Το 2021 ζήτησα από τους αναγνώστες του νιουζλέτερ μου να μου πουν τις ιστορίες τους μετά από 500 ημέρες καραντίνας, φόβου και κρίσης. Η πανδημία της Covid βρισκόταν στο στάδιο άλλης μιας κορύφωσης και η κόπωση ήταν μεγάλη. Αναγνώστες και αναγνώστριες μου έστειλαν συγκινητικές, τραγικές αλλά και αισιόδοξες ιστορίες από τις ζωές τους. Πενήντα από αυτές μπορείτε να διαβάσετε εκεί.
Τρία χρόνια μετά, ο κόσμος είναι πολύ διαφορετικός. Η Covid υπάρχει ακόμη ανάμεσά μας, προκαλώντας πόνο και σοβαρά προβλήματα σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού. Αλλά οι άνθρωποι έχουν πάει παρακάτω. Σκεφτόμαστε άλλα πράγματα, πια. Πώς είναι οι ζωές μας τώρα; Ζήτησα από τις ίδιες και τους ίδιους να μου γράψουν τη συνέχεια της ιστορίας τους, χίλιες ημέρες μετά, για να δούμε πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα. Παρακάτω σας έχω δεκατέσσερις από τις ιστορίες αυτές, σε ζευγάρια: πρώτα την ιστορία του 2021, και μετά τη συνέχεια, από το 2024, για να μάθουμε τι έγινε.
1.
2021
“Γίνομαι φέτος 60 χρονών. Ο φίλος μου είναι Αμερικανός και μένει στην Νέα Υόρκη. Στις 9 Μαρτίου του 2020 θα συναντιόμασταν στη Βιέννη. Εκείνος ήταν ήδη στο Παρίσι δύο μέρες πριν αρχίσουμε να ανησυχούμε σοβαρά για την εξάπλωση της πανδημίας. Εγώ έχω ΧΑΠ και η γιατρός μου είπε καλύτερα να μην μπω σε αεροπλάνο. Το ταξίδι της Βιέννης ακυρώθηκε, λοιπόν, και ο Τζον άλλαξε το εισιτήριό του για Αθήνα. Όταν είδε το πρωί εκείνης της ημέρας ότι οι αγορές στη ΝΥ είχαν αρχίσει να καταρρέουν, τοτε συνειδητοποίησε ότι τα πράγματα είναι σοβαρά. Έτσι ανέκρουσε πρύμναν και επέστρεψε στη ΝΥ μόλις πριν κλείσουν τα σύνορα. Είχαμε ήδη 3 μήνες χωριστά και αυτή η εξέλιξη ήταν ήδη πολύ δύσκολη. Απο τότε έχουν περάσει 1 χρόνος και 3 μήνες, με καθημερινά τηλεφωνήματα και βιντεοκλήσεις, αγωνία για να μην αρρωστήσουμε, αυτός εκεί κι εγώ εδώ -η Νέα Υόρκη έβραζε από Covid όταν εμείς είμασταν ακόμη σχετικά ασφαλείς- και εντέλει με ελπίδα, ιδιαίτερα μετά τη νίκη του Μπάιντεν, όταν οι ΗΠΑ πήραν την κρίσιμη στροφή και άρχισαν να αντιμετωπίζουν το θέμα με σοβαρότητα. Βεβαιως εμβολιαστήκαμε και οι δύο σε πρώτη ευκαιρία. Αυτή τη βδομάδα έκανα τη δεύτερη δόση Astra Zeneca και ήταν σαν να μου έκαναν ένεση με πολυβιταμίνες, τζινσέγκ και διεγερτικά. Ποτέ δεν ένιωσα τόση θετική ενέργεια απο την αρχή της πανδημίας. Σήμερα σας γράφω με χαρά κι συγκίνηση, γιατί μετά από ενάμιση χρόνο και δυο εβδομάδες περιμένω να ξαναδώ τον Τζον την επόμενη Δευτέρα, που επιτέλους έρχεται στην Αθήνα. Έχουμε κανονίσει να πάμε αμέσως στη Σέριφο για μία εβδομάδα και δεν μπορώ να το πιστέψω!”
2024
“Σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά τις εξωπραγματικές αυτές πρώτες ημέρες, και τους μήνες που ακολούθησαν, η δική μας ιστορία με τον Τζον προχωράει ομαλά, φαινομενικά σαν να μη συνέβη τίποτα ιδιαίτερο. Όμως συνέβη κάτι βαθειά στη συνείδησή μας, που νομίζω ότι έχει καθορίσει και τη σχέση μας. Αυτή η αναγκαστική απομάκρυνση μας για τόσο μεγάλο διάστημα και την αβεβαιότητα που βιώσαμε για το αν θα ξαναδούμε ποτέ ο ένας τον άλλο, μας έμαθε να μην παίρνουμε τίποτα ως δεδομένο και πως, ιδιαίτερα λόγω της γεωγραφικής απόστασης και της ηλικίας μας, κάθε μέρα που περνάει μπορεί φέρνει και την τελευταία μας ευκαιρία να την περάσουμε μαζί. Έτσι πήραμε την απόφαση να δώσουμε στη σχέση μας προτεραιότητα απέναντι σε κάθε επαγγελματική ή άλλη υποχρέωση και να ζούμε μαζί στο ίδιο μέρος όσο περισσότερο χρόνο γίνεται. Ετσι λοιπόν, από το 2022 και μετά έχουμε οργανώσει τη ζωή μας έτσι ώστε είτε να δουλεύω εγω για αρκετές εβδομάδες το χρόνο εξ αποστάσεως από τη χώρα του (πράγμα δύσκολο γιατι έχω μαγαζί), ή εκείνος να έρχεται να μείνει στην Ελλάδα. Αρχικά μπορούσε να καθίσει όσο του επέτρεπε η συνθήκη Schengen -90 ημέρες κάθε εξάμηνο- αλλά φέτος πήρε μια ανοιχτή visa για ένα χρόνο που ελπίζουμε σε λίγο να γίνει και αορίστου χρόνου με μια επένδυση σε ακίνητο εδώ (golden visa). Ετσι λοιπόν η πανδημία κάπου μας βγήκε σε καλό, αφού επέσπευσε μια απόφαση που δεν είχαμε ακόμα πάρει και μας έδειξε με τον πιο απερίφραστο τρόπο τη σημασία του να ζεις κάθε μέρα όπως πραγματικά σου λέει η καρδιά σου”.
2.
2021
“Βλέπω τη σχέση της ζωής μου να καταστρέφεται. Ζω με το σύντροφό μου τέσσερα χρόνια, θα φτιάχναμε μια ζωή μαζί. Πλέον τα συναισθήματα από την μεριά μου εχουν αλλοιωθεί πολύ. Δεν ξερω αν έφταιγε η πανδημία, το λόκνταουν, που είμασταν κλεισμένοι σε τέσσερις τοίχους. Το χάσμα μεταξύ μας είναι ξαφνικά μεγάλο. Κοιμάμαι μέσα στο άγχος, ξυπνάω μέσα στο άγχος. Στο γραφείο μερικές φορές συγκρατάω δάκρυα. Οικονομικά και επαγγελματικά τουλαχιστον ειμαι στα καλύτερα μου, αλλά εχω μπροστά μου προσωπικές αποφάσεις που θα επηρεάσουν το υπόλοιπο της ζωής μου. Είμαστε και οι δύο μικροί, κανενός η ζωή δεν θα καταστραφεί. Δεν παύει όμως να είναι τρομερά δύσκολο και ανησυχώ για το κόστος στη ψυχική μου υγεία. Και το αν θα βιώσουμε τα ripple effects αυτού του κόστους χρόνια μετά”.
