Τι ωραία μέρα που ξημέρωσε! Βρέχει καταρρακτωδώς και οι δρόμοι έχουν γίνει ποτάμια γιατί έχουν γκώσει όλα τα σιφώνια, κι είναι τα αυτοκίνητα με τα φώτα αναμμένα στις 12 το μεσημέρι γιατί έχει πέσει ένα σκότος σα μεταφυσικό καταπάνω στη χώρα, ποιος ξέρει γιατί, αλλά κατά τα άλλα είναι μια υπέροχη ημέρα, μια ημέρα ανάτασης, γιατί αντηχεί ακόμα στον ουρανό η φωνή του Λαού, ο αχός της εκπεφρασμένης του βούλησης, ή μπορεί να είναι απλά οι κεραυνοί.
Γίναν εκλογές! Υπέροχες, όπως πάντα, δημοκρατικές κι ελεύθερες. Κόντρα στους δημοσκόπους, σε συμφέροντα, σε θεωρητικούς του καναπέ και πολυλογάδες του πληκτρολογίου, ο λαός μίλησε, έκανε το δικό του, έκανε του κεφαλιού, ό,τι του γουστάρει έκανε, όπως πρέπει σε μια δημοκρατία.
Δεν αστειεύομαι.
Οι χτεσινές εκλογές, όπως και όλες οι εκλογές από το Καστελλόριζο και μετά, είναι υπέροχες. Ο λαός είναι κυρίαρχος, διαλέγει ακριβώς αυτό που θέλει, υπαγορεύει τα γεγονότα και ανταποκρίνεται ακαριαία (του δίνονται και τόσες ευκαιρίες, άλλωστε), στις ανάγκες της πραγματικότητας, όπως την καταλαβαίνει.
Κι αυτό το τελευταίο είναι το κρίσιμο.
Γιατί μπορεί πολλοί από εμάς να πιστεύουμε ότι τα πράγματα έχουν κάπως, και για να λυθούν τα προβλήματα πρέπει να γίνουν το άλφα το βήτα και το γάμα, αλλά “ο λαός”, όλοι μαζί, η συνισταμένη μας, προφανώς πιστεύει κάτι άλλο. Ποιος έχει “δίκιο”; Εμείς, που λέμε ότι πρέπει να γίνουν μεταρρυθμίσεις, ότι το κοινό καλό πρέπει να υπερισχύσει των συμφερόντων των συνδικάτων και των μικρο-ομάδων, και ότι μια κυβέρνηση ευρύτατων συνεργασιών που δεν τη νοιάζει το πολιτικό κόστος και τοποθετεί στις νευραλγικές θέσεις τους καλύτερους; Φυσικά και έχουμε δίκιο. Έτσι πιστεύουμε, τουλάχιστον, επειδή αυτή είναι η γνώμη μας. Εννοείται ότι έχουμε δίκιο. Αλλά εμείς είμαστε λίγοι. “Ο λαός” αποφασίζει, όχι εμείς. Οι πολλοί. Η συνισταμένη. Και η συνισταμένη μας δεν θέλει τα ίδια μ’ αυτά που θέλουμε εμείς, οι λίγοι. Μας κακοπέφτει αυτό, ε; Μας κακοφαίνεται λίγο. Κακώς! Η χώρα αυτή δεν είναι δικιά μας, ανήκει σε όλους, κι άμα οι πολλοί θέλουν να γίνει το δέλτα, το έψιλον και το σίγμα-ταυ, αυτά ακριβώς θα γίνουν.
Αυτό ακριβώς γίνεται τα τελευταία χρόνια. Είναι θαυμάσιο γιατί η ελευθερία αυτό είναι: Θαυμάσια. Οι επιλογές των πολιτών μπορεί να οδηγούν στη χρεοκοπία και στο brain drain και στην ανεργία 30% και σε μια Βουλή γεμάτη σούργελα, αλλά η εναλλακτική ποια θα ήταν; Να επιβάλουμε το δικό μας δίκιο στην πλειοψηφία των Ελλήνων που δεν το θέλουν; Όχι βέβαια. Κανένας δεν το θέλει αυτό.
