Όταν κάτι γίνεται πολύ μεγάλο και πετυχημένο, είναι αναπόφευκτο να αποκτήσει και διαφωνούντες. Σκεπτικιστές. Αντιπάλους. Πρόσφατα διάβασα τρία κείμενα που αναφέρονται στο TED, το ετήσιο συνέδριο όπου κουβεντιάζονται ιδέες από έξυπνους και διάσημους σε κοινό έξυπνων και διάσημων, τα οποία στρέφονται κατά μία έννοια -ή μάλλον, κατά τρεις έννοιες- εναντίον της εκδήλωσης και της σημασίας της.
Στο πρώτο, ο νεαρός Ευγένης Μορόζοφ ανασκολοπίζει το TED Book Hybrid Reality: Thriving in the Emerging Human-Technology Civilization και το ζεύγος που το έγραψε με μια κριτική γεμάτη βιτριόλι. Στη συνέχεια επεκτείνει την κριτική του και στο ίδιο το TED (ο ίδιος έχει μιλήσει στο TED Global πριν από χρόνια) γράφοντας:
Today TED is an insatiable kingpin of international meme laundering—a place where ideas, regardless of their quality, go to seek celebrity, to live in the form of videos, tweets, and now e-books. In the world of TED—or, to use their argot, in the TED “ecosystem”—books become talks, talks become memes, memes become projects, projects become talks, talks become books—and so it goes ad infinitum in the sizzling Stakhanovite cycle of memetics, until any shade of depth or nuance disappears into the virtual void. Richard Dawkins, the father of memetics, should be very proud. Perhaps he can explain how “ideas worth spreading” become “ideas no footnotes can support”.
Στο δεύτερο, μια κυρία Ντέμπορα Τζέικομπς από το Forbes γράφει ότι το TED είναι η νέα Όπρα Γουίνφρι.
In essence, TED and Oprah are also mini-sitcoms. They share a similar time length of just under 20 minutes; begin with a dilemma; and show us how the characters have been looking at the dilemma. In the end, the problem is solved, a lesson is learned, and all of the loose ends are wrapped up in a tidy conclusion.
Στο τρίτο, που είναι και το χειρότερο, ο Φίλιξ Σάλμον του Reuters προσπαθεί να συνδέσει την υπόθεση του νεαρού δημοσιογράφου Τζόνα Λέρερ με το TED, υποστηρίζοντας (εντελώς αυθαίρετα, απ’ το μυαλό του), ότι ο τρόπος με τον οποίο δημοσιογραφούσε ο Λέρερ και ο τρόπος με τον οποίο δομούνται οι ομιλίες του TED έχουν κάποια συγγένεια.
Although the beneficient spirit of Malcom Gladwell hovers invisibly over most of the proceedings, these talks are far removed from any culture of journalistic ethics. The scientists don’t consider what they do at TED to be science, and the ones who make it onto the TED Talks site are the ones most willing to let TED’s curators guide them to a trite and facile narrative nirvana.
(Update: Το blog του Σαλμον στο Reuters μοιάζει εκτός λειτουργείας. Το cached άρθρο εδώ)
Έχω γράψει τη δικιά μου γνώμη για τέτοιου τύπου εκδηλώσεις εδώ. Διαβάζοντας αυτά τα άρθρα πιστεύω ότι οι συντάκτες τους αποδίδουν μια υπερβολική, κάπως αυθαίρετη και σχεδόν μυστικιστική αξία στο ετήσιο συνέδριο και το “brand” του, θέλοντας ο κάθε ένας να υποστηρίξει ένα συμπληρωματικό θέμα: Ο πρώτος την ποιότητα του βιβλίου που απεχθάνεται, η δεύτερη την αναλογία με μια πολύ διάσημη τηλεπερσόνα, που θα της φέρει πολλά clicks, ο τρίτος μια εντελώς αστήρικτη αναλογία με μια διάσημη υπόθεση λογοκλοπής που θα του φέρει πολλά clicks. Και στις τρεις περιπτώσεις νομίζω ότι τα συμπεράσματα είναι τραβηγμένα απ’ τα μαλλιά. Διάβασε κι εσύ όμως, δες.