Όταν όλα αυτά θα έχουν τελειώσει, και πολλά χρόνια θα έχουν περάσει, και νέα προβλήματα, αλλιώτικα, θα ταλαιπωρούν τους ανθρώπους που θα ζουν σ’ αυτή την όμορφη γωνιά της Γης, ένα πράμα πιστεύω ότι θα ισχύει:
Θα μας μισούν.
Εμάς, τη γενιά που σήμερα είναι 25-45 χρονών, ένα πλήθος ετερόκλητο από διάφορες απόψεις, αλλά ομοιογενές από άλλες, που μεγάλωσε στα χρόνια της δημοκρατίας και της ειρήνης, με γονείς όχι πολύ μαθημένους στη δημοκρατία και την ειρήνη, θα μας μισούν και θα μας βρίζουν με θέρμη φθονερή, και με λυτρωτική ζοχάδα.
Γιατί είμαστε η γενιά της αφθονίας και της σπατάλης.
Των διακοποδανείων και των Λουή Βουητών τσαντών. Των μπουζουκιών και των καγιέν, των λουμπουτέν, των ταξιδιών, της ανεμελιάς και της ιδέας πως οτιδήποτε υπάρχει στον πλανήτη, ό,τι όμορφο και ακριβό κι απρόσιτο και κραυγαλέο και σπάνιο, κάθε τι το διαθέσιμο κάτω από τον ήλιο, μας ανήκει και το δικαιούμαστε μόνο και μόνο επειδή αναπνέουμε κι έχουμε γονείς.
Δεν φταίμε για την κρίση, οι ζωές μας υπήρξαν το γλαφυρό της σύμπτωμα. Η αμέσως προηγούμενη γενιά μας φόρτωσε με χρέη και φουσκωμένα όνειρα και την ιδέα πως δεν χρειάζεται να προσπαθήσουμε ή να αγωνιστούμε ή να κοπιάσουμε για οτιδήποτε, αλλά δεν μας φόρτωσε καθόλου με τύψεις ή επίγνωση ή αυτογνωσία ή με διάθεση γι’ αυτογνωσία. Οι δεκαετίες που προηγήθηκαν, που οδήγησαν στην πτώχευση και την κοινωνική κατάρρευση, ήταν οι δεκαετίες που μας διαμόρφωσαν, και οι αξίες που μας κληροδοτήθηκαν δεν περιλάμβαναν κάποιες από τις δύσκολες, τις περίπλοκες, όπως την αξιοκρατία, τη δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη, την ηθική. Την αίσθηση του καθήκοντος. Την περηφάνεια της ανεξαρτησίας, του μόχθου, την ιδέα της προσωπικής ολοκλήρωσης που προκύπτει από τη συνεισφορά και την προσπάθεια.
Τίποτα από αυτά δεν μας έδωσαν οι προηγούμενοι. Αντ’ αυτών, μας έδωσαν θεσούλες στο δημόσιο, σπουδές στο εξωτερικό, στοργή πολλή, χαρτζιλίκι και δώρα δανεικά, και υποσχέσεις για μια ανέφελη ζωή χωρίς κόπους και εμπόδια.
Μην το πεις. Μη. Την ένστασή σου: Πνίξτη. “Μα εγώ δεν είμαι έτσι”. Συγχαρητήρια. Ούτε εγώ. Κοίτα γύρω σου, όμως, τους συνομίληκούς σου. Κοίτα τους συμμαθητές και τους συμφοιτητές και τους συναδέλφους. Ρίξε ένα βλέμμα έξω από τη φούσκα σου. Σκέψου για λίγο ποιοι είμαστε στ’ αλήθεια. Αυτό εννοώ.
Οι μελλοντικές γενιές, που θα κοιτάζουν πίσω και θα βλέπουν την πτώχευση της Ελλάδας σαν μια μακρινή, τραγική ιστορική καταστροφή, δεν θα μισούν τους προηγούμενους. Εμάς θα λοιδορούν, εμάς θα βρίζουν. Που ζήσαμε τα χρόνια της μεγαλύτερης ευμάρειας στην ιστορία αυτού του μικρού, αλλόκοτου κράτους, που είχαμε στα πόδια μας ευκαιρίες και δυνατότητες αδιανόητες για τους προηγούμενους -και απρόσιτες για τους περισσότερους κατοίκους αυτού του πλανήτη-, και τις κλωτσήσαμε, τις σπαταλήσαμε ανέμελα, χωρίς συνείδηση του τι κάνουμε, του τι θα μπορούσαμε να κάνουμε, ή του τι θα έπρεπε να κάνουμε, αν ήμασταν κάτι περισσότερο από μεμονωμένοι εαυτοί, κλεισμένοι στα κουκούλια τους.
Η καταστροφή δεν οφείλεται σε εμάς. Είμαστε απλά τα αφελή, πειθήνια, ιδανικά θύματα.
Η λοιδορία σας, μελλοντικοί Έλληνες, που διαβάζετε αυτά εδώ τα λόγια πολλά, πολλά χρόνια μετά, μας αξίζει.
Συγγνώμη που υπήρξαμε έτσι.
