέξεις για ένα συγκεκριμένο θέμα, όσο συναρπαστικό κι ενδιαφέρον κι αν είναι αυτό, δεν είναι εύκολο πράγμα. Το εύκολο είναι να συγκεντρώσεις τις πληροφορίες, να κάνεις την έρευνα, να μιλήσεις με τους ανθρώπους, να απομαγνητοφωνήσεις τις συνεντεύξεις, να μαζέψεις όλο το υλικό. Το να ξεδιαλέξεις μέσα από όλο αυτό το χαώδες πράγμα που μάζεψες τα στοιχεία που έχουν σημασία και να τα βάλεις στη σειρά με τρόπο τέτοιο ώστε να λένε την ιστορία απλά και κατανοητά, χωρίς να αφήνουν κενά ή αναπάντητα ερωτήματα, είναι πολύ πιο δύσκολο.
Το πιο δύσκολο απ’ όλα, όμως, είναι να σχηματίσεις τελικά ένα ολοκληρωμένο κείμενο που έχει ενδιαφέρον, που ο αναγνώστης δεν θα το βαριέται στη δεύτερη –ή στην εικοστή- παράγραφο. Για να το καταφέρεις αυτό πρέπει να δανειστείς κόλπα από τη λογοτεχνία, να δομήσεις την αληθινή σου ιστορία σαν να πρόκειται για μυθοπλασία, όσο αυτό είναι εφικτό χωρίς να προδώσεις την αλήθεια και χωρίς να πάρεις υπερβολικές ελευθερίες περιγράφοντας πρόσωπα, πράγματα και καταστάσεις.
Είναι μια διαδικασία συναρπαστική, αλλά δύσκολη. Θέλει χρόνο, καθαρό μυαλό, πολύ διάβασμα, και πείρα.
Όταν άρχισα να γράφω τέτοια κείμενα, το μακρινό 2002, δεν είχα τίποτα από όλα αυτά. Είχα μόνο μια ιδέα: Να γράψω ένα άρθρο για το μυστηριώδες «Σύνδρομο του Κόλπου», αυτή την περίεργη ασθένεια που είχε πλήξει εντυπωσιακά μεγάλο αριθμό Αμερικανών βετεράνων από τον πρώτο πόλεμο του Ιράκ. Για να τη γράψω στο περιοδικό στο οποίο δούλευα, ωστόσο, θα έπρεπε να έχει κάποια σύνδεση με Ελλάδα, κάποια πτυχή Ελληνική. Τη βρήκα με τον πιο απλό τρόπο που μπορούσα να φανταστώ: Ψάχνοντας λίστες βετεράνων από σχετικές οργανώσεις στο Ίντερνετ, αναζητώντας Ελληνικά ονόματα.
Και βρήκα έναν Έλληνα. Που ζούσε και στην Αθήνα.
Η ιστορία του Πίτερ Σταυρόπουλου, του Έλληνα που είχε ταξιδέψει με ένα αεροπλανοφόρο στον Περσικό Κόλπο και είχε επιστρέψει από τον πόλεμο με ένα περίεργο τρέμουλο, ήταν το πρώτο «μεγάλου μήκους» άρθρου που έγραψα στο περιοδικό, και ήταν αρκετή για να μου προκαλέσει έναν εθισμό: Διαπίστωσα ότι η ικανοποίηση που παίρνει ένας δημοσιογράφος από τη σύνθεση ενός περίπλοκου κειμένου που όμως λέει μια ιστορία που ενδιαφέρει τον ίδιο (και, στην καλύτερη περίπτωση, και τους αναγνώστες του) πάρα πολύ, είναι σπάνια. Και θέλει κι άλλο.
Έκτοτε έγραψα δεκάδες τέτοιες ιστορίες. Μερικές αφορούσαν γεγονότα, όπως την «εξαφάνιση» 500 παιδιών από ένα ίδρυμα της Αθήνας, ή την ιστορία των Ελλήνων το Μάη του ’68. Άλλα αφορούσαν γενικότερα θέματα, όπως την επιχείρηση αφαίρεσης των ναρκών από τον Έβρο –και τα θύματά της- ή το γιατί δεν τιμωρούνται οι δράστες των εμπρησμών. Αλλά οι περισσότερες αφορούσαν τις προσωπικές ιστορίες ανθρώπων που άξιζε να γραφτούν και να διαβαστούν. Δεκατέσσερις από αυτές τις μάζεψα σ΄αυτό το βιβλίο.