Οπότε να: Το θαυμάσιο, καταπληκτικό αποτέλεσμα άλλης μια εκλογικής διαδικασίας, το καλύτερο που θα μπορούσε να υπάρξει, το απόλυτα αντιπροσωπευτικό μας, το αψεγάδιαστο.
Τι έδειξε η υπέροχη ψήφος μας χτες;
Ότι από τον Ιανουάριο δεν μεσολάβησε τίποτα. Το 36% των ψηφοφόρων τότε ψήφισε τον ΣΥΡΙΖΑ που υποσχόταν ότι θα σκίσει τα μνημόνια με ένα νόμο κι ένα άρθρο και θα διαπραγματευτεί καλύτερα και ότι θα επαναφέρει μισθούς και συντάξεις και θα ρέει το χρήμα σα τη σημερινή βροχή μέσα στις τσέπες και τα λαρύγγια και τις άλλες σωματικές οπές των ψηφοφόρων. Και μετά; Τίποτα δεν μεσολάβησε. Ναι το χρήμα έρεε καθ’ όλο αυτό το υπέροχο επτάμηνο, αλλά προς την αντίθετη κατεύθυνση, από τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους προς τους δανειστές. Εν τω μεταξύ η τραγελαφική διαπραγμάτευση της αφασικής ασάφειας οδήγησε στη χρεοκοπία στο ΔΝΤ, στα capital controls, σε ένα δημοψήφισμα-μαζική εξαπάτηση, σε ένα φριχτό καλοκαίρι ανασφάλειας και στα πρόθυρα του Grexit, και μετά σε ένα τιτάνιο μνημόνιο-μέγγενη που δεσμεύει την χώρα για ακόμα τρία χρόνια. Αλλά αυτά είναι λεπτομέρειες, σιγά. Και, εντάξει, μετά ο ΣΥΡΙΖΑ διαλύθηκε, του έφυγαν δεκάδες βουλευτές, εκατοντάδες στελέχη, οι πιο φωνακλάδες από τους λαοπρόβλητους παραφρονημένους αντιμνημονιακούς, ολόκληρη η νεολαία, ακόμα και παιδικοί φίλοι και λογογράφοι, αλλά σιγά κι αυτό, δομές ενός κομματιδίου του 4% ήταν, καμία συνέπεια.
Ο ελληνικός λαός ξαναψήφισε το ΣΥΡΙΖΑ σχεδόν σε ίδιο ποσοστό.
Μετά τα ψέματα, την αδιανόητη ανικανότητα, την καταστροφική στρατηγική που έφερε τη χώρα στο χείλος της κατάρρευσης, την ηχηρή δραπέτευση του μισού ανθρώπινου δυναμικού, ακόμα και τα σκάνδαλα διαφθοράς που απέδειξαν ότι αυτοί είναι ίδιοι με τους παλιούς που καταγγέλουν (κάτι που κάποιοι από εμάς το ήξεραν από νωρίς), ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε 4 βουλευτές.
Είναι σαν να είσαι στη Χιλή και να κάνει σεισμό 8,3 ρίχτερ και να γυρνάς πανικόβλητος στο σπίτι για να δεις τις ζημιές και να διαπιστώνεις ότι έχει πέσει κι έχει σπάσει μόνο ένα βάζο.
