Στο newsletter της Παρασκευής, 26 Μαρτίου 2021 έγραψα, επιτέλους, κάτι που σκόπευα πολύ καιρό πριν να γράψω στους συνδρομητές μου: μερικά πράγματα για τα NFTs, αυτά τα συλλεκτικά ψηφιακά αρχεία που πωλούνται για χιλιάδες ή για εκατομμύρια ευρώ και τα αναφέρουν πότε πότε στις ειδήσεις. Για να μάθω πρώτα εγώ ο ίδιος τι είναι και πώς λειτουργούν, έκανα μια απόπειρα να φτιάξω ένα (κάτι που κάνω συχνά όποτε θέλω να μάθω κάτι καινούργιο). Οπότε έβαλα ένα ακυκλοφόρητο διήγημά μου σε ένα NFT, το οποίο μπορεί όποιος θέλει να κάνει bid μέχρι την Παρασκευή για να το πάρει και να το διαβάσει. Παρακάτω σας βάζω ολόκληρο το σχετικό απόσπασμα από εκείνο το newsletter, στο οποίο μπορείτε να βρείτε πληροφορίες και λεπτομέρειες.
UPDATE: SOLD! Στις 23:59 την Παρασκευή 2 Απριλίου, το NFT μεταφέρθηκε στο χρήστη με το ψευδώνυμο Alex C, έναντι 0,18 ΕΤΗ, δηλαδή περίπου 309 ευρώ (εκείνη τη στιγμή). Περισσότερες πληροφορίες, στο newsletter εκείνης της Παρασκευής.
—
1. Τι είναι τα NFT
“Πιθανότατα ξέρετε ήδη ότι υπάρχουν αυτά τα πράγματα κάπου “στο ίντερνετ” και κάποιοι κάτι τα κάνουν, και ότι κάτι τέτοια πουλιούνται για πολλά εκατομμύρια και τα γράφουν οι εφημερίδες και τα κανάλια. Αλλά υπάρχει λόγος για το ότι οι εφημερίδες και τα κανάλια δεν εξηγούν πουθενά κάτι πολύ σημαντικό και κρίσιμο: τι στον Στιβτζομπς είναι αυτά τα ρημάδια τα NFT. Κι ο λόγος είναι ότι είναι πολύ δύσκολο να τα εξηγήσεις, σα τη σκοτεινή ύλη ή τις μαύρες τρύπες, ας πούμε, ή σαν το blockchain. Μάλιστα, ακριβώς σαν το blockchain. Εδώ τώρα θα κάνω μιαν απόπειρα η οποία θα αποτύχει, αλλά τουλάχιστο θα είναι σύντομη.
Το λοιπόν, φανταστείτε το NFT (σημαίνει: non-fungible token, αλλά δεν έχει σημασία) σαν ένα ψηφιακό αρχείο. Μια φωτογραφία jpg, ας πούμε, ή ένα βιντεάκι mp4. Μόνο που αυτό το αρχείο είναι “μαρκαρισμένο”: έχει καταγραφεί σε μια λίστα αρχείων, με τρόπο ανεξίτηλο και αναγνωρισμένο από οποιονδήποτε έχει πρόσβαση σε αυτή τη λίστα. Δεν μπορεί να το πειράξει ή να το αλλοιώσει κανείς, ενώ η μόνη που μπορεί να το σβήσει είναι η ιδιοκτήτριά του. Κάτι άλλο που μπορεί να κάνει αυτή: να το μεταβιβάσει σε κάποιον άλλο. Αυτή η λίστα είναι το blockchain και αυτός που ελέγχει ότι γράφεται και σβήνεται πάνω της είναι ο κανένας. Ή, συγκεκριμένα, είναι όλοι. Είναι μια αποκεντρωμένη λίστα, στην οποία όλα τα σβήσε/γράψε γίνονται σχεδόν δημοσίως και οι αλλαγές κατοχυρώνονται αντικειμενικά από “σχεδόν το σύνολο”. Σε αυτήν τη λίστα, το κάθε ένα στοιχείο/αρχείο NFT είναι σαν ένα κρυπτονόμισμα, βασικά, αλλά μοναδιαίο και ξεχωριστό από τα υπόλοιπα.