2024
“Ειναι επώδυνο να διαβάζω τι ειχα γράψει 3 χρόνια πριν. Πλέον ειμαι σε καινούρια σχέση. Μια από τις επιπτώσεις της πανδημίας στη δικιά μου ζωή, είναι ότι άλλαξα σύντροφο, όπως λέτε και στο newsletter. Έχουμε ενα μικρό αγοράκι μαζί . Τον υπεραγαπώ. Πολλές απότομες, ξαφνικές αλλαγές στη ζωή μου, όχι όλες προς το καλυτερο. Υπάρχουν ακόμη ανάμεικτα συναισθήματα, τα κατάλοιπα του άδοξου τέλους της προηγούμενης μου σχέσης, με τον άνθρωπο με τον οποίο πίστευα ότι θα περνούσαμε όλη μας τη ζωή μαζί. Ξεκίνησα θεραπεία. Μια καινούρια σχέση δεν σε λυτρώνει απαραίτητα από το παρελθόν. Ενοχές, ευχάριστες και δυσάρεστες αναμνήσεις, νοσταλγία, πόνος, αγάπη. Αλλά η ζωή έχει το τρόπο της να προχωράει καμιά φορά με πιο γρήγορους ρυθμούς από ότι νιώθουμε άνετοι. Ξυπνάω κάθε πρωί στο κρεβάτι αγκαλιά με τον γιο μου και όλα τα υπόλοιπα απλά δεν έχουν σημασία. Είμαι αισιόδοξος για το μέλλον κι ας κουβαλάω τα βάρη του παρελθόντος. Ανυπομονώ να δω πως θα μεγαλώσει. Ανυπομονώ να φτιάξω μια ζωή για αυτόν. Είναι 14 μηνών και είναι η πιο όμορφη συνέπεια της πανδημίας μου”.
3.
2021
“500 μέρες, και όλοι περιμένουν και ζητούν συνεχώς από μένα. Να συστηθώ. Είμαι μητέρα μιας 13χρονης που είναι στα κάγκελα, κόρη ενός υπέργηρου ζευγαριού που έχω να αγκαλιάσω από πέρσι το Φεβρουάριο, “μαμά” δύο σκυλιών -το ένα το υιοθετήσαμε κακοποιημένο πέρσι το καλοκαίρι. Σύζυγος, εργαζόμενη από το σπίτι με ημιαπασχόληση και κραυγαλέα υποαμειβόμενη και με σύζυγο ελεύθερο επαγγελματία που τρέχει και δεν προλαβαίνει. Είμαι γύρω στα 50, πρέπει να φροντίζω για όλα και όλους και πρόσφατα άρχισα το CBD (καναβιδιόλη λέγεται και κάνει θαύματα) για να μπορώ να κοιμάμαι τα βράδια. Αυτές οι 500 ημέρες με έκαναν να κλάψω πολύ -κυρίως για τη μικρή που λάλησε μέσα στο σπίτι και κάηκε στα social. Εκλαψα για τους φίλους που στερήθηκα, για τις επαγγελματικές προοπτικές που πέταξαν μακριά λόγω ηλικίας, για τους γονείς μου που είναι τόσο ανήμποροι. Με έσωσε η γυμναστική στο σπίτι, κάθε μέρα, με στρατιωτική πειθαρχία, με σφιγμένα τα δόντια, στο ελλειπτικό μηχάνημα, στα λάστιχα και στα πατώματα για κοιλιακούς. Με έσωσε και μια ομάδα που λέγεται saveyourhood και μαζεύει σκουπίδια: οργανώσαμε δράσεις στη γειτονιά και με κάθε σκουπίδι που έριχνα στη σακούλα ξόρκιζα το κακό που με έπνιγε. Με έσωσαν και οι Παρασκευές που πήγαινα στο απέναντι σπίτι και με 1-2 φίλους ανοίγαμε μια μπουκάλα κρασί και λέγαμε ιστορίες καπνίζοντας σαν φουγάρα. Το τσιγάρο το έχω κόψει από το 2008. Ε, το ξανάρχισα τις Παρασκευές. 500 μέρες και είμαι πιο αφηρημένη από ποτέ, πάρα πολύ θυμωμένη με τους γελοίους ενήλικες που έστελναν dick pics στη 13χρονη κόρη μου, έξαλλη με τους ψέκες που δεν εμβολιάζονται και πολύ, μα πάρα πολύ πιεσμένη για την επόμενη μέρα στη ζωή μου. Ονειρεύομαι ότι τα παρατάω όλα και ότι πάω να μείνω σε ένα χωριό του Πηλίου, ότι στήνω εκεί μια οικοτεχνία, ότι μαζεύω μανιτάρια και στήνω μια αιώρα στο μπαλκόνι και αγναντεύω τη θάλασσα στο βάθος. Αντί για το βουνό όμως είμαι εδώ και θέλω όσο ποτέ να έχω το δικό μου δωμάτιο, όπου θα κοιμάμαι μόνη μου, θα κάθομαι μόνη μου και θα διαβάζω μόνη μου. Θέλω μια ζωή που κανείς δεν θα μου ζητάει τίποτα”.
2024
“Χάρη στον πυρετό του real estate πουλησαμε ένα οικογενειακό ακίνητο και από τότε άλλαξε η ζωή μας. Οι γονείς δέχονται την 24ωρη φροντίδα μιας υπέροχης κυρίας από την Γεωργία. Το παιδί παρότι εξακολουθεί να είναι καμένο από τα social το παλεύει με εβδομαδιαίες συνεδρίες σε ψυχολόγο. Ο σύζυγος ξεαγχώθηκε από το οικονομικό και είναι πολύ καλύτερα ψυχολογικά. Κι εγώ ισορρόπησα γιατί ασχολούμαι πλέον με διάφορες χειροτεχνίες, τον εθελοντισμό και συνεχίζω τη γυμναστική, προετοιμάζοντας τη μετάβαση στην περιφέρεια. Τα δυο σκυλάκια κάνουν τουμπάκια ευτυχισμένα στον καναπέ. Ενώ ένας ηλικιωμένος γατούλης προστέθηκε στην παρέα μας”.
4.
2021
“Είδα την καριέρα μου στον τουρισμό να συνθλίβεται. Ξεκίνησα με €700 μισθό πριν από δώδεκα χρόνια, στα 23 μου, έφτασα να διακινώ budgets 1 εκατομμυρίου με μισθό 3 χιλιάρικα το μήνα. Άλλαξα πορεία εντός του τουρισμού για λιγότερο άγχος και πήγα σε μια θέση που πληρωνόμουν €1400 το μήνα και είχα ηρεμία. Πάνω που είχα βρει τη θέση και την ισορροπία μεταξύ καριέρας και οικονομικών κ αισθηματικών, έσκασε η πανδημία.
