Πρώτα απ’ όλα, να πούμε το εξής: Οι “χρονιές” είναι ένα τεχνητό δημιούργημα των ανθρώπινων όντων, που αντιλαμβάνονται το χρόνο γραμμικά και κατά συνέπεια τους βολεύει να τον κόβουν σε κομμάτια για να συνεννοούνται μεταξύ τους καλύτερα. Αν ήμασταν σαν τους Αμοντάγουα του Αμαζονίου, ας πούμε, που δεν έχουν το κόνσεπτ του χρόνου, δεν θα μας φαινόταν και τόσο χάλια το 2016, γιατί θα κρίναμε τα γεγονότα μεμονωμένα, και όχι κατά ομάδες. Αλλά έτσι που τα έχουμε κάνει, ε, ορίστε. Έχουμε χρονιές, αριθμημένες. Γκρουπάρουμε τα γεγονότα που συμβαίνουν κατά τη διάρκειά τους, και τις κρίνουμε.
Υποθέτω ότι ένας Ρώσος κομμουνιστής άνω των 40 ή ένας Ιάπωνας άνω των 80 θα επέλεγαν κάποια άλλη χρονιά αν τους ρώταγε κανείς “ποια ήταν η χειρότερη χρονιά για τον κόσμο”. Για τους πολλούς από τους υπόλοιπους, όμως, βρέθηκε ένα καλό benchmark. Το 2016. Μια τρομερή συμπύκνωση συμφορών, μια χιονοστιβάθα καταστροφών παγκόσμιας εμβέλειας. Αν το 2015 ήταν μια καταστροφική χρονιά για την Ελλάδα, το 2016 ήταν μια καταστροφική χρονιά για τον πλανήτη Γη.
Στον Κόσμο
Στον κόσμο το 2016 έγιναν πάρα πολλά καλά πράγματα. Δεν το περιμένατε αυτό ε; Περιμένατε ότι θα άρχιζα αμέσως να σας λέω για τον Τραμπ, τον πορτοκαλή βόθρο, και την πορτοκαλιά αιμορροΐδα και άλλα τέτοια. Αυτό περιμένατε, ομολογήστε. Γιατί να μην το πάμε σιγά σιγά, όμως; Γιατί να μην πούμε πρώτα τα καλά;
Για την ειρήνη στην Κολομβία, για το τέλος του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, το τέλος του αμερικανικού εμπάργκο στην Κούβα.
Οι ΗΠΑ και η Κίνα, που οι δυο τους παράγουν το 40% των αερίων που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το 2016 επικύρωσαν επιτέλους τη Συνθήκη του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έριξε πρόστιμο $14,5 δισ. στην Apple. Βρέθηκε εμβόλιο για τον ιό Εμπόλα. Μια μηχανή της Google κέρδισε τον παγκόσμιο πρωταθλητή στο Go. Πράγμα που μπορεί από μιαν άποψη να μην είναι και καλό.
Αλλά τέλος πάντων και φέτος όπως και κάθε χρονιά μερικά καλά πράγματα έγιναν στον κόσμο μας. Να μια φωτογραφία από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο.
Βεβαίως, έγιναν και άσχημα πράγματα. Πολλά άσχημα πράγματα.
Ας πούμε, αυτή η εντύπωση ότι φέτος πέθαναν πάρα πολλοί δημοφιλείς άνθρωποι; Είναι αλήθεια.
Φέτος πέθαναν μεταξύ άλλων ο Ντέιβιντ Μπάουι, ο Άλαν Ρίκμαν, η Χάρπερ Λι, η Ζάχα Χαντίντ, ο Μπλακ, ο Τρύφων Ιβάνοφ, ο Μπούτρος Μπούτρος Γκάλι, ο Ουμπέρτο Έκο, ο Γιόχαν Κρόιφ, ο Γκάρι Σάντλινγκ, ο Χένρι Χάιμπλιχ, ο Ίμρε Κερτέζ, ο Τσέζαρε Μαλντίνι, ο Πρινς, ο Μοχάμεντ Αλί, ο Μπαντ Σπένσερ, ο Άλβιν Τόφλερ, ο Μάικλ Τσιμίνο, ο Αμπάς Κιαροστάμι, ο Κένι Μπέικερ, ο Σιμόν Πέρες, ο Αντρέι Βάιντα, ο Ντάριο Φο, ο Λέοναρντ Κοέν, ο Ρόμπερτ Βον, ο Κωστής Στεφανόπουλος, ο Φιντέλ Κάστρο, ο Τζον Γκλεν, ο Τζορτζ Μάικλ, η Κάρι Φίσερ και η μαμά της.