Αντιλαμβάνομαι ότι αυτές είναι λέξεις που δεν βγάζουν απολύτως κανένα νόημα. Τις διαβάζει κανείς και καταλαβαίνει ότι έχουν χαρακτήρα μεταφορικό, ότι περιγράφουν κάτι που είναι σαν κάτι άλλο, αλλά δεν εξηγούν καθόλου τι είναι αυτό το κάτι άλλο. Τι είναι το “blockchain”; Γραμμές κώδικα; Αποθηκευμένες κάπου; Και πώς φτιάχνεται “η λίστα”; Και πώς μοιάζει; Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα στον κόσμο μας είναι το ότι οι περισσότεροι προγραμματιστές (και οι φυσικοί, και οι μαθηματικοί) δεν μπορούν να επικοινωνήσουν τις έννοιες και τα concepts με τα οποία δουλεύουν στην κανονική ανθρώπινη γλώσσα. Μερικές φορές νομίζουν ότι το κάνουν, αλλά κάνουν λάθος. Διαβάστε ας πούμε αυτό εδώ το κείμενο, που κάποιοι ειδικοί το έχουν γράψει ειδικά “με απλά λόγια” για “τον πολύ κόσμο”. Εκεί που εξηγεί πώς “το πρότυπο ERC721 άνοιξε το δρόμο για τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος ψηφιακού content” είναι μαγευτικό. Υπάρχει ένα χάσμα ανάμεσα στους ανθρώπους που καταλαβαίνουν κάποια συγκεκριμένα, πολύ περίπλοκα πράγματα, και στους υπόλοιπους. Χάσμα αγεφύρωτο, φοβάμαι.
Τέλος πάντων, τα NFT το λοιπόν είναι ψηφιακά αρχεία τα οποία είναι μοναδικά. Αντίθετα με ό,τι κατά κανόνα συμβαίνει στο ίντερνετ, όπου αντιγράφονται τα πάντα, η μοναδικότητά τους μπορεί να τεκμηριωθεί από μια ανεξάρτητη μα αποκεντρωμένη “αρχή”. Δηλαδή, μπορεί κάποιος να τα αντιγράψει και να φτιάξει ένα άλλο αρχείο, αποθηκευμένο σε κάποιον υπολογιστή ή στο cloud -μια εικόνα αντιγράφεται πανεύκολα, άλλωστε- αλλά εκείνο το πρώτο, το ορίτζιναλ το συγκεκριμένο αρχείο είναι καταγεγραμμένο στο blockchain ως μοναδικό, κι αυτό δεν αλλάζει.
Που, βέβαια, κι αυτά είναι λόγια που δε βγάζουν ιδιαίτερο νόημα. Πώς να το εξηγήσει κανείς καλύτερα; Με παραδείγματα.
2. Πώς χρησιμοποιούνται στον πραγματικό κόσμο
Το καλύτερο παράδειγμα χρήσης των NFTs δεν είναι τόσο τα έργα τέχνης ή τα memes που πότε πότε διαβάζετε ότι πωλούνται για εκατομμύρια στις ειδήσεις, αλλά το NBA Top Shot. Αυτό είναι ένα eshop για NFT συγκεκριμένου είδους που έχει φτιάξει το NBA σε συνεργασία με μια εταιρεία που λέγεται Dapper. Το μόνο πράγμα που πουλάει αυτό το eshop είναι μικρά βιντεάκια που δείχνουν φάσεις από το NBA. Βεβαίως, κάθε ένα από αυτά τα βιντεάκια δεν είναι ένα σκέτο αρχείο, αλλά ένα NFT. Μολονότι τις ίδιες φάσεις μπορεί κανείς να τις βρει στο YouTube και να τις δει όποτε θέλει, ως NFT αυτά τα συγκεκριμένα αρχεία έχουν το επιπλέον χαρακτηριστικό της αυθεντικότητας και της σπανιότητας. Βγάζουν, ας πούμε, ένα κάρφωμα του Γιάννη Αντετοκούνμπο σε 100 μοναδικά, αριθμημένα αντίτυπα και όποιος θέλει τα αγοράζει. Αν και οποισδήποτε μπορεί να δει το κάρφωμα αυτό σε άλλα online μέρη, μόνο 100 χρήστες γραμμένοι στο Top Shot μπορούν να “έχουν” το συγκεκριμένο NFT, και να το βάλουν στη συλλογή τους ή να το πουλήσουν σε άλλους. Σας θυμίζει κάτι το concept; Ακριβώς: τα χαρτάκια με ποδοσφαιριστές Panini που είχαμε παλιά, ή οι κάρτες Πόκεμον που μάζευαν τα παιδιά αργότερα.