Οι ερμηνείες που μπορεί να κάνει η περισπούδαστη ελίτ για τον εκλογικό θρίαμβο του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολλές και ποικίλες και εξίσου άχρηστες μπροστά στο μολώχ της θεσπέσιας αφασίας του θαυμάσιου λαού μας. Γιατί εκ πρώτης όψεος μοιάζει σα να είμαστε ένας λαός-μαζόχας, που γουστάρουμε και επιβραβεύουμε το ψέμα και την ανικανότητα, μας αρέσει πολύ, oh my. Η απάντηση στο “πώς είναι δυνατό να μην κατάλαβαν τι συνέβη το τελευταίο επτάμηνο” δεν είναι πολύπλοκη, δε χρειάζεται κάποιος να ανακατέψει πολιτικές θεωρίες ή ιδεολογικά σενάρια. Είναι απλή: “Είναι”. Δοκιμάστε να εξηγήσετε τι συνέπειες έχουν τα capital controls για μια οικονομία στον επόμενο ταξιτζή (όχι από Taxibeat) που θα χρησιμοποιήσετε, και θα καταλάβετε τι εννοώ. Οι μόνες συνέπειες που αναγνωρίζουν και καταλαβαίνουν οι περισσότεροι πολίτες αφορούν αποκλειστικά την προσωπική τους ζωή, το πώς επηρεάζει ο κόσμος τον εαυτό τους συγκεκριμένα. Οτιδήποτε συμβαίνει έξω από το σπίτι τους δεν τους απασχολεί και δεν επηρεάζει καθόλου τις πολιτικές ή άλλες επιλογές τους. Οπότε για πολλούς Έλληνες ο Σεπτέμβριος του 2015 πράγματι δεν είναι διαφορετικός από τον Ιανουάριο του 2015. Για πάρα πολλούς νέους, συνταξιούχους, άνεργους, άεργους, όλα όσα μεσολάβησαν είναι πράγματα που δεν θεωρούν πολύ σημαντικά για τον εαυτό τους, ή δεν τα έμαθαν καν. Οπότε είναι απόλυτα κατανοητή η εκλογική τους συμπεριφορά. Τους επόμενους μήνες, βεβαίως, που θα αρχίσουν να έρχονται κάτι σημειωματάκια από την εφορία ή θα περνάνε κάτι περίεργοι νόμοι, αυτό μπορεί να αλλάξει.
Κατά τα άλλα, ο υπέροχος λαός μας ψήφισε για τρίτη συνεχόμενη φορά σε σχεδόν ίδιο ποσοστό τη Νέα Δημοκρατία και σχεδόν το ΠΑΣΟΚ (αν αθροίσεις κάθε μορφής ΠΑΣΟΚ που έχει εμφανιστεί, λίγο-πολύ σταθερό βγαίνει), επιβράβευσε τη μακρά πορεία του Βασίλη Λεβέντη στα πολιτικά πράγματα (και πολύ καλά έκανε, σου λέει, εδώ έχουμε το Παύλο Χαϊκάλη και τη Ραχήλ Μακρή στη Βουλή, το Λεβέντη θα αφήσουμε απ’ έξω;) και τιμώρησε παραδειγματικά δύο χώρους, τους δραχμολάγνους και το Ποτάμι.
Η τιμωρία των φωνακλάδων οπορτουνιστών της Λαϊκής Ενότητας είναι ένα αποτέλεσμα που θα μπορούσε να χαροποιήσει τις χαζοχαρούμενες ελίτ (δηλαδή εμάς), καθώς αποδεικνύει ότι η γκροτέσκα περσόνα της Ζωής Κωνσταντοπούλου, ο παππουδίστικος σταλινισμός του συντρόφου Παναγιώτη και η μοχθηρή δραχμολαγνεία του Λαπαβίτσα δεν ενδιαφέρουν και πολλούς ανθρώπους στην πραγματικότητα. Το κίνημα της δραχμής έφαγε μια χλαπάτσα σ’ αυτές τις εκλογές, αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητα καλό, γιατί τώρα μπορεί να συστρατευθεί με το στρατόπεδο που δηλώνει ότι δεν θέλει μεν να φύγουμε από το ευρώ, αλλά έχει αποδείξει ότι δεν έχει και τις ικανότητες να μας κρατήσει σ’ αυτό (το ΣΥΡΙΖΑ).
Το Ποτάμι, όπως αντιλαμβανόμαστε όλοι, είναι αυτό που φταίει για όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα, και από όλες τις πολιτικές δυνάμεις στη χώρα ήταν αυτό που έπρεπε να τιμωρηθεί παραδειγματικά, για να μάθει να μας τα ζαλίζει με τις επικλήσεις περί “λογικής” και τους Νικηφόρους Διαμαντούρους του. Αντίθετα, ο παράγων σταθερότητας και ψεκασμένης συνωμοσιολογίας που είναι οι Ανεξάρτητοι Έλληνες επιβραβεύτηκαν και πάλι, παρ’ όλο που υπέγραψαν μνημόνιο, αντίθετα με το ΛΑΟΣ και τη ΔΗΜΑΡ, και έτσι ο ελληνικός λαός εξασφάλισε την επαγγελματική αποκατάσταση της κυρίας Ξουλίδου και του κύριου Χαϊκάλη, που ήταν από τα κρισιμότερα ζητούμενα αυτής της εκλογικής αναμέτρησης, άλλωστε.