Στάδιο #1: Δούλεψα από το σπίτι για €500 το μήνα σε κουπόνια σούπερ μάρκετ.
Στάδιο #2: Πέρασα τρεις μήνες στο χωριό σαν χίπισσα και μόλις άρχισε να μου τελειώνει η αποταμίευση (και ο έρωτας -καθότι ο σύντροφος έπαθε δε-θέλω-παιδί) και αφού έγινα αλκοολική και έβαλα 5 κιλά,
Στάδιο #3: έπιασα δουλειά σα γραμματέας. Όπου με χούφτωνε το αφεντικό.
Στάδιο #4: Νισάφι, δεν άντεξε η αξιοπρέπεια μου (και η αίσθηση αυταξίας) και παραιτήθηκα. Τα μάζεψα και ήρθα στην Αυστραλία. Ξεκινώ απ την αρχή εξαιτίας της πανδημίας. Ώρες ώρες νιώθω σαν ξεριζωμένη: νέα καριέρα, νέοι τρόποι, νέα μέρη. Δεν τα βάζω με την Ελλάδα, ούτε με την πανδημία. Αυτά μου ήρθαν και σε αυτά αντιδρώ”.
2024
“Πρωτομαγιά 2023, στην Αυστραλία. Έχουν περάσει σχεδόν 3 χρόνια. Έχω δημιουργήσει μια ζωή, φίλες, σπίτι και νέα καριέρα σε αυτή τη μακρινή ήπειρο. Μου φέρεται όμορφα η Αυστραλία, όμως αισθάνομαι μόνη στον παράδεισο. Έχω ήδη περάσει περιπέτεια με δικαστήριο, καθότι κατέθεσα ασφαλιστικά μέτρα για να προστατευτώ από κακοποιητικό σύντροφο. Ως μόνη γυναίκα στην Αυστραλία νεοφερμένη, επέλεξα σύντροφο χωρίς να βλέπω τα σημάδια κι έμεινα δύο χρόνια μαζί του, ώσπου σταμάτησα να εθελοτυφλώ και τον άφησα. Βρήκα τη δύναμη μόνο μετά από ταξίδι στους δικούς μου στην Ελλάδα. Είναι αξιοπερίεργο πράγμα το πώς βυθιζόμαστε σε τέτοιες σχέσεις. Αυτή τη Πρωτομαγιά στο δρόμο για τη δουλειά, δακρύζω συνειδητοποιώντας ότι δεν είμαι η ίδια στην Αυστραλία. Είμαι πιο ευάλωτη και μόνη, αν και πιο ευκατάστατη. Πήρα την απόφαση εκείνη τη στιγμή κ οργάνωσα την επιστροφή μου σπίτι μου, στην Ελλάδα. Κλείνω 6 μήνες τώρα στην Ελλάδα. Φτου κι απ την αρχή πάλι! Χάρισα ψυγεία και υπάρχοντα πριν φύγω απ την Ελλάδα, μεταπούλησα ψυγεία κι όλα στην Αυστραλία, και τώρα είμαι στο τρίτο ψυγείο μου. Στην αρχή στην Ελλάδα δούλεψα σε εταιρία όπου είχα 6 μέρες δουλειάς, και Κυριακές κι αργίες, με 15 ώρες βάρδια. Διαλύθηκα! Στην Αυστραλία αυτά δεν γίνονται, δεν υπογράφεις σύμβαση ότι «Κυριακές κ υπερωρίες περιλαμβάνονται στον φλατ βασικό μισθό», οι δρόμοι δεν έχουν λακούβες. Εν τελεί, τώρα βρήκα καλύτερη δουλειά, όπου πληρώνονται οι Κυριακές. Όπως στην Αυστραλία. Είμαι αισιόδοξη κ ευγνώμονουσα για την πανδημία. Μου έδωσε την Αυστραλία κι η εμπειρία με έκανε καλύτερο άνθρωπο. Είδα πιο τον εαυτό μου”.
5.
2021
“Η μητέρα μου καρκίνο από την αρχή της πανδημίας και μεταμόσχευση το Δεκέμβριο μέσα στο lockdown. Ένα μήνα έμεινα μαζί της στον Άγιο Σαββα, ενώ είχε γίνει διασπορά σε όλο το νοσοκομείο. Απαγόρευση να ξεμυτίσω απ’ το δωμάτιο. Μετά, 42.000 χλμ σε ένα χρόνο, να πηγαίνω στην πόλη, να την πηγαίνω χημειοθεραπεία και να γυρνάω πίσω. Κάθε εβδομάδα. Μια κρίση πανικού -μόνο!”
“Κι όταν κοιμήθηκε ο καρκίνος της μάνας μου, διαγνώστηκε μια φίλη μου. Κι έπαθα σοκ. Και κόλλησα άσχημα, να ασχολούμαι μόνο με αυτό. Ενώ έχει οικογένεια και ανθρώπους που να τη φροντίζουν, κόλλησα. Και καρκίνοι. Και καραντίνα. Και δουλειά σε πολύ μεγαλη εταιρία με πολλή πίεση, μεγάλα projects να τρέχουν. Βγήκαν όλα. Εγώ βγαίνω συντρίμμι όμως. Και πιέζομαι. Χωρίς να καταλαβαίνω από τι απ’ όλα”.
“Μέχρι πριν 10 μέρες έλεγα όλα καλά. Μόλις βγήκαμε, όμως, σαν να μου πάτησαν ένα κουμπί που να θέλω να τα κάνω πουτάνα όλα. Νομίζω από όλα ο καρκίνος της φίλης μου είναι το πιο δύσκολο. Και δεν ξέρω γιατί τα γράφω, τώρα εδώ, ενώ δεν απαντάω στα ερωτηματολόγια ποτέ”.
2024
“Η φίλη για την οποία έγραφα, δεν τα κατάφερε. Βίωσα μαζί της όμως την υπέρτατη αγάπη και συντροφικότητα, που δεν έχω ζήσει με κανέναν άλλο άνθρωπο. Έγινε η καλύτερη μου φίλη, και την έχασα. Μου λείπει πολύ. Ήταν πιο συγκλονιστικό από την πανδημία. Η πανδημία με έκανε «βαριά», με έκανε να κάνω μόνο πράγματα που δεν με ξεβολεύουν. Μου έδωσε άλλοθι, να καθυστερώ τη ζωή μου. Σήμερα, συνεχίζουν όλα, όπως πριν, χωρίς μεγάλη ανάμνηση, αλλά στον άξονα μιας καθυστέρησης, μιας αναμονής. Άρχισα ψυχανάλυση, να δω τι φταίει. Στο γράμμα 3, θα σας πω τι προέκυψε. Η μαμά μου όμως, είναι καλά. Κι αυτό με κάνει ευτυχή”.
6.
2021
“Με έχουν κάνει να φοβάμαι να αφήσω μια δουλειά που δεν με πάει πουθενά και με κάνει να κλαίω 3 φορές την εβδομάδα, να φοβάμαι να ρισκάρω. Να κοιτάω το ρολόι να δω αν κοντεύει 9 και πρέπει να γυρίσω σπίτι. Αυτές οι 500 μέρες μου πήραν το ρίσκο που είχα στην ζωή μου και με έχουν κάνει να φοβάμαι. Ότι ο χρόνος που έχω χάσει δε θα μου επιστραφεί ποτέ πίσω”.