Να σημειώσω εδώ ότι όλοι οι κάποιας ηλικίας άνθρωποι παραδέχονται πως στα παιδικά τους χρόνια μάζευαν χαρτάκια με ποδοσφαιριστές -και, εγώ, πράγματι, μάζευα σε κάθε Μουντιάλ-, αλλά πολλοί της ηλικίας μας κρύβουν ότι εκείνα δεν ήταν τα μόνα. Σαράντα χρόνια μετά θυμάμαι ακόμα πόσα χαρτάκια μου έλειπαν για να συμπληρώσω το άλμπουμ “Χάιντι”. Τρία. Αργότερα, το απόλυτο ναδίρ (ή μήπως ζενίθ) των χρόνων του δημοτικού ήταν τα χαρτάκια “Καρολάιν”, όπου “Καρολάιν” η πρωταγωνίστρια της σαπουνόπερας “Τόλμη και Γοητεία” -ή της “Σάντα Μπάρμπαρα”, αυτό δεν το θυμάμαι πια. Αργότερα ήρθαν άλλες παρόμοιες μόδες, βεβαίως, άλλα χαρτάκια αντάλλαζαν τα παιδάκια στα ζαχαροπλαστεία και τις δισκοθήκες, ή όπου αλλού πηγαίναν για ν’ ανταλλάζουν τα χαρτάκια.
Τέλος πάντων, τα NFT είναι το ίδιο πράγμα. Τα φτηνιάρικα αυτοκόλλητα χαρτάκια καθαυτά δεν είχαν καμία αξία -και οι φωτογραφίες απάνω τους ήταν επίσης αδιάφορες και άχρηστες, αλλά η σπανιότητα και το χόμπι της συλλογής ήταν όλο το νόημα. Η αξία δεν προερχόταν από τα αντικείμενα καθαυτά, αλλά από την συλλογική απόφαση όσων τα μάζευαν ότι, όντως, έχουν αξία. Γιατί μια απόφαση ήταν. Μια φαντασίωση, μια πλάνη. Τα σπάνια χαρτάκια είχαν κάποια αξία επειδή εμείς αποφασίζαμε όλοι μαζί ότι είχαν αξία. Θέλω να πω, χαρτάκια “Καρολάιν”. Και με τα συλλεκτικά NFT του Top Shot η προσέγγιση είναι η ίδια.
Και στο χώρο της τέχνης, δε, υπάρχει μια απόλυτη αναλογία με τον πραγματικό κόσμο. Τα NFT εξασφαλίζουν την αυθεντικότητα και τη σπανιότητα του έργου (οποιουδήποτε ψηφιακού αρχείου αυτοαποκαλείται “έργο”, έστω), ότι δηλαδή το έφτιαξε αυτός που το ανέβασε στο blockchain, και ότι υπάρχει συγκεκριμένος, πεπερασμένος αριθμός αυθεντικών αντιτύπων. Ο μηχανισμός δεν είναι ο ίδιος με αυτόν των συλλεκτικών καρτών Πόκεμον, αλλά και πάλι πρόκειται για μια αντανάκλαση ενός μηχανισμού που υπάρχει και λειτουργεί στον πραγματικό, “φυσικό” κόσμο.
Κι αυτή είναι όλη η ουσία του θέματος.