Τι άλλο; Α ναι.
Ο υπέροχος και σοφός λαός μας περιέχει μέσα του κάθε είδους μπουμπούκια και, ανάμεσά τους, και εκατοντάδες χιλιάδες χολερικά όντα που ζουν και αναπνέουν μίσος. Είναι πολύ γλυκούληδες οι αφελείς που κάθε -μα κάθε- φορά, από το 2012 και μετά, επαναλαμβάνουν το “αυτοί που τους ψήφισαν δεν έχουν καμία δικαιολογία πια”. Από τότε που έπεσε το χαστούκι στην Κανέλλη το επαναλαμβάνουν, ανήμπορoι να καταλάβουν ότι “αυτοί που τους ψήφισαν” ποτέ δεν είχαν δικαιολογία και ποτέ δεν χρειάζονταν. Αυτό είναι.
Ακόμα, δύο τελευταίες παρατηρήσεις για δυο θέματα που συζητήθηκαν πολύ σ’ αυτές τις εκλογές: Την αποχή και τις δημοσκοπήσεις.
Πολύς λόγος έγινε επειδή για δεύτερη συνεχόμενη φορά οι εταιρείες δημοσκοπήσεων δεν κατάφεραν να προβλέψουν το αποτέλεσμα μιας εκλογικής διαδικασίας, και πάρα πολύς κόσμος ήταν θυμωμένος γι’ αυτό. Πιστεύω ότι αυτό είναι άδικο και επίσης ανώφελο, σπατάλη θυμού θα μπορούσε να διοχετευτεί πιο παραγωγικά προς άλλες κατευθύνσεις (βλέπε παραπάνω). Το αν οι εταιρείες δημοσκοπήσεων κάνουν καλά τη δουλειά τους είναι ένα θέμα που αφορά μόνο τις εταιρείες δημοσκοπήσεων. Οι δημοσκοπήσεις είναι ένα προϊόν που ένας πελάτης παραγγέλνει και μία εταιρεία προσφέρει, οπότε ανάλογα με την ποιότητά του κρίνεται και η εταιρεία, και αποφασίζει ο πελάτης. Τα κόμματα και τα κανάλια που πληρώνουν τις εταιρείες για να τους κάνουν έρευνες μπορεί να μην είναι ικανοποιημένα σήμερα, αλλά αυτό δεν είναι κάτι που μας αφορά εμάς. Εμείς για ψυχαγωγία τις κοιτάμε, δεν είναι δημόσιο αγαθό. Το να περιμένει ένας πολίτης που απλά κοιτάει τηλεόραση άρτιες προβλέψεις από εταιρείες που δεν πλήρωσε, και μετά να θυμώνει αν δεν πέφτουν μέσα, είναι σα να βλέπει αγώνα ποδοσφαίρου ανάμεσα σε ομάδες που δεν υποστηρίζει, και να θυμώνει όταν δεν βάζουν πολλά γκολ.
Ο αντίλογος σ’ αυτό, βεβαίως, είναι ότι οι δημοσκοπήσεις, λέει “επηρεάζουν” την συμπεριφορά των ψηφοφόρων, ένα επιχείρημα που λατρεύουν εκπρόσωποι κομμάτων που έχασαν, ή που κέρδισαν, δηλαδή όλοι. Είναι σαν το επιχείρημα για τα διεφθαρμένα ΜΜΕ, που επηρεάζουν συνειδήσεις. Πρόκειται για εύλογη θεωρία, που όμως καταρρίπτεται από την πραγματικότητα κάθε φορά. Αν οι δημοσκοπήσεις που δεν προβλέπουν το τελικό αποτέλεσμα επηρεάζουν τη γνώμη των ψηφοφόρων, τότε πώς βγαίνει άλλο αποτέλεσμα; Στο δημοψήφισμα, αφού τα “διεφθαρμένα ΜΜΕ” έκαναν όλη αυτή την καμπάνια υπέρ του ΝΑΙ, πώς βγήκε με 61% ΟΧΙ; Στην πράξη ούτε οι δημοσκοπήσεις (ούτε τα ΜΜΕ) δεν επηρεάζουν ουσιαστικά κανένα αποτέλεσμα. Αν το επηρέαζαν, θα μπορούσαν και να το προβλέψουν κάθε φορά με ακρίβεια.