2024
“Άφησα εκείνη τη δουλειά που έκλαιγα, πήγα σε άλλη εταιρεία και πριν μια εβδομάδα δέχτηκα μια θέση σε έναν τομέα που με ενδιαφέρει και προσφέρει παράλληλα και στην κοινωνία, είμαι χαρούμενη και προσμένω να ξεκινήσω! Δε φοβάμαι τόσο να ρισκάρω γιατί μετά από θεραπεία, αποδέχτηκα -όσο μπορώ- την αλλαγή, την αβεβαιότητα και τη ροή της ζωής. Η σταθερά της απαγόρευσης των 9 και 12 δεν έχει φύγει εντελώς σαν αισθησηκαι δε ξαναέπεστρεψε η κοινωνική μου ζωή ποτέ στα ίδια επίπεδα με πριν. Ίσως φταίει η ηλικία, ίσως η πανδημία. Κανείς δε θα μάθει με σιγουριά”.
7.
2021
“Έχω πολύ συσσωρευμένο θυμό. Θυμό που άλλαξε η ζωή και η καθημερινότητά μου, γιατί είμαι μητέρα τετράχρονου αγοριού, ελεύθερη επαγγελματίας, με σύζυγο που δούλευε και δουλεύει από το πρωί ως το βράδυ και εγώ βρέθηκα από εκεί που είχα ένα υποτυπώδες πρόγραμμα, να πασχίζω να ξεκλέψω λίγο χρόνο για να κάνω δουλειά. Θυμό που πάρκαρα το παιδί μπροστά σε μια οθόνη, ενώ δεν ήταν αυτό που ήθελα. Θυμό για τις ανεπαρκείς δικαιολογίες που άκουγα για το κλείσιμο των «σχολείων»- παιδικών σταθμών, εν προκειμένω, όπως «για να περιοριστεί η κινητικότητα των γονέων». Θυμό για όλους αυτούς που δεν τηρούσαν και δεν τηρούν τα μέτρα και δε σέβονται ότι υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι σε αυτή την κοινωνία που υφίστανται τις συνέπειες των ανοησιών τους. Θυμό γιατί προσπαθώ και δείχνω αυτή την ατομική ευθύνη που τόσο έχει στοχοποιηθεί και παρόλα αυτά αποτέλεσμα δε βλέπω. Άσε που αισθάνομαι κορόιδο, για να το πω ευγενικά. Θυμό λοιπόν. Να σημειώσω βέβαια ότι προφανώς δεν έζησα κάτι χειρότερο (όπως βαριά ασθένεια, δική μου ή οικείων μου), οπότε έχω την πολυτέλεια να θυμώνω για τα «επουσιώδη». Κι από αυτά, όμως, έχουν μαζευτεί κάμποσα”.
2024
“Δεν είμαι πια τόσο θυμωμένη, αν και είναι θέμα που επανέρχεται στην ψυχοθεραπεία μου και το δουλεύω. Δεν βίωσα κάποια ριζική αλλαγή στη ζωή μου από την πανδημία, αλλά μπορώ να εντοπίσω μικρά και μεγαλύτερα καθημερινά: από το ότι έχω απωθήσει εκείνα τα 2 χρόνια (στις κουβέντες, λέμε πχ ότι κάτι έγινε πριν 5 χρόνια ενώ ήταν πριν 7), ότι δεν νιώθω άνετα σε χώρους με πολύ κόσμο και αναζητώ μάσκα -συχνά τη φοράω και σίγουρα στα μέσα μεταφοράς, και επίσης ότι ο γιός μου χρειάστηκε και χρειάζεται βοήθεια με την κοινωνικοποίησή του. Ναι μεν είμαστε τυχεροί ότι δεν τον βρήκε η καραντίνα στα χρόνια της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, αλλά του κόστισε ότι δεν έμαθε ποτέ να συναναστρέφεται με άλλα παιδιά με έναν υγιή τρόπο. Ευτυχώς όλα δουλεύονται, δυστυχώς θέλει κόπο και χρόνο. Γενικά δεν παραπονιέμαι. Είμαστε καλά και προχωράμε μπροστά. Απλά οι φόβοι για το μέλλον έχουν κάπως «βαρύνει», έχοντας ζήσει και αυτή την εμπειρία”.
8.
2021
“Προσπαθώ να μην φοβάμαι και αποφεύγω να παρακολουθώ το καθημερινό προσκλητήριο covid νεκρών. Το μόνο που με τσαντίζει είναι οτι εγώ σαν άνθρωπος ποτέ μου δεν φέρθηκα απερίσκεπτα στη φύση, στη ζωή μου. Πάντα όλα τα έκανα με μέτρο. Νιώθω οτι με εκδικείται η φύση χωρίς να φταίω, μόνο και μόνο επειδή βρέθηκα τη λάθος εποχή σε αυτόν τον πλανήτη. Από την άλλη η κάθε γενιά έχει περάσει τα δύσκολά της. Άλλοι πέρασαν φτώχεια, άλλοι πόλεμο, άλλοι ξενιτιά. Εμείς περνάμε πανδημία. Τι να κάνουμε δηλαδή; Αυτό ήταν το λαχείο μας. Αλλά αν είχα επιλογή να ζήσω σε άλλο πλανήτη, θα πήγαινα”.
2024
“Πίστευα πραγματικά -και όχι ρομαντικά- ότι μετά την πανδημία θα επαναξιολογούσαμε τα σημαντικά και τα ασήμαντα της ζωής και θα γινόμασταν καλύτεροι. Και δεν θα ήθελα να ζω σε άλλο πλανήτη. Και ο πλησίον θα ήταν φίλος και αδερφός. Μετά την πανδημία έχω διακόψει τις σχέσεις με κοντινό συγγενικό πρόσωπο. Με εξαπάτησε ένας συνεργάτης-φίλος και τώρα τρέχω στα δικαστήρια. Φοβάμαι τους ανθρώπους. Κάθε φορά που πρέπει να συνδιαλαγώ σε προσωπικό επίπεδο -και όχι με email, sms ή πλατφόρμα επικοινωνίας- νιώθω σφίξιμο. Οι άλλοι είναι απειλητικοί. Μου αρέσει η ηρεμία. Να πηγαίνω μόνη στην εξοχή. Να κάθομαι να κοιτάω τον ουρανό. Πραγματικά πίστευα ότι ο κόσμος θα γινότανε καλύτερος. Σαν αυτόν που περιγράφει ο Λένον στο Imagine. Και νιώθω ηλίθια, αφελής”.
9.
