Πριν από μερικούς μήνες (το Μάιο!) έστειλα στις αναγνώστριες και τους αναγνώστες του εβδομαδιαίου μου νιουζλέτερ την πατροπαράδοτη μικρή έρευνα που κάνουμε κάθε μερικά χρόνια για να μάθουμε μερικά πράγματα παραπάνω για το ποιες και ποιοι είναι. Αυτή τη φορά απάντησαν 1078 άτομα, ωστόσο (ένα δείγμα επαρκές ακόμα και για κανονικές πανελλαδικές έρευνες κοινής γνώμης), με αποτέλεσμα να αναβάλλω την μελέτη των δεδομένων και των αποτελεσμάτων έκτοτε. Μέχρι τώρα. Τα αποτελέσματα, που τους τα παρουσίασα στο γράμμα που τους έστειλα στις 27 Οκτωβρίου του 2023, θα τα δούμε τώρα συνοπτικά και εδώ. Υπενθυμίζω ότι το δωρεάν εβδομαδιαίο νιουζλέτερ μου φεύγει κάθε Παρασκευή βράδυ για 6.200 αναγνώστριες και αναγνώστες, που έχουν γραφτεί για να το λαμβάνουν. Αν θέλετε να το διαβάζετε και εσείς, μπορείτε να γραφτείτε εδώ. Πάμε να δούμε τα αποτελέσματα τώρα.
Πρώτα απ’ όλα, κι εγώ κι οι αναγνώστες μου μεγαλώνουμε. Είμαστε πια βαθιά μέσα στη μέση ηλικία. Βεβαίως, υπάρχει μεγάλη διασπορά -το νιουζλέτερ αυτό το διαβάζουν άνθρωποι ηλικίας από 21 μέχρι 88 ετών- αλλά η διάμεσος ηλικία τους είναι τα 44 χρόνια -λίγο μικρότερη από τη δική μου ηλικία, λίγο μικρότερη και από τη διάμεσο ηλικία των Ελλήνων. Αλλά κάπου εκεί τελειώνουν οι ομοιότητές τους με τον ελληνικό μέσο όρο. Θα τα πούμε παρακάτω αυτά.
Η αναλογία ανδρών-γυναικών, τέσσερα χρόνια από την προηγούμενη φορά που μετρηθήκαμε, εξακολουθεί να παραμένει στο 60%-40%. 60% άνδρες, 40% γυναίκες. Το αντίστροφο από όσες και όσους με ακολουθούν στο Instagram, δηλαδή.
Το πιο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό τους, βεβαίως, παραμένει το πού βρίσκονται. Μόνο 3 στους 4 αναγνώστες ζουν στην Ελλάδα, 1 στους 5 ζουν στην Ευρώπη, και οι υπόλοιπες και υπόλοιποι διάσπαρτοι στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, από τη Νέα Ζηλανδία μέχρι το Σιάτλ, κι από τη Νορβηγία μέχρι τη Βραζιλία. Μόνο το 54% ζουν στην Αθήνα, όπως εγώ. Ας αναφέρουμε κι εδώ 85 ενδεικτικά μέρη από όπου με διαβάζουν, και μάλιστα με τρόπο μελοποιήσιμο, με ομοιοκαταληξία, σαν ποίηση:
Χάγη, Δράμα, Πράγα, Βερολίνο,
Άρτα, Όσλο, Ξάνθη, Ντόχα και Δουβλίνο
Ντουμπάι, Λίβερπουλ, Παρίσι, Λουξεμβούργο,
Τσουγκ, Οξφόρδη, Χιούστον, Πάφος και Αμβούργο
Αντβέρπη, Νυρεμβέργη, Σικάγο, Λεμεσός,
Ρόδος, Άαλμποργκ, Αν Άρμπορ και Μοχός,
Εδιμβούργο, Τόκιο, Μπρίστολ, Ντελφτ και Λάρισα,
Πρέβεζα, Στοκχόλμη, Τσατανούγκα, Νάουσα
Μπρισμπέιν, Τελ Αβίβ, Πάτρα, Βασιλεία
Πόζναν, Όστιν, Ζάκυνθος, Αγρίνιο, Λευκωσία,
Τρίκαλα, Ζυρίχη, Λονδίνο και Βρυξέλλες,
Μόναχο, Σεβίλλη, Σιάτλ και Λος Άντζελες,
Μέιντενχεντ, Κως, Ουτρέχτη, Ναγκασάκι
Σίντνεϊ, Κύθηρα, Ριάντ, Κιλκίς, Θεσσαλονίκη
Λοζάνη, Τρόμσο, Κέιμπριτζ, Άιντχοβεν
Αίγιο, Γενεύη, Φρανκφούρτη και Λέβεν
Κατερίνη, Ρότερνταμ, Γουέλινγκτον, Όμαχα
Καρδίτσα, Σαν Φρανσίσκο, Λειψοί και Φάρσαλα,
Κοπεγχάγη, Ράιναχ, Ντόρτμουντ, Ναύπλιο
Έψομ, Νιούμπερι, Σέρρες και Σάο Πάουλο…
…μεταξύ πολλών άλλων.
