Ετούτο το ρεπορτάζ του “ΒΗΜΑτος” ξεκινά με μια πρόταση που μοιάζει ψευδής και είναι αστήρικτη:
Η ΕΛΑΣ και η ΕΥΠ παρακολουθούσαν τα τηλέφωνα περισσότερων από 50.000 πολιτών!
Έτσι, με το θαυμαστικό στο τέλος. Το άρθρο αναφέρεται στην έκθεση της Αρχής Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών, η οποία περιέχει στατιστικά για τις δικαστικές αποφάσεις του 2011 που έδιναν την άδεια στις αρχές να προχωρήσουν σε παρακολούθηση τηλεφώνων. Πρόκειται δηλαδή για τις νόμιμες παρακολουθήσεις που κάνει η Αντιτρομοκρατική και η ΕΛΑΣ. Ο αριθμός των αποφάσεων, γράφει το άρθρο, είναι 9.276.
Αλλά μετά η αριθμητική κάπου μπλέκεται. Ο συντάκτης γράφει:
Αν συνυπολογισθεί ότι σε κάθε μία από αυτές τις αποφάσεις περιλαμβάνεται η παρακολούθηση τουλάχιστον πέντε σταθερών ή κινητών τηλεφώνων, ο αριθμός των παρακολουθούμενων πολιτών από τον…Μεγάλο Αδελφό της ΕΛΑΣ και της ΕΥΠ είναι τεράστιος.
Από αυτό τον υπολογισμό “πες πέντε ανά απόφαση, επί 9.276, πες 10 χιλιάδες, ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΙΛΙΑΔΕΣ!” (με θαυμαστικό στο τέλος) προκύπτει το νούμερο του τίτλου και της πρώτης πρότασης, που είναι και αυτό που αναπαράγεται ευρέως από το πρωί. Μα υπάρχουν δύο προβλήματα: Πρώτον, αυτό το “πέντε νούμερα ανά απόφαση” δεν τεκμηριώνεται από κάπου (ο συντάκτης δεν μας λέει από πού προκύπτει, και δεν ξεκαθαρίζεται αν αναφέρεται στην έκθεση ρητώς). Δεύτερον, έστω κι αν ισχύει, το 46.000 που προκύπτει, πες 50, δεν αναφέρεται σε πολίτες, αλλά σε νούμερα. Κι επειδή οι παρακολουθήσεις μπορούν να διαταχθούν σε κινητά και σταθερά, κι επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα έχουν πολύ περισσότερα από ένα τηλέφωνα, είναι προφανές ότι το “50.000 νούμερα” δεν είναι δυνατό να αντιστοιχεί σε “50.000 πολίτες”, όπως γράφει το “ΒΗΜΑ”. Αντιστοιχεί σε πολύ λιγότερους, πιθανότατα λιγότερο από τους μισούς.
Δεν ξέρω για ποιο λόγο είναι γραμμένο μ’ αυτό τον τρόπο το ρεπορτάζ, αλλά κυνηγώντας τον εντυπωσιασμό με ένα ψεύτικο στατιστικό στοιχείο χάνει την ουσία που βγαίνει από ένα πραγματικό στατιστικό στοιχείο: Τις 9.276 δικαστικές αποφάσεις για παρακολούθηση τηλεφώνων.
Με μια πολύ γρήγορη αναζήτηση στο Google βρήκα ότι το 2011 στις ΗΠΑ βγήκαν μόνο 2.732 αντίστοιχες δικαστικές αποφάσεις. Στις ΗΠΑ. Των 300 εκατομμυρίων κατοίκων. Όπου τρελοί σκοτώνουν κόσμο κάθε εβδομάδα. Αλλού στον κόσμο: Στο Ηνωμένο Βασίλειο οι αντίστοιχες αποφάσεις ήταν 2.911, στην Αυστραλία 3.488 και στον Καναδά μόλις 635.
Βεβαίως, σε κάθε μία από αυτές τις χώρες το νομικό καθεστώς είναι λίγο διαφορετικό, και το τι προβλέπουν οι συγκεκριμένες δικαστικές αποφάσεις δεν είναι απολύτως αντίστοιχο. Στις δε ΗΠΑ υπάρχει και μια αντιτρομοκρατική υπηρεσία που κάνει παρακολουθήσεις (αλλοδαπών σε Αμερικάνικο έδαφος, λέει) χωρίς άδεια από τα δικαστήρια. Αλλά παρ’ όλα αυτά η εικόνα είναι σαφής: Η μικρή Ελλαδίτσα κάνει αναλογικά πολύ περισσότερες νόμιμες παρακολουθήσεις τηλεπικοινωνιών των πολιτών της από άλλες χώρες. Γιατί;
Γιατί χρειάζονται τόσες παρακολουθήσεις η ΕΥΠ και η ΕΛΑΣ; Και τι τις κάνουν τόσες πολλές πληροφορίες; Πώς τις επεξεργάζονται; Με τι προσωπικό;
Αυτά είναι τα σημαντικά ερωτήματα αυτού του θέματος κατά τη δικιά μου γνώμη.
Τέλος, να υπενθυμίσω εδώ ότι δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει “αύξηση με γεωμετρική πρόοδο” αν έχουμε μόνο δύο στοιχεία.
Αυτά είχα να πω.