Όντως πέθαναν πάρα πολλοί που εσείς κι εγώ ξέραμε και είχαμε παρακολουθήσει τη δουλειά τους και κάποιους τους θαυμάζαμε κιόλας. Αλλά νομίζω ότι γι’ αυτό δεν φταίει το κατσικοπόδαρο ’16 -καθώς τα έτη δεν έχουν ποδάρια, “γκαντεμιά” δεν υπάρχει και, όπως είπαμε, τα ίδια τα έτη είναι τεχνητά μορφώματα του ανθρώπινου νου- αλλά το ότι σιγά σιγά άνθρωποι που έγιναν διάσημοι από τη δεκαετία του ’70 ή του ’80 και μετά, όταν δηλαδή η τηλεόραση (κυρίως η ιδιωτική) εξαπλώθηκε στον κόσμο και τα media άρχισαν να παράγουν εκθετικά αυξανόμενους αριθμούς “σταρ”, άρχισαν να γερνάνε. Αυτό δεν ισχύει για όλους τους παραπάνω, βεβαίως, αλλά εξηγεί το γιατί σιγά σιγά θα βλέπουμε όλο και περισσότερους “γνωστούς” να πεθαίνουν -επειδή κάποια στιγμή πριν από 40 χρόνια ο αριθμός των “γνωστών” άρχισε να αυξάνεται πάρα πολύ γρήγορα.
Αλλά συνέβησαν κι άλλα άσχημα πράγματα.
Φέτος η προσφυγική κρίση κορυφώθηκε και μετά η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε με την Τουρκία να μην τους στέλνει πια από εδώ (πράγμα που απέδειξε ότι πριν όντως τους έστελνε από εδώ), έκλεισαν και τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας προς την υπόλοιπη Ευρώπη, και έτσι σταμάτησαν να πνίγονται οι άνθρωποι στο Αιγαίο, αλλά περίπου 60.000 εγκλωβίστηκαν στην δική μας επικράτεια, και σήμερα ξεπαγιάζουν σε σκηνές και παραπήγματα σε άθλια κατασκευάσματα που το ελληνικό κράτος είναι ανίκανο να μετατρέψει σε αξιοπρεπείς υποδομές, παρ’ όλο που έχει ήδη εισπράξει ευρωπαϊκά χρήματα γι’ αυτό το σκοπό.
Εγώ έγραψα αυτά για το θέμα αλλά, περισσότερο από ό,τι σε άλλα θέματα, σε ετούτο είμαι εκτός του πολιτικοκοινωνικού mainstream.
Εξάλλου, αυτό είναι το Χαλέπι της Συρίας.
Φέτος Ρώσοι ανέλαβαν το ρόλο του ιμπεριαλιστή ισοπεδωτή μακρινών χωρών, αλλά κανένας δεν κάνει πορείες προς τη Ρωσική πρεσβεία ούτε λέει τραγουδάκια για φονιάδες των λαών, ίσως επειδή το “Ρώσοι” δεν έχει αρκετές συλλαβές. Αντίθετα, οι Έλληνες πολίτες έχουν καλύτερη γνώμη για τον Πούτιν από ό,τι για τον Ομπάμα, για παράδειγμα. Ακόμα και στις ΗΠΑ –τις εκλογές των οποίων χάκαρε– πλέον ο Πούτιν, ένας πρώην πράκτορας της KGB και μονάρχης της άλλης πυρηνικής υπερδύναμης, έχει θαυμαστές.
Είναι ένα ενδιαφέρον φαινόμενο, ενδιαφέρον ως προεόρτιο του τέλους του κόσμου, εννοώ.
Μιας και αναφέραμε τον Πούτιν, τα Panama Leaks φέτος έδειξαν πώς μεγιστάνες, απλοί πλούσιοι και πολιτικοί -και ο Πούτιν- ξεπλένουν τα κλεμμένα τους δισεκατομμύρια ή απλά φοροαποφεύγουν χρησιμοποιώντας φορολογικούς παραδείσους. Πράγμα που είχε συνέπειες μόνο σε εξωτικές δημοκρατίες όπως της Ισλανδίας, όπου παραιτήθηκε ο πρωθυπουργός.
