Αυτή η χρονιά ήταν το κάτι άλλο, τα λόγια δεν φτάνουν για να περιγράψουν το χάος και τα κατακάθια που θα αφήσει μέσα μας είναι ακόμη άγνωστα. Όλα μολύνθηκαν από τη φρίκη και το φόβο φέτος, και ανάμεσα σ’ αυτά, δυστυχώς, και το διάβασμα. Στην πρώτη καραντίνα εγώ δεν μπορούσα να διαβάσω ούτε μισή σελίδα. Στη συνέχεια γίναν καλύτερα τα πράγματα, πήγαμε και διακοπές, διαβάσαμε κάμποσα αλλά είτε δεν επέλεγα σωστά, είτε όλα επηρεάζονταν από τη γενικότερη καταχνιά και έμοιαζαν χειρότερα. Εν τέλει, τα βιβλία που φέτος μου άρεσαν αρκετά, αυτά που μου άφησαν και κάτι, ήταν λίγα. Λιγότερα από ό,τι συνήθως. Ίσως να είναι εντύπωσή μου, μα φέτος εγκατέλειψα περισσότερα από ό,τι συνήθως και, από αυτά που τελείωσα, πολλά μετάνιωσα που τα ‘χα αρχίσει. Κάποια, όμως, ξεχώρισαν αισθητά. Εδώ σας βάζω πέντε, τα οποία συστήνω ανεπιφύλακτα, με τυχαία σειρά. Τα εξής:
Barack Obama – A Promised Land
Αν θέλετε να πλύνετε το μυαλό σας μετά από την τελευταία τετραετία παλαβομάρας και χυδαιότητας στην αμερικανική πολιτική σκηνή, διαβάστε (ή ακούστε) αυτό το βιβλίο. Ο προηγούμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ είναι εξαιρετικά ταλαντούχος συγγραφέας, πολύ επιμελής και με πολύ καλό συγγραφικό ένστικτο. Όταν γράφει για την μεταρρύθμιση στην υγεία που προσπάθησε να περάσει δεν γράφει μόνο για τα πολιτικά προβλήματα και για το ποιος του είπε τι -εξηγεί απλά και αναλυτικά και το πώς λειτουργεί το σύστημα υγείας στη χώρα του, και τι προσπαθούσε να πετύχει με τη μεταρρύθμισή του. Ασφαλώς ο βαθμός αντικειμενικότητας είναι μικρός -δεν διαβάζεται ως ιστορία αυτό το βιβλίο. Αλλά είναι εξαιρετικό εργαλείο για όποιον θέλει να μάθει πραγματικά, από μέσα, πώς μοιάζει η διακυβέρνηση μιας χώρας από έναν (από πολλές απόψεις κανονικό, οικογενειάρχη) άνθρωπο, τι είδους δουλειά είναι, πώς γίνεται και τι περιλαμβάνει. Καμία από τις πολλές βιογραφίες ηγετών που έχω διαβάσει τα τελευταία χρόνια δεν το καταφέρνει έτσι. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Σας προτρέπω εμφατικά το βιβλίο αυτό να το αγοράσετε ως audiobook. Το διαβάζει ο ίδιος. Είναι σα να σας διηγείται την ιστορία του, σε εσάς ειδικά. (Link)
Patrick Radden Keefe – Say Nothing
Αυτή ήταν η έκπληξη της χρονιάς. Δεν ήξερα πολλά πράγματα για τον IRA και την τρομοκρατική του δράση στη Βόρεια Ιρλανδία (ήμουν αγέννητος την “Bloody Sunday”), αλλά φέτος διάβασα δυο βιβλία που και μου έμαθαν όσα χρειαζόταν να ξέρω: το “Γαλατά” της Άννας Μπερνς, που είναι μυθιστόρημα, και αυτό εδώ το εκπληκτικό δημοσιογραφικό αριστούργημα, που δεν είναι. Το “Say Nothing” αφηγείται την ιστορία της εξαφάνισης μιας γυναίκας, μητέρας δέκα (!) παιδιών, την οποία απήγαγαν άγνωστοι από το διαμέρισμά της, μπροστά στα παιδιά της. Προσπαθώντας να εξιχνιάσει την υπόθεση, ο συγγραφέας αφηγείται όλη την ιστορία των “Troubles”, αυτού του φριχτού θρησκευτικού πολέμου που διεξαγόταν μέσα στην Ευρώπη για δεκαετίες. Είναι συναρπαστική ιστορία. Πολλά ονόματα που ίσως να γνωρίζετε εμφανίζονται στην ιστορία (του Μπόμπι Σαντς, του Τζέρι Άνταμς, της Ντολόρς και της Μαριάν Πράις, αλλά και του ποιητή Σίμους Χίνι, και του ηθοποιού Στίβεν Ρία, που παντρεύτηκε την τρομοκράτισσα Ντολόρς) η οποία πηγαίνει από έκπληξη σε τραγωδία και πίσω σε έκπληξη μέχρι την τελική εξιχνίαση του εγκλήματος. Και αυτό το προτείνω να το ακούσετε, αν θέλετε, με έξτρα μπόνους τη βαριά ιρλανδική προφορά του ηθοποιού (συνηθίζεται). (Link)
