Αναγνώστης παρατήρησε και μου επισήμανε πως το πόθεν έσχες των βουλευτών, για τον τρόπο δημοσίευσης του οποίου είχα σοβαρές ενστάσεις, δεν είναι πια αναρτημένο στο site της Βουλής. Άλλος αναγνώστης μου επισήμανε κάτι που την πρώτη φορά μου είχε διαφύγει: Ότι υπήρχε χρονικός περιορισμός στη δημοσίευση των στοιχείων: Η Βουλή είχε ζητήσει και η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα είχε εγκρίνει τα στοιχεία να δημοσιευτούν μόνο για ένα μήνα.
Διάβασα τη γνωμοδότηση της Αρχής (pdf link), η οποία τις μέρες που είχε δημοσιευτεί το πόθεν έσχες δεν είχε ακόμα ανέβει στο site, και είναι ένα κείμενο τεχνοφοβικό και περίεργο. Στο εξής, ας πούμε, κάθε χρόνο θα δημοσιοποιούνται μόνο οι αλλαγές στην περιουσιακή κατάσταση των βουλευτών, όχι η συνολική τους περιουσία, η οποία καταγράφεται μέχρι και φέτος.
Υπό τα δεδομένα αυτά και λαμβανομένης υπόψη της ιδιαίτερης επικινδυνότητας του μέσου του διαδικτύου, η διάταξη του άρθρου 2 παρ. 3 του ν. 3213/2003, ερμηνευομένη υπό το πρίσμα των ως άνω συνταγματικών διατάξεων, επιβάλλει κατά το πρώτο έτος ανάρτησης τη δημοσιοποίηση του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων των υπόχρεων, κατά τα επόμενα όμως έτη την ανάρτηση μόνον των περιουσιακών μεταβολών και την αιτιολόγηση των μεταβολών αυτών.
Η έμφαση δική μου. Βεβαίως, αυτό το κόλπο είναι αντίθετο με το πνεύμα διαφάνειας που υποτίθεται ότι διέπει ολόκληρη τη διαδικασία δημοσιοποίησης του πόθεν έσχες. Με τη δημοσίευση μεμονωμένων αλλαγών και χωρίς τη δυνατότητα για αντιπαραβολή και συγκρίσεις, τα στοιχεία που θα δημοσιεύονται θα είναι σχεδόν άχρηστα.
Η γνωμοδότηση της Αρχής περιέχει κι άλλα ενδιαφέροντα πράγματα. Αιτιολογεί, ας πούμε, τη χρήση Flash ως εξής:
Λόγω της φύσης του διαδικτύου απαραίτητο κρίνεται να ληφθούν μέτρα που περιορίζουν τη δυνατότητα αυτοματοποιημένης συσχέτισης των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης με άλλα στοιχεία που είναι διαθέσιμα στο διαδίκτυο για τα ίδια πρόσωπα. Αυτό, για παράδειγμα, μπορεί να επιτυγχάνεται μέσω της δημοσίευσής τους με μορφότυπο τέτοιο που καθιστά δυσχερή την εξαγωγή πληροφοριών από τις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης. Σύμφωνα με το σημείωμα της Διεύθυνσης Πληροφορικής και Νέων Τεχνολογιών της Βουλής των Ελλήνων έχει επιλεγεί, για τη δημοσίευση των δηλώσεων, η χρήση της τεχνολογίας Adobe Flash. Η δημοσίευση κάθε δήλωσης θα πραγματοποιείται σε ένα αρχείο, με μορφότυπο swf, ανά βουλευτή. Τα περιεχόμενα του αρχείου θα είναι κρυπτογραφημένα, ενώ το κλειδί της κρυπτογράφησης θα ανακτάται αυτόματα, όταν ο χρήστης εμφανίζει το αρχείο της δήλωσης μέσω του λογισμικού φυλλομετρητή (browser) που χρησιμοποιεί. Το περιεχόμενο των αρχείων δεν μπορεί να γίνει κατανοητό χωρίς το κλειδί αυτό, επομένως μετά την πάροδο του χρονικού διαστήματος ανάρτησης των δηλώσεων τα στοιχεία αυτά δεν θα είναι αναγνώσιμα. Επιπρόσθετα, στο παραπάνω σημείωμα, δηλώνεται ότι θα αξιοποιηθούν και οι μηχανισμοί καθοδήγησης μηχανών αναζήτησης. Με τη μέθοδο αυτή εξασφαλίζεται σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό η αυθεντικότητα των δηλώσεων, η τεχνική υλοποίηση του χρονικού περιορισμού της ανάρτησης, αλλά και η αποφυγή αυτοματοποιημένης επεξεργασίας, τόσο από μηχανές αναζήτησης όσο και από τρίτους. Βέβαια, με δεδομένο το μικρό αριθμό των προσώπων για τα οποία θα δημοσιεύονται οι δηλώσεις, το ενδιαφέρον του κοινού και το γεγονός ότι οι πληροφορίες θα απεικονίζονται στην οθόνη ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο κάποιος, τρίτος, να αντιγράψει με άλλες, μη αυτοματοποιημένες μεθόδους, τα δεδομένα αυτά.
Τα τονισμένα σημεία, (η έμφαση δική μου), είναι αντίθετα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία τη σχετική με τη δημοσίευση πληροφοριών του δημοσίου τομέα όπως αναφέρεται εδώ.
Διαβάζοντας το κείμενο σου δίνεται η εντύπωση πως η όλη διαδικασία της δημοσιοποίησης αυτών των στοιχείων είναι μια φάρσα και μια αφορμή για να ασχοληθούν πολλοί άνθρωποι με την ακύρωση οποιασδήποτε επίδρασης μπορεί να έχει η δημοσιοποίηση αυτών των στοιχείων. Τα δημοσιοποιούν, και μετά κάνουν οτιδήποτε είναι εφικτό για να εξασφαλίσουν πως ο κόσμος και το σύμπαν θα είναι ακριβώς όπως θα ήταν αν δεν τα είχαν δημοσιοποιήσει. Οι επιφυλάξεις για το θέμα των προσωπικών δεδομένων είναι φυσικά κατανοητές, αλλά η Αρχή απαντά στην ίδια της γνωμοδότηση σχετικά:
Εξάλλου τα πρόσωπα αυτά εκουσίως ανέλαβαν την άσκηση δημοσίων αξιωμάτων και έτσι συναίνεσαν στο να εκτεθούν σε ένα ευρύτερο έλεγχο της ιδιωτικής και οικονομικής τους ζωής.
Πιστεύω ότι οι περιορισμοί που επιβάλλονται είναι καταχρηστικοί και περιφρονούν τη φύση του (“επικίνδυνου”) ίντερνετ και τη νοημοσύνη των πολιτών.
Τα στοιχεία, παρεμπιπτόντως, υπάρχουν εκεί έξω, επεξεργασμένα από ανώνυμο χρήστη (τον ψάξαμε, δεν τον βρήκαμε) και τα έχω κι εγώ. Πιστεύω ότι είναι προς το δημόσιο συμφέρον να είναι διαθέσιμα στους Έλληνες πολίτες. Αναζητούμε τον καλύτερο τρόπο για να γίνει αυτό εφικτό.