Φέτος, επίσης, έγινε μια δραματική απόπειρα πραξικοπήματος στη γειτονική Τουρκία, η οποία άφησε πίσω 300 νεκρούς, απέτυχε, και έδωσε στον Ταγίπ Ερντογάν την αφορμή που έψαχνε για να επεκτείνει ραγδαία τις εξουσίες του συλλαμβάνοντας δεκάδες χιλιάδες “αντιφρονούντες”. Οκτώ από αυτούς ζήτησαν άσυλο στην Ελλάδα, παρεμπιπτόντως. Η οποία φαίνεται έτοιμη να τους πουλήσει.
Και φέτος, όπως αναμενόταν, συνέβησαν τρομοκρατικές επιθέσεις μουρλών φονταμενταλιστών με δεκάδες νεκρούς. Είχαμε επιθέσεις στις Βρυξέλλες, την Κωνσταντινούπολη, τη Νίκαια, το Ορλάντο και το Βερολίνο. Αυτές, τουλάχιστο, ακούσαμε εμείς, και με αυτές συγκινηθήκαμε. Βεβαίως, η συντριπτική πλειοψηφία των επιθέσεων τζιχαντιστών συμβαίνουν σε μουσουλμανικές χώρες και η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων είναι μουσουλμάνοι. Αλλά αυτά δεν τα μαθαίνουμε, δεν είναι ειδήσεις σημαντικές για εμάς. Ίσως δεν ταιριάζουν πολύ και με το narrative που έχει αναπτυχθεί στη Δύση, μπερδεύει λίγο την καθαρότητα του μηνύματος, άσε που ποιος να ψάχνει τώρα τι σημαία έχει η Υεμένη για να φωτίσει δημόσια κτίρια με τα χρώματά της.
Το 2016, επίσης, η Βόρεια Κορέα συνέχισε τις πυρηνικές δοκιμές.
Εντάξει, σταματώ να κωλυσιεργώ.
Έγιναν πολλά πράγματα το 2016, πολλές τραγωδίες και καταστροφές, αλλά το σημαντικότερο απ’ όλα ήταν η παγκόσμια επέλαση του λαϊκισμού, που ξεχύνεται σα διάρροια σε δημοκρατίες, πολιτικά συστήματα και μυαλά. Αυτό είναι το θέμα που υπάρχει πλέον στη Γη. Φέτος ήταν η χρονιά του λαϊκισμού. Από το Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι τις Φιλιππίνες και από τις Ουγγαρίες και τις Πολωνίες μέχρι τις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, οι νίκες του λαϊκισμού ήταν σαρωτικές, αποσβολωτικές και συγκλονιστικές.
Ποιος θα ξεχάσει εκείνο το βράδυ που κοιμηθήκαμε νομίζοντας ότι η Μεγάλη Βρετανία παραμένει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να ξυπνήσουμε διαπιστώνοντας ότι φεύγει; Το δημοψήφισμα στην χώρα αυτή ήταν ο θρίαμβος των δημαγωγών, των ρατσιστών και του ανορθολογισμού (θυμηθείτε ποιοι ψήφισαν “Leave”) και μας υπενθύμισε το γιατί οι λαϊκιστές παραδοσιακά λατρεύουν τα δημοψηφίσματα ως εργαλεία χειραγώγησης των μαζών και νομιμοποίησης του εαυτού τους.
Φυσικά, σανοφάγοι δεν υπάρχουν μόνο στην Ελλάδα. Πρόσφορο έδαφος για να βλαστήσει ο λαϊκισμός υπάρχει παντού.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, πάντως, προκάλεσε μεγάλη σύγχυση και ανησυχία και στη δικιά μας χώρα.
[field id=”2″]
Θα μπορούσα τώρα να σας γράψω για το Ροντρίγκο Ντουτέρτε, για την κατάρρευση της Βενεζουέλας και για την ανελεύθερη, αυταρχική στροφή της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, αλλά δεν μπορώ να καθυστερώ άλλο.
Το σημαντικότερο συμβάν της χρονιάς και η κορύφωση της διάρροιας του λαϊκισμού ήταν η εκλογή ενός ημιπαράφρονα, ρατσιστή, μισογύνη, απατεώνα και ψεύτη τηλεπαρουσιαστή στο αξίωμα του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Με τη βοήθεια του Πούτιν.