Παρακολουθώ τα κρυπτονομίσματα και τη συζήτηση περί blockchain εδώ και χρόνια και μέχρι τώρα δεν είχα βρει πραγματικά καμία αληθινή εφαρμογή αυτής της τεχνολογίας που να κάνει στον πραγματικό κόσμο κάτι έστω και λίγο καλύτερα από ό,τι γινόταν πριν. Τα κρυπτονομίσματα που υπάρχουν ως τώρα είναι, προφανώς, αδύνατο να χρησιμοποιηθούν ως νομίσματα, και προς το παρόν λειτουργούν ως εργαλείο σπέκουλας και παραγωγής πλούτου από το τίποτα -ή, μάλλον, όχι από το τίποτα: από την σκέτη κατανάλωση ενέργειας σε αδιανόητες ποσότητες και την κοινή απόφαση πολλών ότι κάτι ανύπαρκτο έχει αξία. Αυτό το “παραγωγής πλούτου από το σχεδόν τίποτα” δεν είναι εντελώς άνευ ουσίας. Τα Bitcoin που υπάρχουν (τρόπος του λέγειν) στον κόσμο μας έχουν συνολική αξία σχεδόν 1 τρισ. πια. Αν αυτή η κατάσταση συνεχιστεί (και πια πολλοί πολύ ισχυροί κι επιδραστικοί έχουν συμφέρον να συνεχιστεί) θα έρθει ο καιρός που θα φτάσουν σε μεγέθη με αληθινό αντίκτυπο στις οικονομίες. Πράγμα όχι απαραίτητα κακό (αλλά αυτό είναι μια άλλη, πολύ μεγάλη κουβέντα). Αλλά εκτός από αυτό το ρόλο, κατά τα άλλα δεν κάνουν τίποτε καλύτερα ή γρηγορότερα ή ασφαλέστερα ή αποδοτικότερα από ό,τι λύσεις που υπάρχουν ήδη. Και όλα τα άλλα προϊόντα ή τις υπηρεσίες στο blockchain που έχω ακούσει κατά καιρούς να περιγράφουν ζηλωτές του χώρου είναι αποκεντρωμένα κακέκτυπα διαδικασιών που γίνονται ήδη κατά κανόνα αποδοτικότερα, ταχύτερα, απλούστερα και ασφαλέστερα με άλλες τεχνολογίες.
Αλλά τα NFT κάνουν κάποια πράγματα αληθινά καλύτερα από ό,τι, ας πούμε, τα χαρτάκια Panini ή η κυκλοφορία αριθμημένων prints ενός φωτογράφου: το ότι υπάρχουν με ψηφιακή μορφή καταγεγραμμένα σε μια ασφαλή λίστα δίνει τη δυνατότητα για διάφορες επιπλέον εφαρμογές, όπως για παράδειγμα να έχουν πολλές, πρωτότυπες και διαφορετικές μορφές, να μεταπωλούνται πολύ εύκολα και, βεβαίως, κάτι το τρομερό: ο δημιουργός μπορεί να αμείβεται και κάθε φορά που ένα NFT μεταπωλείται.
Φανταστείτε ότι είστε ζωγράφος και πουλάτε έναν πίνακά σας σε μια γκαλερί. Όταν ο συλλέκτης που αγοράσει τον πίνακά σας τον ξαναπουλήσει για δεκαπλάσια χρήματα, εσείς δεν δικαιούστε τίποτε. Όταν όμως φτιάξετε ένα NFT, μπορείτε να βάλετε μέσα στον κώδικά του τον όρο ότι με κάθε μεταπώληση ένα ποσοστό θα φτάνει στο δικό σας ψηφιακό πορτοφόλι. Μάλιστα, στα περισσότερα marketplaces όπου φτιάχνονται NFTs σήμερα, αυτό είναι υποχρεωτικό. Πρόκειται για κάτι εξαιρετικά ενδιαφέρον για τους δημιουργούς, μια ευελιξία που μπορεί να αποτελεί επαρκή λόγο κάποιος να ασχοληθεί με αυτή την τεχνολογία από τώρα.
Βεβαίως, υπάρχουν και δύο βασικά προβλήματα.
Το πρώτο είναι κάτι ουσιαστικό. Το κίνητρό μου όταν μάζευα χαρτάκια Μουντιάλ (και Χάιντι) στην πρώτη δημοτικού ήταν απλό: ήθελα να κάνω συλλογή. Το κίνητρο των περισσότερων συλλεκτών τέχνης είναι πρώτα και κύρια το ότι θέλουν αυτά τα αντικείμενα, να τα έχουν και να τα κοιτάζουν. Όπως γράφει ο κύριος πάρα πολύ εύστοχα εδώ, το σημαντικότερο κίνητρο στην αγορά των NFT, ακόμα και στο κατάστημα του ΝΒΑ, είναι η σπέκουλα. Όχι η συλλογή: η επένδυση. Ο τύπος που αγόρασε το κάρφωμα του Λεμπρόν Τζέιμς με $208.000 ή ο άλλος που πήρε το GIF της Nyan Cat με $600.000 σχεδόν σίγουρα δεν τα πήραν για να τα κοιτάνε ή να τα δείχνουν στους φίλους τους, αλλά επειδή πιστεύουν ότι αύριο μεθαύριο κάποιος θα είναι πρόθυμος να δώσει περισσότερα. Από αυτή την άποψη το όλο θέμα όντως μοιάζει κάπως με φούσκα -τουλάχιστο στην τρέχουσα μορφή του.