2021
“Είμαι καλά. Χαίρομαι για τους μήνες τηλεργασιας που πέρασα ζώντας στην Αίγινα αντί να ξοδεύω σχεδόν δύο ώρες κάθε μέρα διασχίζοντας την Αθήνα. Μου χρειάστηκαν πολύ λιγότερες από 500 μέρες για να πάρω την απόφαση να αφήσω τη δουλειά μου (κάτι που θα γίνει σύντομα) και να αλλάξω την καθημερινότητά μου. Είχα μερικές ευχάριστες εκπλήξεις (τον τρόπο που η Ελλάδα αντιμετώπισε την πανδημία σε γενικές γραμμές, το ότι κανένας από τους γνωστούς μου δεν αποδείχθηκε ψεκασμένος αρνητής) και περιμένω τη μέρα που θα μπορέσω να αγκαλιάσω τους αγαπημένους μου”.
2024
“Είμαι ακόμα καλύτερα. Στην πραγματικότητα είμαι τέλεια (η ζωή μου, όχι εγώ). Ζω στην Αίγινα με τον άντρα μου, έχουμε σταματήσει κι οι δυο να εργαζόμαστε και περνάμε τον χρόνο μας όπως ονειρευόμασταν. Καθημερινά περπατάω δίπλα στη θάλασσα, την άνοιξη και το καλοκαίρι μεγαλώνω τον εγγονό μου που γεννήθηκε πριν δυόμιση χρόνια και ζει στην Κύπρο τον χειμώνα. Μετράω τα μπάνια στη θάλασσα, όπως όταν ήμουν μαθήτρια (έφτασα τα 105 το 2023), είμαι σε μια ομάδα που φροντίζουμε και αναδεικνύουμε τα παραδοσιακά μονοπάτια, διαβάζω πολλά πολλά βιβλία, ξυπνάω με το κελάηδημα των πουλιών το πρωί και βλέπω τα αστέρια πριν κοιμηθώ το βράδυ. Υπέροχα!”
10.
2021
“Δεν θέλω να βγω από το σπίτι. Μέσα είμαι ασφαλής και ήρεμη. Όχι ότι αγχώνομαι μήπως το κολλήσω και πάθω -είμαι πλήρως εμβολιασμένη, οπότε ελάχιστες πιθανότητες. Αλλά αν το κολλήσω, δεν καταλάβω τίποτε και το μεταδώσω; Προχθές βγήκα με μονή μάσκα γιατί δεν θα πλησίαζα ανθρώπους κι ένιωθα παραβάτης. Αν ξεχαστώ και βγω χωρίς μάσκα, παθαίνω κρίση πανικού. Επίσης μέσα δεν ακούγονται βλακείες περί εμβολίων, ούτε βλέπω κόσμο να συμπεριφέρεται επικίνδυνα, οπότε δεν τσαντίζομαι και δεν αγχώνομαι. Μέσα νιρβάνα. Έχω γίνει ερημίτης. Κάποτε το θεωρούσα ηθική προσβολή να κρύβει κάποιος το πρόσωπο του δημόσια. Θεωρητικά ακόμα το πιστεύω. Αλλά κατανοώ πλέον”.
2024
“Έξι δόσεις και μια νόσηση (που αν δεν έχανα την όσφρηση μου για δυο μέρες δεν θα την έπαιρνα χαμπάρι). Οι γονείς, 91(εμβολιασμένος) και 85 (στην κοσμάρα της), την έχουν γλιτώσει δόξα τω θεώ (αλλά βεβαίως μόνιμο άγχος γι αυτούς) Μάσκα πάντα στην τσέπη και στην τσάντα, αλλά δεν την πολύ χρησιμοποιώ. Μετά τον δεύτερο χρόνο σταμάτησα να τσεκάρω τις στατιστικές σε καθημερινή βάση, κι έβγαλα τα 10 σχετικά sites από το favorites bar (ελπίζω να μην είμαι παρανοϊκή, να ήταν δεκανίκια όλα αυτά). Αλλά έχουν μείνει κουσούρια. Κρατάω ορθάνοιχτη την πόρτα του ασανσέρ για καμιά 10ριά δευτερόλεπτα πριν μπω. Κοιτάω αυτούς που βήχουν και φτερνίζονται κοινωνικά και γενναιόδωρα, στο καράβι για Κρήτη παίρνω μονόκλινη και δεν χρησιμοποιώ κανένα άλλο μέσο. Βγαίνω μόνο για σινεμά και θέατρο, και φαΐ νωρίς για να κάτσουμε έξω. Μπαρ μόνο το καλοκαίρι και ήσυχα. Δεν καλώ ποτέ. Γδύνομαι στο σαλόνι ακόμα, με το που μπαίνω. Πλένω τα χέρια μου 30 φορές την ημέρα. Στο κάτω κάτω του μυαλού μου οι άνθρωποι έχουν μια νέα ταυτότητα, είναι πιθανοί φορείς. Και σιγά σιγά αποδέχομαι ότι η βλακεία είναι μια απόλυτα φυσική κατάσταση ακόμα και για ανθρώπους με 50 PhD και μαθαίνω να αγνοώ”.
11.
2021
“Τον Μάρτη του 2020 παντρεύτηκα στο Λονδίνο, όπου και έμενα. Κάποιοι καλεσμένοι από Ελλάδα δεν ήρθαν, αλλά οι Άγγλοι καλεσμένοι και διοργανωτές ήταν απτόητοι από το επερχόμενο παλιρροϊκό κύμα. Όλα πήγαν καλά, αλλά από την προηγούμενη είχα κλείσει εσπευσμένα εισιτήρια για Ελλάδα, καλού κακού. Από τότε η γυναίκα μου και τα παιδιά μας δεν έχουν επιστρέψει Λονδίνο κι εγώ πήγα μόνο δύο φορές για διαδικαστικά (ξενοίκιασμα, μετακομισεις κτλ), όταν η πανδημία βρισκόταν σε ύφεση”.
“Πως περάσαμε εδώ; Σαν πλούσιοι πρόσφυγες ένα πράγμα. Την πρώτη καραντίνα την περάσαμε με τους γονείς μου, πράγμα που βοήθησε όλους. Δουλεύαμε κι εγω κι η γυναίκα μου, και τα παιδια ούτως ή άλλως δεν είχαν σχολείο (απαράδεκτοι Άγγλοι). Οι παππούδες βοηθούσαν με τα παιδιά κι έτσι αισθάνονταν και χρήσιμοι, ενώ ήταν προστατευμένοι”.
“Με το πρώτο άνοιγμα, ξενοικιάσαμε το διαμέρισμα στο Λονδίνο και σε δύο μήνες ξεχρεώσαμε το χρέος του γάμου. Συνειδητοποιήσαμε πως ήμασταν υψηλόμισθοι “φτωχοί” από τότε που κάναμε παιδιά στο Λονδίνο και ξαφνικά στην Ελλάδα γίναμε σαν αυτούς τους τύπους που πάνε σε τριτοκοσμικές χώρες και ζουν σαν βασιλιάδες (υπερβάλω λίγο). Στο δεύτερο κύμα, δυστυχώς ο αδερφός του πατέρα μου, επιζών ήδη από την γρίπη των χοίρων και ανεύθυνος με τα της υγείας του, κόλλησε κορωνοϊό και μετά από μια τραγελαφική περιπέτεια ενός μήνα στο ΕΣΥ, πέθανε. Η γιαγιά μου (90+ ετών αλλά υγιής) μας άφησε μια εβδομάδα πριν τον θείο, λέγοντας πως δεν αντέχει να το ζήσει. Δύο κηδείες σε μια βδομάδα, η μία με μόνο 9 άτομα και κοράκια με στολές βιολογικού πολέμου δεν ήταν εύκολες ημέρες, ειδικά για τον πατέρα μου”.