Αυτή ήταν άλλη μια νύχτα που δύσκολα θα ξεχάσουμε πολλοί. Εκείνη τη δραματική στροφή στο visualization των New York Times κάπου κατά τις 4 το πρωί τη θυμάστε; Εγώ θα την θυμάμαι για πάντα, ή όσο κρατήσει αυτό το “πάντα”, τέλος πάντων.
[field id=”6″]
Κανείς δεν ξέρει τι θα σημαίνει αυτό το ανεπανάληπτο γεγονός (ο ορισμός του “μαύρου κύκνου”) για την ιστορία του κόσμου, αλλά είναι κατά τη γνώμη μου απολύτως σίγουρο ότι δεν θα σημαίνει κάτι καλό. Μπορεί να μην καταστραφεί η ανθρωπότητα σε έναν πυρηνικό πόλεμο (δεν ξέρω πώς θα αποφευχθεί αυτός, αλλά μπορεί), είναι πιθανό τα εκατοντάδες σκοτεινά οικονομικά συμφέροντα του Τραμπ ή κάποια άλλη αιτία να μην του επιτρέψουν να συμπληρώσει τετραετία και να κυβερνήσει ο ανεκδιήγητος Μάικ Πενς, μπορεί ο Τραμπ, που δεν έχει συνηθίσει να “δουλεύει” με τη στενή έννοια του όρου, να ασχολείται μόνο με ομιλίες και φανφάρες, αφήνοντας τη διακυβέρνηση στον Πενς και το υπουργικό συμβούλιο δισεκατομμυριούχων που έχει ήδη συγκροτηθεί, ή μπορεί να μην μείνει ευχαριστημένος ο Βλαντιμίρ Πούτιν από την απόδοσή του και να τον αλλάξει κάποια στιγμή. Ποιος ξέρει.
[field id=”7″]
Το σίγουρο είναι ότι ο κόσμος μας το 2017 θα είναι ένα νέο μέρος, με διαφορετικούς κανόνες, και πως ό,τι συμβεί στις Ηνωμένες Πολιτείες θα έχει αναπόφευκτες, τρομακτικές συνέπειες στον υπόλοιπο κόσμο, δημοκρατικό ή μη.
Μιας και είπαμε “ή μη”:
Στην Ελλάδα
Ω, η Ελλάδα. Πόσο πρωτοπόρος χώρα, πόσο μπροστά. Όταν με το λίπασμα της χρεοκοπίας μας εκλέγαμε λαϊκιστές και Ναζί οι άλλοι χώνευαν τα βελανίδια και νόμιζαν ότι είχαν υγιείς φιλελεύθερες δημοκρατίες. Το 2016 εμείς, οι βετεράνοι της κατρακύλας στο λαϊκισμό, εμπεδώσαμε την πρωτοπορία μας συνεχίζοντας το διχασμό, τη φτωχοποίηση, τα ψέματα, την κατανάλωση σανού και το βόλεμα στο καθαρτήριο της ελεγχόμενης χρεοκοπίας, σαν ανέμελος βάτραχος ένα-δυο χρόνια πριν βράσει το νερό.
Έχετε προσέξει κάτι άλλο; Στα χρόνια της κρίσης ασχολούμαστε με τα πολιτικά πράγματα πολύ περισσότερο από ό,τι πριν. Παλιά στις ανασκοπήσεις υπήρχε χώρος και για άλλα πράγματα, αμυδρά τα θυμάμαι κι εγώ. Θυμόμασταν αθλητικά γεγονότα, τη γιουροβίζιον πως τη λέγαν, τηλεοπτικές περσόνες, εγκλήματα, άλλα γεγονότα τέλος πάντων, που δεν είχαν άμεση σχέση με το πολιτικό σκηνικο (αν και στη χώρα μας, όπου το κράτος έχει ρόλο σε κάθε έκφανση της ζωής, μια έστω χαλαρή σχέση υπήρχε πάντα). Τέλος πάντων, πλέον αυτό δεν ισχύει. Πλέον τα πολιτικά θέματα είναι τόσο σημαντικά -έως και κοσμοϊστορικά- που οτιδήποτε άλλο ωχριά. Ποιο άλλο θέμα ελληνικού ενδιαφέροντος υπάρχει πέρα από την ελληνική χρεοκοπία και τον τρόπο που οι ελληνικές κυβερνήσεις την αντιμετώπισαν; Τι άλλο συγκρίσιμο μπορεί να συμβεί; Μόνο μια φυσική καταστροφή.