Ελπίζω να το ‘φχαριστηθείς.
1) Ο Άγνωστος Στρατιώτης Νοέμβριος 2004
Μια από τις διασημότερες φωτογραφίες του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, τραβηγμένη από τον σπουδαίο Γιουτζίν Σμιθ, δείχνει γλαφυρά τη γενναιότητα και το θάρρος του ανώνυμου Αμερικάνου φαντάρου που πολέμησε για την ελευθερία. Με το τσιγάρο να κρέμεται μάγκικα στα χείλη, και με ένα βλέμμα που τσακίζει κόκαλα, αυτός ο στρατιώτης έγινε το σύμβολο της Μεγαλύτερης Γενιάς των Αμερικάνων.
Αυτός ο στρατιώτης, όμως, δεν είναι Αμερικανός.
Λέγεται Ευάγγελος Κλωνής. Είναι Έλληνας.
2) Ένας Μήνας Στο Ιράν Ιούνιος 2010
Τον Ιούνιο του 2009 ο Έλληνας δημοσιογράφος Ιάσων Αθανασιάδης ταξίδεψε στην Τεχεράνη για να καλύψει τις προεδρικές εκλογές για λογαριασμό των Washington Times. Και μετά όλα πήγαν κατά διαόλου: Το αμφιλεγόμενο αποτέλεσμα των εκλογών προκάλεσε ένα πρωτοφανές ξέσπασμα βίας και ταραχών στη χώρα.
Και ο Ιάσων Αθανασιάδης βρέθηκε στη φυλακή.
3) Γράμματα Από την Κόλαση Ιούλιος 2003
Ο ναύτης Κώστας Καστανιάς έμεινε κρατούμενος στις φυλακές του Καΐρου για περίπου 15 χρόνια για κάτι που υποστηρίζει ότι δεν έκανε. Σ’ όλο αυτό το διάστημα προσπαθούσε να κρατηθεί στη ζωή γράφοντας γράμματα στην αδερφή του στην Αθήνα, και ελπίζοντας σε ένα θαύμα. Αυτή είναι η ιστορία του.
4) Η Άλλη Μάχη Του Βαγγέλη Ιούλιος 2004
Ένας Έλληνας πρωταθλητής του θαλάσσιου σκι πάλεψε με τον καρκίνο -και νίκησε, και επέστρεψε στη θάλασσα.
5) Η Ιστορία Μιας Ανθρώπινης Ασπίδας Απρίλιος 2003
Ο Ελληνοαμερικανός Απόστολος Ηλιόπουλος ήταν ένας από τους ξένους πολίτες που κρατήθηκαν όμηροι από το στρατό του Σαντάμ Χουσεΐν, λίγο πριν τον πρώτο πόλεμο του Κόλπου, το 1990. Αυτή είναι η απίστευτη περιπέτειά του.
6) Η Νέμεση του Χένρι Κίσινγκερ Φεβρουάριος 2003
Ενώ η Ελλάδα υπέφερε από τη χούντα, ο Ρίτσαρντ Νίξον, ο Χένρι Κίσινγκερ, ο Τομ Πάπας και οι Έλληνες συνταγματάρχες γνώριζαν έναν κοινό εχθρό, ένα One-Man Lobby, που ζούσε στην Ουάσινγκτον και εργαζόταν ακούραστα για την καταστροφή τους. Ήταν ένας Έλληνας δημοσιογράφος: Ο Ηλίας Δημητρακόπουλος.
7) Ο Δραπέτης Φεβρουάριος 2009
Ήταν ο πιο διαβόητος ληστής στην Ελλάδα. Απέδρασε πέντε φορές από τις φυλακές. Προσπάθησε άλλες πέντε. Καταδικάστηκε με πέντε χρόνια φυλάκισης. Έμεινε μέσα σχεδόν είκοσι. Ελεύθερος, νόμιμος και συγγραφέας πλέον, ο Κώστας Σαμαράς μιλάει για μια ζωή παρανομίας και για την αξία της ελευθερίας, όπως τη νιώθει ένας δραπέτης.