“Δεν ήταν όμως και τόσο άσχημα τα πράγματα μετά απο αυτό. Κλεισμένοι στο σπίτι, περάσαμε περισσότερο χρόνο μαζί από ποτέ. Έβαλε η μάνα μου φωτογραφίες των πεθαμένων δίπλα στην τηλεόραση, κι όλοι μαζί βλέπαμε τηλεοπτικά μουσικά αφιερώματα τα σαββατόβραδα. Μόλις τα πράγματα βελτιώθηκαν, μεταφερθήκαμε στα πεθερικά μου. Ενας χρόνος με τους γονείς μου ήταν υπεραρκετός, μην κανουμε υπερβολες. Συνεχίσαμε την παραδοσιακή διαγενεακή συμβίωση, όσο οι λογαριασμοί όλων μάζευαν λεφτά. Όχι κι άσχημα. Εν τω μεταξύ, τα παιδιά τα στείλαμε σε ελληνικό σχολείο (νηπιαγωγείο και δημοτικό). Μεγάλη ευχάριστη έκπληξη, δεν το περίμενα. Τα παιδιά συνεχίζουν να το λατρεύουν, ειδικά τώρα που επέστρεψαν στις τάξεις”.
“Έχουμε πλέον εμβολιαστεί, οι παππούδες πλήρως, οι νεότεροι πλην παιδιών μόνο μια δόση. Υπάρχει η αίσθηση πως γλιτώσαμε, τουλάχιστον, από τα χειρότερα. Μασκες πάντως φοράμε με σχετική συνέπεια. Οι δουλειές μας γκρίνιαξαν που είμαστε Ελλάδα, αλλά το ανέχονται γιατί υπάρχει έλλειψη ατόμων με τις ικανότητές μας (φαντάζομαι). Προσπαθούμε να πάρουμε παράταση ενος χρόνου, και να μείνουμε εδώ. Ίσως το κάνουμε και μόνιμο. Θα δείξει. Να δούμε την Ελλάδα χωρις πανδημία, κι αποφασίζουμε”.
2024
“Τελικά μείναμε Ελλάδα όπου και παραμένουμε με ενάμιση πόδι. Στο Λονδίνο πλέον πάμε σπανίως για δουλειές ή ως τουρίστες. Μας λείπει λίγο η πόλη και η ζωή εκεί αλλά δεν μας λείπει καθόλου η ρουτίνα μεγαλώνοντας μικρά παιδιά. Στην ελληνική επαρχία πλέον, βρήκαμε τη χρυσή τομή επαγγελματικά (WFH FTW!), αγοράσαμε το πρώτο μας σπίτι, ζούμε κοντά στη φύση, θυμηθήκαμε παλιούς και κάναμε καινούργιους φίλους. Η πανδημία, οι σεισμοί, οι φωτιές και οι πλημμύρες φαίνονται πλέον σαν περιπέτειες από τις οποίες επιβιώσαμε (σχεδόν) αλώβητοι. Οικονομικά ο πληθωρισμός ροκάνισε την αρχική άνεση μας αλλά δεν την κατέβαλε ακόμη, κοινωνικά όμως η ανομία και η ελληναράδικη νοοτροπία ροκανίζουν την υπομονή μας καθημερινά. Η Ελλάδα χωρίς πανδημία ήταν λίγο πολύ η Ελλάδα που μας είχε κάνει να φύγουμε 10 χρόνια πριν. Ευτυχώς στην πόλη μας υπάρχουν κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις, άνθρωποι που θέλουν να δημιουργήσουν παρά τον ωχαδερφισμό. Κάνω προσπάθεια όμως να μην μείνω στη φούσκα αυτή και κυρίως να προετοιμάσω τα παιδιά μου σωστά. Άλλωστε, αύριο μεθαύριο κι αυτά θα χρειαστεί να πάρουν το τρένο που περνάει από τα Τέμπη…”
“Το πιο δύσκολο θέμα τελικά αποδείχτηκε αυτό των διαγενεακών σχέσεων. Ίσως τα τραύματα της πανδημίας να αποδείχτηκαν βαθύτερα για τους μεγάλους, ίσως πάλι απλά να πέρασε ο “μήνας του μέλιτος” και να επανήλθαν οι “εργοστασιακές ρυθμίσεις”. Ίσως η πανδημία τελικά να αποτέλεσε μια μεγάλη οθόνη στην οποία είδαμε όλοι την κατάσταση σε υψηλή ευκρίνεια, με κάποιους από εμάς να μην θέλουμε πια να την αγνοήσουμε. Αν δεν είχε συμβεί, ίσως να είχαμε αναγκαστεί να την εφεύρουμε”.
12.
2021
“Έχω συνηθίσει τον εγκλεισμό και δεν έχω όρεξη να κοινωνικοποιηθώ. Επίσης, δουλεύω όλη μέρα, αφού η εργασία από το σπίτι απλώνει το ωράριο και δεν υπάρχει κάτι να σηματοδοτήσει το τέλος της εργάσιμης ημέρας. Πίνω και καπνίζω πολύ περισσότερο. Έχω χαθεί από τους περισσότερους ανθρώπους του κοινωνικού μου κύκλου. Ο ύπνος άλλες φορές είναι καλός και άλλες όχι, αλλά πάντα έτσι ήταν. Δεν πάει καλά γενικά το πράγμα”.
“Να σημειώσω επίσης πως το γεγονός πως όλοι όσοι γνωρίζω περνούσαν δύσκολα κατά τη διάρκεια του τελευταίου χρόνου, λειτούργησε αρνητικά, καθώς υπήρχε μια μόνιμη κατήφεια, ανασφάλεια και απαισιοδοξία που επιβάρυνε το κλίμα, αφού με όποιον μιλούσα περνούσε δύσκολα. Δεν υπήρχαν στηρίγματα ψυχολογικά. Από την άλλη, δεν έχω κοινωνική πίεση, περνάω πιο πολλή ώρα με το σκύλο μου και τρώω κανονικά γεύματα και όχι στο πόδι”.
“Είμαι σίγουρος πως θα βγω αλλαγμένος έστω και λίγο από την πανδημία, αλλά θεωρώ πως έχει να κάνει με θέματα συμπεριφοράς. Πιστεύω πως όλοι μας έχουμε καλά και κακά στοιχεία και οι εμπειρίες μας τα τρέφουν ή τα κοιμίζουν. Θα δείξει, κύριε Γεωργακόπουλε μας”.