Αυτή είναι μια φωτογραφία από τις κινητοποιήσεις αγροτών τον Ιανουάριο. Ο προσεκτικός αναγνώστης ίσως μαντεύει ότι εχουν διαφωνίες με την κυβερνητική-μνημονιακή πολιτική (η οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν σωστή και δίκαια, αλλά αυτά μικρή σημασία έχουν). Ο πολιτικός πολιτισμός και το λεπτό τους γούστο είναι προφανή.
Η επόμενη είναι μια φωτογραφία από το “διάλογο” για την παιδεία, επίσης τον Ιανουάριο. Ο “διάλογος” κατέληξε σε μια σειρά από προτάσεις κάποιες από τις οποίες ήταν ενδιαφέρουσες, αλλά γενικά υπήρξε πάρα πολλή γκρίνια και τελικά δεν απέγιναν τίποτε. Υπήρξε βεβαίως ένα απίστευτο, αξέχαστο νομοσχέδιο. Στον ανασχηματισμό, όμως, η Εκκλησία απαίτησε και πέτυχε την αντικατάσταση και του Υπουργού Παιδείας που δεν ήταν αρκετά υποτελής (γιατί τέτοια χώρα είμαστε, όπως θα σας θυμήσουμε και μερικές άλλες εικόνες). Τέλος πάντων, τι περιμένει κανείς από μια διαδικασία αυτής της μορφής:
Τον Ιανουάριο, εν τω μεταξύ, η Νέα Δημοκρατία μετά από μια μακρόσυρτη κωμικοτραγική διαδικασία-φιάσκο (θυμηθείτε και τα περίεργα νούμερα) που κανονικά έπρεπε να είχε τελειώσει το 2015, τελικά επέλεξε για αρχηγό τον μετριοπαθή και μορφωμένο Κυριάκο Μητσοτάκη, μια επιλογή εντελώς αναπάντεχη και παράταιρη με το γενικό κύμα λαϊκισμού παγκοσμίως. Μια επιλογή καθόλου “2016”. Εγώ, βεβαίως, κόντρα στο μέτωπο “της λογικής”, που είδε αυτή την εξέλιξη ως κάτι θετικό και αισιόδοξο, είχα την εξής ακόμα πιο παράταιρη τοποθέτηση.
Συνέβησαν κι άλλα πράγματα.
Το πολιτικό κλίμα του 2016 μπορώ να σας το συνοψίσω ενδεικτικά ως εξής: Ο Μουζάλας αποκάλεσε τη FYROM Μακεδονία, ο Καμμένος απείλησε να τινάξει την κυβέρνηση στον αέρα αν δεν απολυθεί αμέσως, πως τολμάει να μιλάει έτσι, και μετά ο Μουζάλας δεν απολύθηκε, δεν έκανε κανένας τίποτε, ο Καμμένος δεν τίναξε κανέναν πουθενά, κάθισε βολικά στη θεσούλα του κι έκανε περιοδίες φορώντας μπόμπερ τζάκετ παραλλαγής και άλλα ρούχα φυλαγμένα στη γκαρνταρόμπα του.
Επίσης, είχαμε επισκέψεις.
[field id=”9″]
Ναι, έτσι είπε, ότι το πρόβλημα της μετανάστευσης είναι καθολικό, γι’ αυτό ήρθε ο Καθολικός πάπας. Δεν ήταν το χειρότερο από όσα είπε.
Φέτος επίσης η κυβέρνηση έκανε διάφορα θεατρικά κόλπα για να τονώσει το επαναστατικό της προφίλ τροφοδοτώντας το διχασμό στο εσωτερικό της χώρας, ένα από τα οποία ήταν η πρόσφατη “παροχή” στους συνταξιούχους, ένα άλλο ήταν το σίριαλ-ριάλιτι-φιάσκο με τις τηλεοπτικές άδειες κι ένα άλλο, που μαντεύω ότι το έχετε ξεχάσει ήδη, ήταν η υποκλοπή και η διαρροή συνομιλιών στελεχών του ΔΝΤ.