Το δεύτερο είναι η δυσκολία. Το να φτιάξεις ένα NFT και να το πουλήσεις είναι ακόμα μια δύσκολη, στριφνή, ακριβή, αργή και εκνευριστική διαδικασία. Το ξέρω επειδή, όπως έχετε μαντέψει ήδη, το έκανα (θα πούμε παρακάτω τι έγινε). Δεν είναι σαν να ανεβάζεις ένα προϊόν στο eBay ή στο Amazon και να περιμένεις. Πρώτα απ’ όλα, τα NFT είναι προϊόντα τα οποία δεν αλλάζουν. Αν φτιάξετε ένα και κάνετε, ας πούμε, κανένα ορθογραφικό λάθος στην περιγραφή, από τη στιγμή που το δημιουργήσετε και καταγραφεί στο blockchain, πάει. Δεν αλλάζει. Επιπλέον, για να καταγραφεί ένα ψηφιακό αντικείμενο στη λίστα κοστίζει λεφτά -πολλά λεφτά. Ανάλογα με τη ζήτηση, μπορεί να σας κοστίσει 40-80 ευρώ το να ανεβάσετε σε μια αγορά, ένα κόστος που προέρχεται από τη διαδικασία της καταγραφής του αντικειμένου στο blockchain (το αποκαλούν αυτό το κόστος “gas” -βενζίνη). Και η όλη διαδικασία παίρνει χρόνο. Και γίνονται συχνά λάθη και συμβαίνουν συνέχεια κολλήματα. Κάθε φορά που κάνετε κάτι, πρέπει να επιβεβαιώνεται από το app όπου έχετε το wallet σας, πράγμα που συμβαίνει αποτελεσματικά περίπου τις μισές φορές. Αν, δε, θέλετε να “κρύψετε” επιπλέον περιεχόμενο μέσα στο NFT σας, τότε θα πρέπει να ασχοληθείτε με ένα πράγμα που λέγεται IPFS, που είναι κάτι σαν παράλληλο ίντερνετ (κουράζομαι και μόνο που τα γράφω). Αν θέλετε να το σβήσετε, το ρημάδι, μαντέψτε τι πρέπει να κάνετε: να πληρώσετε “gas”. Είναι μια εμπειρία καθόλου φιλική και ευχάριστη για τα ψηφιακά δεδομένα του 2021, για τον τρόπο με τον οποίο έχουμε μάθει να δουλεύουμε, να δημιουργούμε και να καταναλώνουμε online. Κοινώς, τη σιχάθηκα.
Αλλά και το να αγοράσει κάποιος ένα NFT δεν είναι πάρα πολύ απλό. Στις περισσότερες περιπτώσεις η διαδικασία είναι σχετικά περίπλοκη, ειδικά για τους περισσότερους κανονικούς ανθρώπους που έχουν συνηθίσει να παραγγέλνουν πράγματα, να φτιάχνουν websites και να διαχειρίζονται τα τραπεζικά τους δάνεια με τρία ταπ στο κινητό. Έχουν, βεβαίως, βγει κάποια εργαλεία που κάνουν τη διαδικασία κάπως πιο υποφερτή, ενώ κάποια πιο προσεγμένα προϊόντα (όπως το Top Shot) είναι καλύτερα σχεδιασμένα, αλλά η πραγματικότητα παραμένει ότι για να μπείτε στη διαδικασία να αγοράσετε ένα NFT από κάποιο από τις άλλες ψηφιακές αγορές, πρέπει πρώτα να φτιάξετε ένα “πορτοφόλι” για κρυπτονομίσματα -εν προκειμένω για ένα που λέγεται Ethereum-, να αγοράσετε Ethereum με τα ευρώ σας και μετά να πάτε να κάνετε bid για ό,τι σας αρέσει σε κάποια από τις αγορές, αφότου πρώτα κάνετε login το πορτοφόλι σας στη συγκεκριμένη αγορά. Δεν είναι και βουνό, αλλά δεν είναι και απλό online shopping. Ή, μάλλον, ας τα δούμε πιο συγκεκριμένα:
3. Πώς αγοράζει κάποιος ή κάποια ένα NFT;
1. Πρώτα κατεβάζετε κάποιο app για κρυπτονομίσματα, ώστε να μπορέσετε να αγοράσετε μερικά Ethereum (ΕΤΗ) για να τα ανταλλάξετε με NFT. Ή, αν προτιμάτε, για να τα κρατήσετε τα ETH μέχρι το Νοέμβριο που θα έχουν εξαπλασιαστεί σε αξία και μετά να τα πουλήσετε για να αγοράσετε αυτοκίνητο. Και μ’ αυτό δεν εννοώ ότι κάτι τέτοιο θα συμβεί, ή ότι τα κρυπτονομίσματα γενικά είναι σοφή επένδυση, αλλά ότι η φύση αυτής της αγοράς είναι τρεις λαλούν και δυο χορεύουν, τα πάντα ρει κι από την πόλη έρχομαι και στην κορφή όσο θέλεις βρόντα. Τρομερή αστάθεια και παλαβές διακυμάνσεις. Πέρυσι το Μάρτιο 1 ETH άξιζε 100 ευρώ. Σήμερα αξίζει 1400. Τέλος πάντων, ένα app-ψηφιακό “πορτοφόλι” θα το χρειαστείτε.