2024
“Σε προσωπικό επίπεδο βλέπω πως η κατάσταση που έφερε στη ζωή μου η πανδημία εδραιώθηκε. Ό,τι αισθανόμουν όταν έγραφα την ιστοριούλα μου, το αισθάνομαι και τώρα. Σε πιο γενικό επίπεδο, αυτό που επιβεβαίωσα είναι πως ως άνθρωποι αντέχουμε περισσότερα από όσα νομίζουμε και πως ο κάθε ένας και η κάθε μία από εμάς έχει τη δική του και τη δική της ιστορία και όλοι παλεύουμε και όλοι προσπαθούμε και το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να είμαστε καλοί, χαμογελαστοί και αισιόδοξοι και πως στο τέλος όλα θα πάνε καλά και πως η ζωή είναι μία και ας την απολαύσουμε όσο μπορούμε και ας τα αντιμετωπίζουμε όλα με χιούμορ και καλή διάθεση. Είμαστε περαστικοί και όταν φύγουμε τίποτα δεν θα έχει σημασία”.
13.
2021
“Είμαι χωρισμένη μαμά με 2 παιδιά, εκ των οποίων το ένα στο φάσμα του αυτισμού. Έπεσε σε εμένα όλο το βάρος, εκτός της δικής μου τηλε-εργασίας (διότι εργάζομαι), της εν γένει διαχείρισης του σπιτιού και της υποστήριξης των παιδιών και των υπερηλίκων γονέων μου (εκ των οποίων ο ένας με αρχές άνοιας). Τρελάθηκα με όλο αυτό το ταυτόχρονο, να δουλεύω από το σπίτι και την ίδια στιγμή να κάνω την δασκάλα, ειδική παιδαγωγό, υπεύθυνη ΙΤ του δικού μου υπολογιστή και των παιδιών, φροντιστή ηλικιωμένων. Τεράστια διάσπαση προσοχής και πινγκ πονγκ ανάμεσα σε διαρκείς υποχρεώσεις. Αυτή τη στιγμή έχω απόλυτη ανάγκη από διακοπές. Αλλά δεν προβλέπεται”.
2024
“Ξαναδιαβάζοντας την ιστορία μου, νιώθω ευγνωμοσύνη που τελείωσε εκείνο το μαρτυρικό διάστημα. Οι υπερήλικοι γονείς μου ζουν, αλλά έχουν καταπέσει αρκετά και τώρα πια (πιστεύω λόγω εκείνου του μακρόχρονου κλεισίματος του κόβιντ) δεν βγαίνουν καν από το σπίτι. Έχω βρει λύσεις για τη φροντίδα τους, δαπανηρές όμως (έρχεται μια κοπέλα που καθαρίζει, μαγειρεύει καθημερινά, τους ψωνίζει και μια νοσοκόμα 3 φορές την εβδομάδα). Το μυικό τους σύστημα έχει ατονήσει, ο πατέρας μου παρουσιάζει ακράτεια και κάποια αστάθεια όταν περπατάει και πιάνεται από τα έπιπλα. Ευτυχώς τα παιδιά μου εξελίσσονται, μεγαλώνουν. Φυσικά μετά την εμπειρία των διαδικτυακών μαθημάτων, οπού είδα το γιό μου να πισωγυρίζει μαθησιακά και αφού έζησα η ίδια πόσο έντονη διάσπαση προσοχής έχει (στριφογύριζε στην καρέκλα ενώ έβλεπα τους συμμαθητές του να κάθονται φρόνιμοι-φρόνιμοι), ζήτησα από το ΚΕΔΑΣΥ, την αρμόδια υπηρεσία, δασκάλα παράλληλης στήριξης και το δέχτηκαν. Έκτοτε όλα πάνε καλά στο σχολείο. Εγώ η ίδια παραιτήθηκα από την απαιτητική δουλειά μου και δουλεύω ως ελεύθερος επαγγελματίας από το σπίτι (για να είμαι κοντά σε γονείς και παιδιά και να μανατζάρω την όλη κατάσταση). Μπορείς να πεις και ότι ο κόβιντ ήταν ο καταλύτης που έβγαλε όλα τα προβλήματα έντονα στην επιφάνεια. Βρήκαμε για όλα κάποιες λύσεις”.
14.
2021
“Ζω στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα εδώ και εννιά χρόνια και δουλεύω ως καθηγήτρια σε πανεπιστήμιο. Έχω να πάω Ελλάδα εδώ και ενάμιση χρόνο λόγω του covid. Ενάμιση χρόνο που δεν έχω δει από κοντά τους γονείς μου και τις φίλες μου – ή έστω από μακριά. Ενάμιση χρόνο που δεν έχω καθίσει στη βεράντα μας που είναι το μέρος που με γαληνεύει. Που δεν έχω νιώσει κρύο και δεν έχω δει βροχή (εντάξει υπερβολή, έβρεξε μία μέρα πέρσι τον Μάρτιο). Που δεν έχω πάει μια βόλτα στη γειτονιά μου. Ενάμιση χρόνο να αγωνιώ ότι, αν πεθάνει ο πατέρας μου, που έχει πολλά προβλήματα υγείας, δε θα μπορώ να πάω στην κηδεία. Και αυτό, εκτός του ότι για μεγάλο διάστημα δεν υπήρχαν πτήσεις, επειδή δεν μας άφηναν και από τη δουλειά να ταξιδέψουμε για κανένα λόγο. Ή, βασικά, επειδή μας απειλούσαν ότι, αν ταξιδέψουμε, θα έχουμε κυρώσεις –από μείωση μισθού μέχρι και απόλυση. Πού να το ρισκάρω, όταν όλη η οικογένεια είναι πάνω στη δική μου βίζα; Η πίεση ήταν τεράστια επίσης γιατί, ως εκπαιδευτικός, έπρεπε ξαφνικά –κυριολεκτικά από τη μια μέρα στη άλλη– να διδάσκω διαδικτυακά, να μάθω καινούριες πλατφόρμες και να προσαρμόσω όλη τη διδασκαλία. Ήμουν βέβαια ευγνώμων που τουλάχιστον μπορούσα να συνεχίσω να δουλεύω. Τον τελευταίο χρόνο είδα να φεύγουν δεκάδες φίλοι και γνωστοί επειδή έχασαν τη δουλειά τους. Κι άλλη απώλεια”.
“Εδώ που είμαι οι εμβολιασμοί ξεκίνησαν τέλη Δεκεμβρίου. Τα παιδιά μου πήγαν σχολείο όλη τη χρονιά κανονικά, εγώ μπορούσα να πηγαίνω στο γραφείο (τηρώντας κανόνες φυσικά). Τα mall είναι ανοιχτά και βγαίνουμε κάθε εβδομάδα για βόλτα και φαγητό έξω. Η κανονικότητα έχει αρχίσει να επανέρχεται εδώ και μήνες. Εμβολιάστηκα τον Φεβρουάριο, τον Απρίλιο και ο σύζυγος μου και πλέον και τα παιδιά μου 12 και 14 χρονών. Έχω σαφώς ανακουφιστεί. Επανέρχομαι. Δεν διστάζω να βγω και να δουλέψω. Κοιμάμαι καλά και μπορώ να συγκεντρωθώ. Μπορώ να πω ότι φρόντισα τον εαυτό μου με διατροφή και άσκηση και έχασα βάρος αυτό το διάστημα. Πέρα από το ότι κατάλαβα νωρίς ότι αν αφεθώ θα ξεφύγω, νομίζω ήταν και μια προσπάθεια να ελέγξω τι συμβαίνει σε εμένα σε έναν ανεξέλεγκτο κόσμο. Διάβασα πολλά βιβλία λογοτεχνίας και είδα σειρές. Πέρασα καλά αναλογικά με το τι συνέβαινε. Σχετικά ανώδυνα συγκριτικά με άλλους. Επιβίωσα”.