Οι συνομιλίες είχαν υποκλαπεί από “άγνωστους”, αν και κάποιοι κακεντρεχείς πιστεύουν μέχρι σήμερα ότι και οι υποκλοπές και η διαρροή έγιναν από την ελληνική κυβέρνηση. Όπως και στις άλλες περιπτώσεις, η ελληνική κυβέρνηση προσπάθησε να χρησιμοποιήσει αυτές τις υποκλοπές για να στήσει μια πολιτική παράσταση που στόχευε σε μικρά δημοσκοπικά κέρδη στο εσωτερικό της χώρας, με αδιανόητο κόστος στις σχέσεις με τους δανειστές, πράγμα που δεν την ενδιαφέρει, φυσικά. Το μόνο που μπορεί να θυμάστε από αυτή την ιστορία πλέον ενδέχεται να είναι κάτι tweets για το γραφικό χαρακτήρα του πρωθυπουργού. Ο οποίος είναι όπως ακριβώς θα περίμενε κανείς.
Κάτι άλλο που μπορεί να μη θυμάστε: Φέτος ο πρωθυπουργός ανακυρήχθηκε επίτιμος διδάκτωρ πολιτικής οικονομίας (!) σε ιδιωτικό (!!) τουρκικό (!!!) πανεπιστήμιο.
Επίσης, η κυβέρνηση της Ελλάδος συνέχισε την επίθεση σε ανεξάρτητες αρχές και οποιονδήποτε φορέα εξουσίας που δεν ελέγχεται απευθείας από αυτήν. Πράγματα που συμβαίνουν και στις προαναφερθείσες Ουγγαρίες και Πολωνίες, βεβαίως, καθώς αυτό είναι τυπικό modus operandi των λαϊκιστικών καθεστώτων.
Εν τω μεταξύ, αυτός ο αστέρας έφεξε λαμπρός το 2016.
[field id=”3″]
Επίσης,
Το 2016, δε, το Δημόσιο συνέχιζε να πλημμυρίζει αλληλέγγυους. Μεταξύ άλλων γνωρίσαμε κι αυτό το αστέρι.
Μετά, η κυβέρνηση πήγε στην Κίνα.
[field id=”1″]
Το καλοκαίρι ήταν ανέμελο για κάποιους.
Κατά τα άλλα, ήταν άλλη μια χρονιά κατά την οποία οι Έλληνες βρήκαν αποκούμπι και ζεστό καταφύγιο σε παραμύθια περί μυθικών τρισεκατομμυρίων αλαφροΐσκιωτων τύπων και, βεβαίως, στο μίσος
Ήταν η χρονιά που έγινε μέλος της κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας
Η χρονιά που το νέο μας καθεστώς ένιωσε πιο άνετα στον καθεστωτικό του ρόλο, κι αφέθηκε να το χαρεί.
Την ίδια ώρα, ο ελληνικός λαός συνέχισε να αντέχει και να διαμαρτύρεται, όπως αυτός ο κύριος που παίρνει σύνταξη 2.700 και είναι έξω φρενών.
[field id=”8]
Επίσης, συνέβη κι αυτό:
(αν δεν το πήρατε χαμπάρι, ο παππούλης στο θρόνο είναι πεθαμένος, τον περιφέρανε στους δρόμους και μετά τον έθαψαν μαζί με το θρόνο και τα σεντόνια, όπως τον βλέπετε)
(φέτος έγινε αυτό, το 2016, στην Ελλάδα)
Μετά, ο Μπαράκ Ομπάμα ήρθε στην Ελλάδα και τον υποδεχτήκαμε (όλοι, πλην της Καισαριανής) όπως μόνο εμείς ξέρουμε και μπορούμε.
Μπορεί να θυμάστε ότι ο πρωθυπουργός της Ελλάδας κάποια στιγμή κάτι έπαθε, κάποια βλάβη, και άρχισε να μιλάει ελληνικά με αμερικάνικη (;) προφορά.
Τουλάχιστον, μας έμεινε αυτή η διαφήμιση. #ThanksObama
[field id=”4″]
Παρεμπιπτόντως, η δίκη της Χρυσής Αυγής συνεχίζεται, και όλοι οι κατηγορούμενοι, συμπεριλαμβανομένου του δολοφόνου, είναι ελεύθεροι και κυκλοφορούν στους δρόμους.
Γενικά και φέτος πολύς κόσμος ήταν θυμωμένος.