2. Ποιο πορτοφόλι; Μπορείτε να δοκιμάστε το Metamask το Rainbow ή το πιο παραδοσιακό Coinbase, το οποίο σας δίνει την ευκαιρία να αγοράσετε και κάτι πολύ πιο διάσημο, που όμως είναι άχρηστο για τα NFTs: Bitcoin. Αν χρησιμοποιήσετε το Coinbase θα χρειαστεί να κατεβάσετε και το app Coinbase Wallet, για να φυλάτε εκεί τα Ethereum που θα χρησιμοποιείτε για τα NFT. Το ίδιο το Coinbase δεν είναι πορτοφόλι (αλλά ας μην μπούμε εδώ σε αυτή τη συζήτηση).
3. Αφού φτιάξετε το πορτοφόλι σας, μπορείτε να αγοράσετε λίγα ΕΤΗ (μπορείτε να τα παίρνετε και σε κλάσματα, πχ 0,01 ΕΤΗ) με την πιστωτική σας κάρτα ή PayPal ή ανάλογα τις επιλογές που σας δίνει το κάθε app.
4. Στη συνέχεια, πηγαίνετε σε μια από τις αγορές που υπάρχουν για να δείτε τι υπάρχει. Το foundation.app είναι ένα φινετσάτο, το OpenSea και το Rarible έχουν διάφορα πράγματα. Αν θέλετε να μπείτε στο ΝΒΑ Top Shot, δε, θα πρέπει να φτιάξετε άλλο wallet, ειδικό, δικό τους. Εγώ δεν σας προτείνω να δοκιμάσετε τίποτε από αυτά. Βασικά, δεν έχω βρει ως τώρα ούτε ένα NFT που θα ήθελα να αγοράσω, έστω και ως σπέκουλα -αλλά βέβαια, εγώ δεν έχω καθόλου καλό αισθητήριο σε αυτά τα πράγματα- και οπωσδήποτε κανένα απολύτως που να μου πυροδοτήσει πάθος για συλλογή ανάλογο της αναζήτησης για τα τρία τελευταία χαρτάκια “Χάιντι” πριν από σαράντα χρόνια. Κι αυτός ήταν ένας λόγος που κάθισα και ασχολήθηκα κι έφτιαξα μερικά για να δω πως γίνεται, και πέταξα σε “gas” ΕΤΗ αξίας πολλών δεκάδων ευρώ δοκιμάζοντας και σιχτιρίζοντας, για να σκεφτώ πώς θα έμοιαζε ένα NFT που κάποιος σαν εμένα θα μπορούσε να θέλει. Ή κάποιοι σαν εσάς.
5. Που είναι και ο λόγος που καθισα και σας έγραψα οδηγίες για το πώς να φτιάξετε wallet και πώς να γίνετε ένας άνθρωπος με Ethereum στην κατοχή του.
6. Επειδή έφτιαξα αυτό.
4. Ένα διήγημα στα ελληνικά, σε NFT
Πριν από λίγα χρόνια έγραψα ένα διήγημα, το οποίο επρόκειτο να συμπεριληφθεί σε μια συλλογή. Η συλλογή δεν εκδόθηκε ποτέ, οπότε το διήγημα ξέμεινε αδιάβαστο κι ανέκδοτο μέσα στο δικό μου cloud. Μόνο ελάχιστοι ήξεραν την ύπαρξή του, κι ακόμα λιγότεροι το έχουν διαβάσει. Τώρα, αν θέλετε, μπορείτε να το αγοράσετε με τη μορφή NFT.