Κόλσον Γουάιτχεντ – Τα Αγόρια Του Νίκελ
Άλλη μία έκπληξη, το δεύτερο βιβλίο του Κ. Γουάιτχεντ που διαβάσαμε στο Bookworm. Είναι ένα μικρό, απλό μυθιστόρημα για ένα ένα αγόρι που καταλήγει σε αναμορφωτήριο της Φλόριντας την εποχή του αγώνα των μαύρων για τα πολιτικά τους δικαιώματα. Πολύ λιγότερο σκληρό και “δύσκολο” από ό,τι θα φανταζόταν κανείς, απογειώνεται με την κορύφωση στο τέλος σε κάτι που σκεφτόμουν για πολύ καιρό μετά την ανάγνωση. (Link)
Trevor Noah – Born A Crime
Κι άλλη μια έκπληξη: τα αυτοβιογραφικά βιβλία των κωμικών, των ηθοποιών και των άλλων καλλιτεχνών ποτέ δεν μου αρέσουν και ποτέ δεν βρίσκω τις ζωές τους ενδιαφέρουσες. Σε αυτή την περίπτωση, όμως, ο κωμικός και τηλεπαρουσιαστής Τρέβορ Νόα δεν γράφει τίποτε απολύτως για την καριέρα του ή για το πώς έγινε παρουσιαστής εκπομπής στην αμερικανική τηλεόραση. Η ιστορία του διαδραματίζεται αποκλειστικά στη Νότια Αφρική από όπου κατάγεται και στα περιπετειώδη παιδικά του χρόνια, ως γιος μιας μαύρης και ενός λευκού σε μια εποχή που η ίδια του η ύπαρξη ήταν παράνομη πράξη. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και ζωντανή παρουσίαση της μετάβασης της χώρας από το απάρτχαϊντ στην ελευθερία. Και εδώ, μαντέψτε, σας προτείνω το audiobook. Ο άνθρωπος, πέραν των άλλων, είναι και επαγγελματίας και τα λέει ωραία. (Link)
Susanna Clarke – Piranesi
Αυτό δεν ήταν έκπληξη. Όπως έγραψα και στους αναγνώστες του newsletter, αυτό το βιβλίο το περίμενα δέκα χρόνια. Και είναι θαυμάσιο. Μια αλλόκοτη ιστορία μυστηρίου που ξεκινά σε ένα αχανές, περίεργο σπίτι το οποίο κατοικούν μόνο δύο άνθρωποι. Πρόκειται για μια πολύ σπάνια εξαίρεση, μια ιστορία φαντασίας που περιγράφει έναν ωραιότατο και μυστηριώδη γρίφο, και μετά καταφέρνει να δώσει και μια εξίσου ικανοποιητική λύση. Διαβάζεται μέσα σε δυο ημέρες, και είναι απολαυστικό. (Link)
Ειδική αναφορά: τα δικά μας
Ούτε φέτος, όπως φαντάζομαι προσέξατε, δημοσίευσα κάτι με τη μορφή βιβλίου. Άλλα μέλη της οικογένειας έβγαλαν την πέμπτη “Πριγκίπισσα Αθηνά” και, βεβαίως, τις “30 Γυναίκες που Άλλαξαν τον Κόσμο”, ενώ στη διαΝΕΟσις βγάλαμε δυο από τις έρευνές μας και, φυσικά, τις “Έρευνες”. Από ό,τι φαίνεται, του χρόνου θα είναι αλλιώς. Στη διαΝΕΟσις έχουμε προγραμματίσει έξι (!) εκδόσεις, κάποιες εκ των οποίων θα είναι συλλογές κειμένων που επιμελούμαι εγώ, κάποιες συλλογές στις οποίες γράφω κάτι κι εγώ και μία κάτι που γράφω μόνος μου. Εύχομαι να τα προλάβουμε όλα.
Ακόμα:
Τα 5 καλύτερα βιβλία που διάβασα το 2019
Τα 10 καλύτερα βιβλία που διάβασα το 2018
Τα 5 καλύτερα βιβλία που διάβασα το 2017
Τα 5 καλύτερα βιβλία που διάβασα το 2016