Μετά πέθανε ο δικτάτορας της Κούβας Φιντέλ Κάστρο, και ο πρωθυπουργός της χώρας μας έσπευσε να ταξιδέψει στο νησί για να τον τιμήσει μαζί με άλλους ηγέτες τριτοκοσμικών χωρών. Στην πενταήμερη πήρε μαζί εκλεκτή παρέα.
Μια εκλεκτή παρέα ταξίδεψε και σε κοινοβουλευτική αποστολή σε ακριτικά νησιά, ο εγχώριος λαϊκισμός χεράκι χεράκι με τον εγχώριο φασισμό, πατριωτικά συνοφρυωμένοι σε εθνικολαϊκό photo-op.
Η χρονιά έκλεισε με άλλο ένα μηνιαίο πατιρντί με μια έκτακτη παροχή προς τους συνταξιούχους-πελάτες την οποία η κυβέρνηση έδωσε χωρίς να πάρει την άδεια των δανειστών και χωρίς τα λεφτά να έχουν επικυρωθεί ως πλεόνασμα, μια κωμωδία για τους ιθαγενείς, για να περνάει η ώρα ευχάριστα, κάθως έχει ξεχαστεί κάπως το θέμα των τηλεοπτικών αδειών και δεν υπάρχει κάτι άλλο για να διχάσει τα πλήθη.
Επίσης, η νέα Πρόεδρος του Αρείου Πάγου έκανε μήνυση σε πολίτη που της άσκησε κριτική στο ίντερνετ, και διαπραγματεύτηκε τα μισθολογικά θέματα του κλάδου της λες και είναι συνδικαλίστρια. Πουλήθηκε το λιμάνι του Πειραιά στην COSCO, το Ελληνικό στη Lamda Development και η ΤΡΑΙΝΟΣΕ σε ιταλική εταιρεία για το 1/7 του ποσού που ο ΣΥΡΙΖΑ ως αντιπολίτευση χαρακτήριζε “ξεπούλημα” το 2013. Παράλληλα, απέχτησαν δικαίωμα ψήφου και οι 17χρονοι.
Αυτά περίπου έγιναν φέτος, λοιπόν. Τι θα γίνει του χρόνου; Είτε περίπου τα ίδια, είτε πολύ, πολύ χειρότερα. Ένα από τα δύο. Με το δεύτερο σαφώς πιθανότερο, εδώ που τα λέμε. Εγώ ήμουν πάντα σίγουρος ότι κατά τη διάρκεια της δικιάς μας γενιάς κάτι κοσμοϊστορικό θα γίνει που θα αλλάξει τον ρου της ανθρώπινης ιστορίας. Μόνο που θεωρούσα ότι αυτό το κάτι θα προέκυπτε από τις τεχνολογικές εξελίξεις, από την εμφάνιση τεχνητής νοημοσύνης, από τη ραγδαία εξέλιξη των ανθρώπινων όντων σε κάτι ανώτερο. Κάτι τέτοιο τέλος πάντων. Την εξάλειψη της φτώχειας. Πλέον έχω μεγάλες αμφιβολίες. Κάτι κοσμοϊστορικό θα προλάβουμε να δούμε, σίγουρα. Αλλά μπορεί να έχει τη μορφή εφιάλτη από τα ψυχροπολεμικά χρόνια.
Σε μια τέτοια κατάσταση είναι που γίνεται χρήσιμο το κόνσεπτ της “χρονιάς”. Αφού ζούμε ακραίες καταστάσεις και τα γεγονότα είναι τόσο πυκνά και τόσο φρικτά, ας έχουμε τουλάχιστο αυτή τη μονάδα μέτρησης ως milestone. Ας βάλουμε ως στόχο, τουλάχιστον, να δούμε την πρωτοχρονιά του 2018. Ας ευχηθούμε ότι θα φτάσουμε κάπως, κουτσά-στραβά, ως εκεί.
Και μετά βλέπουμε.
Τα αντίστοιχα κείμενα για το 2015, το 2014, το 2013 και το 2012. Πιο πριν δεν έγραφα τέτοια.
Επίσης, σας υπενθυμίζω να γραφτείτε στο newsletter από κάτω, αν δεν το έχετε κάνει ήδη. Στέλνω ένα κάθε Παρασκευή. Νομίζω ότι θα το βρείτε ενδιαφέρον.