“Όμως δεν είμαι η ίδια. Δεν αντέχω άλλο μακριά από τους δικούς μου ανθρώπους. Δεν έχω νοσταλγήσει τους ανθρώπους μου περισσότερο από όσο τον τελευταίο χρόνο. Σκέφτομαι ότι, περνάει η ζωή, και δεν τη ζω με τους ανθρώπους που αγαπώ. Δε μοιράζομαι την καθημερινότητά μου μαζί τους. Και παραιτήθηκα. Και περιμένω πώς και πώς να επιστρέψουμε μόνιμα στην Ελλάδα σε ένα μήνα. Και πλέον αισθάνομαι τέτοια χαρά και προσμονή, που δε χωράει σε λόγια”.
2024
“Διαβάζω το κείμενο που είχα γράψει και έχω την αίσθηση ότι ήταν μια άλλη ζωή πολλά χρόνια πριν. Παραιτήθηκα λοιπόν –που ήταν κοινή απόφαση όλης της οικογένειας– και επιστρέψαμε Ελλάδα τον Ιούλιο του 2021 μετά από εννιά χρόνια στο Ντουμπάι. Για καιρό ήμουν σε μια παραζάλη μέχρι να τακτοποιηθούμε εδώ και να προσαρμοστούμε στην καινούρια καθημερινότητα. Αλλά τόσο χαρούμενη που έβλεπα τους ανθρώπους μου. Που είδα τους γονείς μου και τις φίλες μου μετά από ενάμιση χρόνο και που θα μέναμε εδώ μόνιμα. Από τότε ήρθαν και άλλες μεγάλες αλλαγές στη ζωή μου, κάποιες που επέλεξα και άλλες που δεν επέλεξα. Μόλις γύρισα διαγνώστηκε με άνοια η μητέρα μου. Σαν να με περίμενε να γυρίσω για να καταρρεύσει. Και ο πατέρας μου – που ζει ακόμα – έχει γεράσει πια πολύ. Αλλά τουλάχιστον είμαι εδώ και μπορώ να τους φροντίσω και να τους ζήσουν τα παιδιά. Ξεκίνησα να συνεργάζομαι με ιδιωτικό κολλέγιο ως καθηγήτρια. Δύσκολη προσαρμογή γιατί ξεκίνησα σιγά σιγά, με λίγα μαθήματα στην αρχή προσπαθώντας να χτίσω την καριέρα μου ξανά. Μετά από δύο χρόνια, έχω αλλάξει ιδιωτικό κολλέγιο, έχω πολύ περισσότερη δουλειά με καλύτερες συνθήκες εργασίας και είμαι αρκετά ικανοποιημένη με το πώς πάνε τα επαγγελματικά μου. Ένα χρόνο αφού γυρίσαμε αποφάσισα να χωρίσω μετά από σχεδόν 23 χρόνια σχέσης και 19 γάμου, και δύο παιδιά στην εφηβεία. Μετά από χρόνια με σοβαρά προβλήματα στη σχέση. Η μεταξύ μας κατάσταση ήταν πολύ δύσκολη για καιρό, με εντάσεις, διαφωνίες, δικαστήρια. Με τα παιδιά να προσπαθούν να προσαρμοστούν πάλι σε μεγάλη αλλαγή στη ζωή τους. Με αγωνία για τα οικονομικά. Ευτυχώς καταφέραμε να συνεννοηθούμε και υπογράψαμε το διαζύγιο πριν λίγες μέρες. Ο γιος μου διαγνώστηκε πέρσι με διαταραχή αυτιστικού φάσματος, υψηλής λειτουργικότητας. Που έφερε μεγάλη ανακούφιση σε όλους μας –και κυρίως σε εκείνον. Γιατί μπορεί να καταλάβει καλύτερα τον εαυτό του και να εξηγήσει γιατί και πώς διαφέρει από τους συνομήλικούς του. Και ξεκίνησε συνεδρίες με ψυχολόγο για να μπορέσει να προσαρμοστεί καλύτερα σε έναν νευροτυπικό κόσμο. Και μιλάμε πια για πανεπιστήμια και αιτήσεις μια και του χρόνου τελειώνει το σχολείο και θα φύγει να σπουδάσει στο εξωτερικό (κι άλλη αλλαγή που έρχεται). Το πιο όμορφο που συνέβη είναι ότι συνδέθηκα πάλι με τις φίλες μου. Και μοιράζομαι τη ζωή μου μαζί τους. Όπως ήθελα. Και βγαίνω βόλτες στη γειτονιά μου που αγαπώ και κόβω πορτοκάλια από τον κήπο μου. Και κάθομαι στη βεράντα μου. Και απολαμβάνω τη βροχή. Καθημερινές ομορφιές που δε θεωρώ δεδομένες. Και απολαμβάνω να περνάω χρόνο με τα παιδιά μου που εξελίσσονται σε δύο υπέροχους ανθρώπους. Με τις ευκολίες και τις δυσκολίες της εφηβείας, που θεωρώ την πιο συναρπαστική περίοδο που περνάω μαζί τους. Και γνώρισα και σένα και άλλα μέλη του 241020 Club στη συγκέντρωση στα τέλη Δεκεμβρίου στην Ομόνοια. Πού το πας αυτό;”
“Τον Ιούλιο που έρχεται κλείνω τα 50 και αισθάνομαι ότι είμαι σε μια κομβική φάση ζωής. Με τους γονείς να γερνάνε πολύ και να πηγαίνουν αναπόφευκτα προς το θάνατο, και τα παιδιά να ετοιμάζονται να ανοίξουν τα φτερά τους και να ζήσουν τη ζωή τους. Και εγώ κάπου στη μέση να θέτω κάπως τις βάσεις για την υπόλοιπη ζωή μου. Που σα να ξεκινάει νέο κεφάλαιο. Ξεκίνησα πάλι (για τρίτη φορά στη ζωή μου) ψυχοθεραπεία και με βοηθάει να επεξεργαστώ πολλά θέματα της ζωής μου. Με όλες αυτές τις αλλαγές βέβαια είναι σαν να είμαι σε μεταβατικό στάδιο εδώ και χρόνια και με έχει κουράσει αυτό. Αλλά είμαι καλά! Παρά την πολύ απαιτητική καθημερινότητα με πάρα πολλές ευθύνες και υποχρεώσεις. Είμαι καλά και ικανοποιημένη με τις αποφάσεις που έχω πάρει για τη ζωή μου. Όλα αυτά έγιναν έκτοτε. Είμαι ακόμα εδώ λοιπόν και ζω σε προάστιο της Αθήνας. Μεγαλώνω τα παιδιά μου, δουλεύω πολύ, μιλάω με φίλες, διαβάζω βιβλία, βλέπω σειρές, πάω σινεμά. Και διαβάζω το newsletter σου ανελλιπώς κάθε εβδομάδα. Με συγκίνησες που σκέφτεσαι τις ιστορίες και αναρωτιέσαι πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα. Εύχομαι τα καλύτερα για όλους!”