Το διήγημα λέει την ιστορία του Λαυρέντη, ο οποίος εργάζεται στο Αεροδρόμιο της Αθήνας και παθαίνει κάτι που δεν είναι ακριβώς ασθένεια, αλλά πάντως του αλλάζει τη ζωή δραματικά: μια μέρα, οι άνθρωποι που τον κοιτάζουν αρχίζουν να αναγνωρίζουν στο πρόσωπό του κάποιον άλλον, κάποιον που γνωρίζουν -ο καθένας και η καθεμία άλλον άνθρωπο, διαφορετικό. Είναι μια πολύ, πολύ περίεργη ιστορία. Πολύ διαφορετική από τα πράγματα που συνήθως σας γράφω.
Στα πρακτικά της υπόθεσης, επειδή οι δυσλειτουργίες, τα κολλήματα και οι αποτυχίες (για να μην πούμε για τις δουλειές και τις ανάγκες της κανονικής ζωής) δεν μου άφησαν πολύ χρόνο, θα βρείτε το διήγημα με μια μορφή κάπως ακατέργαστη κι ασυνήθιστη. Είναι μια γιγάντια εικόνα PNG, ουσιαστικά, όχι και το ευκολότερο πράγμα στην ανάγνωση (καλύτερα, εσείς που θα το πάρετε, να το ανοίξετε σε μεγάλη οθόνη, και μετά να δώσετε λίγη προσοχή για να καταλάβετε πώς είναι η σειρά των σελίδων). Σίγουρα δεν είναι ο καλύτερος τρόπος αυτός να προσφέρει κάποιος γραπτό λόγο online. Αλλά, όπως αντιλαμβάνεστε, δεν έχει και πολλή σημασία. Πρόκειται για πείραμα. Κι αυτό είναι μέρος του πειράματος: να επισημάνουμε το τι έχει σημασία.
Για παράδειγμα, αν κάποιος ή κάποια θέλει οπωσδήποτε να τη διαβάσει την ιστορία, ίσως να υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να τη βρει. Γιατί υπάρχουν. Πόση σημασία έχει να είστε η επίσημη, καταγεγραμμένη στο blockchain κάτοχος του πρώτου, μοναδικού αυθεντικού αρχείου αυτού του διηγήματος, αντί απλά να έχετε ένα PNG αντίγραφο με την ίδια ιστορία μέσα; Να ένα ερώτημα. Κι αν το κατέχετε αποκλειστικά, ποιες είναι οι πιθανότητες αυτό το αρχείο (το πρώτο ελληνικό κείμενο σε NFT;) κάποτε να αποκτήσει μεγαλύτερη αξία; Έχει αυτό σημασία;
Τέλος πάντων, όποια ή όποιος κάνει τον κόπο να περάσει το παραπάνω μαρτύριο για να κάνει το highest bid για το διήγημα αυτό μέχρι την Παρασκευή, 2 Απριλίου στις 23:59 ακριβώς, θα το πάρει. Ειδάλλως, θα κατέβει (UPDATE: Υπάρχουν ήδη bids). Δεν έχει όρια ή reserve prices, η όπως τα λένε εκεί πέρα, και ενδέχεται να υπάρχουν κι άλλες τεχνικές λεπτομέρειες που έχω αμελήσει, αλλά θα τα δούμε όλα αυτά στην πορεία (UPDATE: Να, ας πούμε έχει εμφανιστεί σε δύο διαφορετικά marketplaces, στο Rarible και στο OpenSea, με το ένα να μην βλέπει τα bids του άλλου).
Ζούμε μέσα σε μια πανδημία, σε έναν κόσμο αποτρελαμένο, πάλι καλά να λέμε που έχουμε την τεχνολογία να μας πετροβολάει με νέα ερεθίσματα για ανώφελο μα διδακτικό procrastination και διαλείμματα γόνιμης ξεγνοιασιάς”.
Αυτό συνέβη, που λέτε, αν εσείς έχετε αμελήσει να γραφτείτε στο newsletter, μπορείτε να το κάνετε βάζοντας τη διεύθυνσή σας από κάτω: