Αυτή τη στιγμή που μιλάμε το Instapaper μου είναι γεμάτο με περίπου 40 αδιάβαστα μεγάλα δημοσιογραφικά κείμενα από αυτά που μου αρέσουν. Το κοινό τους χαρακτηριστικό: Στη συντριπτική τους πλειοψηφία προέρχονται από περιοδικά. Και το ερώτημα που τίθεται είναι: Όταν τα περιοδικά (σε τρία; πέντε χρόνια;) μοιραία πάψουν να είναι βιώσιμα, πώς θα γράφονται τέτοια κείμενα; Είναι δημοσιογραφία ακριβή αυτή, πρέπει ένας δημοσιογράφος να πληρώνεται για πολλές εβδομάδες -ίσως και μήνες- για να κάνει έρευνα και να τα γράψει, υπάρχουν ταξίδια, ξενοδοχεία, δεν είναι εύκολο πράγμα. Ποιος θα τα πληρώνει αν είναι να δημοσιεύονται στο (πολύ φτηνότερο) web; Και, κυρίως, είναι περιεχόμενο που θέλει στ’ αλήθεια να διαβάσει αρκετός κόσμος ώστε να μπορεί να γίνει βιώσιμο; Υπάρχουν αρκετοί πρόθυμοι να το πληρώσουν; Συναρπαστικά ερωτήματα αυτά, και για ανθρώπους σαν εμένα, αγωνιώδη.
Τις προάλλες κυκλοφόρησαν τα Kindle Singles, μικρά και φτηνά ηλεκτρονικά βιβλιαράκια από το Amazon που εξυπηρετούν ακριβώς αυτή την ανάγκη. Προχτές κυκλοφόρησε μια άλλη λύση, ένα application για iPad και iPhone (και Kindle, και Nook) που λέγεται The Atavist. Σου επιτρέπει να αγοράζεις μεμονωμένα άρθρα με interactive υλικό μέσα, τα οποία κυκλοφορούν αποκλειστικά σ’ αυτή τη μορφή. Το κατέβασα, αγόρασα ένα άρθρο, και κάθισα και το διάβασα. Η εμπειρία είχε ενδιαφέρον.
Το κείμενο που κατέβασα είναι το “Lifted” του Έβαν Ράτλιφ, δημοσιογράφου που έχει συνεργαστεί με το Wired (έχει γράψει κι αυτό) και είναι ένας εκ των δημιουργών του Atavist. Το άρθρο αναφέρεται σε μια απίστευτη ληστεία που συνέβη στη Σουηδία (με ελικόπτερο!) και ξεκινά με ένα βίντεο-συρραφή εικόνων από τις κάμερες ασφαλείας του κτιρίου που εκλάπη. Μετά από το δίλεπτο βίντεο, αρχίζεις να διαβάζεις.
Η διαφορά του Αtavist από τα e-books της Apple και του Amazon ή από τα άρθρα του Instapaper, είναι ότι το περιεχόμενο είναι μεν σκέτο, καθαρό και ευανάγνωστο κείμενο, αλλά έχει και πολλά extras που κάνουν την εμπειρία της ανάγνωσης πιο πλούσια. Μερικές λέξεις είναι “ενεργές”, κυρίως ονόματα και τοποθεσίες. Μπορείς να πατήσεις ένα όνομα, ας πούμε, και να δεις επί τόπου ένα παραθυράκι με πληροφορίες για τον εν λόγω άνθρωπο, πράγμα χρήσιμο αν υπάρχουν πολλά ονόματα στην ιστορία και ξεχνάς ποιος είναι ποιος. Πατώντας τα ονόματα των τοποθεσιών του “Lifted”, εξάλλου, σου ανοίγει Google Map για να καταλάβεις πού βρίσκεται η τάδε Σουηδική κωμόπολη. Υπάρχουν ακόμα μπόλικες φωτογραφίες και, βέβαια, το κυριότερο απ’ όλα: Οποιαδήποτε στιγμή μπορείς να επιλέξεις να ακούσεις το άρθρο όπως το διαβάζει ο συγγραφέας του, δηλαδή παίρνεις ταυτόχρονα και το άρθρο και το audiobook.
Για μένα που έχω συνηθίσει να διαβάζω κείμενα με αυτό τον τρόπο στο Kindle και το Instapaper, το Atavist ήταν άμεσα οικείο και η ανάγνωση ήταν εμπειρία απολαυστική. Για όλους τους άλλους (το έδειξα σε πολλούς) ήταν εξίσου εντυπωσιακό με τα apps των περιοδικών στο iPad -δηλαδή πολύ. Είναι ένα μείγμα των δύο: Και ορθολογικό, καθαρό design χωρίς περιοδικίστικες τζιριτζάτζουλες και χαριτωμενιές, και interactive υλικό. Δύο πράγματα δεν μου άρεσαν: Τα ενεργά στοιχεία-λέξεις της σελίδας είναι λίγο έντονα σχεδιαστικά και αποσπούν το μάτι (μπορείς να τα “σβήνεις”). Και τα κείμενα είναι λίγα -μόνο δύο- και ακριβά: Έδωσα €2,39 για να διαβάσω ένα άρθρο που, ναι μεν είχε μπόλικο έξτρα υλικό και δουλειά από πίσω, αλλά στην ουσία του ήταν ένα άρθρο περιοδικού.
Ως έχει, δεν ξέρω αν το εμπορικό μοντέλο του Τhe Atavist είναι βιώσιμο, κι αν αρκετοί άνθρωποι θα ενδιαφέρονται να αγοράζουν κείμενα μ’ αυτό τον τρόπο είτε εκεί, είτε στο Kindle, είτε αλλού. Να σου πώ την αλήθεια, σε κάποιο βαθμό το εύχομαι.
Δες πώς λειτουργεί:
[field name=”code”]
Περισσότερα για το iPad:
Πώς χρησιμοποιώ σήμερα το iPad
Τα περιοδικά στο iPad δεν πουλάνε
Τρία κείμενα για το iPad που αξίζει να διαβάσεις
Οι πίνακες του Ντέιβιντ Χόκνεϊ στο iPad
Πόσα λεφτά βγάζει το Wired στο iPad
Review: Το «Project» του Ρίτσαρντ Μπράνσον
Είμαι άνεργος, έχω iPad
To Esquire στο iPad
Ο New Yorker στο iPad
Πώς χρησιμοποιεί ο κόσμος το iPad
Review: Το Monkey Island στο iPad
To Instapaper και ο καλύτερος τρόπος να διαβάζεις άρθρα περιοδικών
Τα 5 iPad apps που αξίζει να αγοράσεις
Αυτός ο τύπος επέστρεψε το iPad γιατί δεν τον άφηνε να βαριέται
Το review του iPad
Το review του Wired στο iPad
10 δωρεάν applications για το iPad
Μια γιαγιά 100 χρονών, ένα παιδάκι 2,5 χρονών και ο Λανγκ Λανγκ. Με το iPad
Πώς θα είναι τα περιοδικά στο iPad: 10 ιδέες
To Popular Science στο iPad
Ο Τζορτζ Λόης δε γουστάρει το iPad