Όσο για την αποχή, είναι κάτι που επίσης προκάλεσε συζητήσεις και τρομερή ανησυχία για την υγεία της δημοκρατίας μας. Ούτε αυτή η αντίδραση έχει νόημα κατά τη γνώμη μου. Η αποχή είναι φυσιολογικό φαινόμενο σε όλες τις δημοκρατίες του κόσμου και δεν έχει και πολλή μεγάλη σημασία. Ο στόχος της δημοκρατίας είναι να αποκρυσταλλώνει τη γνώμη του λαού, κι αυτό είναι κάτι που μπορεί να κάνει απολύτως αποτελεσματικά μία έρευνα σε 20.000 τυχαίους πολίτες. Όταν ψηφίζει το 60% του λαού, η γνώμη του αποκρυσταλλώνεται στατιστικά απόλυτα. Το ίδιο κι όταν ψηφίζει το 55%, ή και το 40% εδώ που τα λέμε. Στις περισσότερες εκλογές μαθαίνουμε με αρκετή ακρίβεια το τελικό αποτέλεσμα μετά την καταμέτρηση μόλις του 10-20% των ψήφων. Οπότε η αποχή δεν μπορεί να πει κανείς ότι είναι σημαντικό πρόβλημα, ειδικά στη δική μας περίπτωση, όπου δεν αποκλείεται άμεσα ή έμμεσα από τις εκλογές καμία κοινωνική ή άλλη ομάδα.
Θα μπορούσε να ανησυχήσει κανείς για την τάση, αν δηλαδή ξαφνικά ο κόσμος σταματήσει σιγά σιγά να ψηφίζει και να ασχολείται, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεδομένης της βαρεμάρας και του αριθμού των ετεροδημοτών, ήταν και λίγο φυσιολογική. Τρίτη φορά μας βάζουνε να ψηφίσουμε σε εννέα μήνες. Πόσες φορές να πάει ο άλλος στο χωριό του; Πήγε τον Ιανουάριο, μπορεί να πήγε και τον Ιούλιο, μπορεί να έκανε και διακοπές, τι θα γίνει, αυτή τη δουλειά θα κάνουμε; Έχουν αφήσει τα εκλογικά τους δικαιώματα για να έχουν αφορμές να πηγαίνουν εκεί, αλλά υπάρχει και κάποιο όριο, όλο πήγαινε-έλα στο χωριό, βαριέται ο άλλος.
Οπότε;
Οπότε αυτό το Σεπτέμβρη έγιναν εκλογές μόνο και μόνο για να γίνει ένας ελαφρύς ανασχηματισμός στο ΣΥΡΙΖΑ, να φύγουν οι πολύ θορυβώδεις και οι πολύ αριστεροί από το κόμμα και, πιθανότατα, για να αρχίσει το κανονικό φαγοπότι. Από ό,τι μου λένε σήμερα, δεδομένων των πεπραγμένων του προηγούμενου επταμήνου, το πλιάτσικο που αναμένεται να επέλθει στο κράτος από το εναπομείναν στελεχιακό δυναμικό του ΣΥΡΙΖΑ και τους πασιχαρείς συνοδοιπόρους των ΑΝΕΛ, θα κάνει τα 3,6 εκ. της εταιρείας του κυρ-Αλέκου και τους διορισμούς ξαδέρφων και τρολ του τουίτερ σε θεσούλες να μοιάζουν με παιχνιδάκια. Μπορεί αυτές οι εκτιμήσεις να είναι λανθασμένες. Μπορεί, επίσης, οι εναπομείναντες shell-shocked συριζαίοι να μην αντέξουν tα άγρια νομοσχέδια της Μνημονιάρας που έρχονται, και να έχουμε πάλι αποσχίσεις ιδεολογικά ταραγμένων αριστερών. Μπορεί να ξαναπάμε σε εκλογές σε λίγους μήνες. Ποιος ξέρει.
Ακόμα κι αυτό να γίνει, ένα είναι σίγουρο: Θα είναι κι αυτές υπέροχες.