8) Ο Βασανιστής Μάιος 2008
Η απίστευτη περιπέτεια ενός Ελληνοαμερικανού στρατιωτικού ανακριτή στην καρδιά του πολέμου του Ιράκ, καθώς ο κόσμος συγκλονιζόταν από τις εικόνες του Αμπού Γκράιμπ και τα όρια ανάμεσα στη νομιμότητα και την κτηνωδία γίνονταν θολά.
9) Περιμένοντας το Λιαντίνη Ιούλιος 2005
Η ιστορία του καθηγητή της Φιλοσοφικής που εξαφανίστηκε το 1998, αφήνοντας πίσω του δεκάδες στοιχεία για το τι πρόκειται να του συμβεί, εξακολουθεί να συναρπάζει. Στις αρχές του καλοκαιριού του 2005 μάθαμε ότι οι λίγοι άνθρωποι που ήξεραν την αλήθεια επρόκειτο να την αποκαλύψουν. Έτσι, έφυγα για τον Ταΐγετο για να δω τι μπορώ να μάθω.
10) Καταδικασμένος Σε Θάνατο Απρίλιος 2004
Ο Κωνσταντίνος Φωτόπουλος, ένας Έλληνας, είχε συμπληρώσει 15 χρόνια στην death row της φυλακής Starke στη Φλόριντα των ΗΠΑ όταν γράφτηκε αυτό το άρθρο. Αυτή είναι η ιστορία του, και η ιστορία των ανθρώπων που προσπαθούν να τον σώσουν.
11) Ο Κυνηγός Των Χάκερ Δεκέμβριος 2007
Ένας πολύ διάσημος αμερικανός τραγουδιστής ανακάλυψε ξαφνικά πως όλα του τα προσωπικά στοιχεία, τα email, οι κωδικοί των λογαριασμών του, τα αρχεία των τηλεφωνημάτων του, είχαν κλαπεί από έναν άγνωστο χάκερ. Μόνο ένας άνθρωπος μπορούσε να τον βοηθήσει να αποκτήσει ξανά τον έλεγχο της ζωής του. Ένας Έλληνας.
12) Το Μυστικό του Τζορτζ Ιωαννίδη Μάρτιος 2004
Ένας ελληνοαμερικανός πράκτορας της CIA βρέθηκε στην καρδιά της μεγαλύτερης συνωμοσίας του περασμένου αιώνα –και έμαθε κάτι που θα μπορούσε να αλλάξει τον ρου της αμερικανικής ιστορίας. 40 χρόνια μετά τη δολοφονία του JFK, μια ομάδα δημοσιογράφων προσπαθεί να αποκαλύψει το μυστικό του
13) Πίτερ Διαμαντής: Διαστημάνθρωπος Αύγουστος-Σεπτέμβριος 2008
Ο Πίτερ Διαμαντής θέλει ένα πράγμα περισσότερο από όλα στον κόσμο: Να ταξιδέψει στο διάστημα. Στην προσπάθειά του να τα καταφέρει, όμως, μπορεί και γίνει ο άνθρωπος που θα σώσει την ανθρωπότητα από τα σημαντικότερα προβλήματά της, και που θα τη σπρώξει μακριά από τον μικροσκοπικό της πλανήτη.
14) Ο Έλληνας Που Γύρισε Από τον Κόλπο Νοέμβριος 2002
Πήγε στον Περσικό Κόλπο με το USS Theodore Roosevelt, μια πλωτή πολιτεία 6000 κατοίκων. Επιδιόρθωνε το σύστημα στόχευσης των αεροπλάνων, το σύστημα που έδωσε τόσα εντυπωσιακά πλάνα στο CNN. Γύρισε στην Αθήνα με ένα μόνιμο αίσθημα κόπωσης και ένα περίεργο τρέμουλο στα χέρια. Ο Πίτερ Σταυρόπουλος είναι βετεράνος του Πολέμου του Κόλπου. Αυτή είναι η ιστορία του.