Πέρα από το τεράστιο ποσοστό όλων αυτών που ζουν εκτός Ελλάδος, υπάρχει και μια άλλη, πολύ μεγάλη διαφοροποίηση σε σχέση με το γενικό πληθυσμό αυτής της χώρας:
Το ποσοστό των Ελλήνων & Ελληνίδων που είναι κάτοχοι μάστερ ή διδακτορικού είναι περίπου 12%.
Το ποσοστό των αναγνωστών & αναγνωστριών αυτού του νιουζλέτερ που είναι κάτοχοι μάστερ ή διδακτορικού είναι 65%.
Μάλιστα, ανάμεσα στα μέλη του 241020 Club, οι κάτοχοι μάστερ ή διδακτορικού είναι το 74%.
Αυτή είναι η μία από τις δύο αξιοσημείωτες διαφορές των μελών του κλαμπ σε σχέση με το σύνολο των αναγνωστών/αναγνωστριών αυτού του νιουζλέτερ. Η άλλη είναι ότι τα μέλη του κλαμπ ζουν σε ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό στο εξωτερικό: 1 στους 3 ζουν εκτός Ελλάδος.
Κατά τα άλλα, μερικά άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία για τους αναγνώστες μου είναι τα εξής:
Τι δουλειά κάνουν;
Ιδιωτικός υπάλληλος 46%
Ελεύθερος επαγγελματίας 19%
Δημόσιος Υπάλληλος 11,6%
Επιχειρηματίας 7,7%
Συνταξιούχος 5,3%
Πόσα βιβλία διάβασαν τον περασμένο χρόνο;
1-5 49,2%
6-10 24%
11-20 11,1%
20+ 9%
Κανένα 6,6%
Πόσα βιβλία έχουν στο νοικοκυριό;
Μέχρι 60 14,3%
60-200 31,1%
Πάνω από 200 54,6%
Τι από τα παρακάτω έχουν;
Smartphone 98,3%
Laptop 94,5%
Tablet 60%
Smartwatch 45,4% (!)
Desktop 45%
e-book reader 22,6%
Game console 22,4%
Ηλεκτρικό αυτοκίνητο 5,4% (!!)
Απλό κινητό 3,8%
Ποια social media χρησιμοποιείτε τακτικά;
YouTube 74,6%
Facebook 64,8%
Instagram 64,6%
LinkedIn 49,8%
Twitter 47,6%
TikTok 17,5%
Reddit 12,3%
Pinterest 11,3%
Mastodon 1,5%
Snapchat 0,6%
Πολλά μου έκαναν εντύπωση από όλα αυτά, αλλά το ότι πάνω από 5% των αναγνωστών και αναγνωστριών μου έχουν ηλεκτρικό αυτοκίνητο (ενώ το ποσοστό των ηλεκτρικών στους δρόμους της Ελλάδας είναι, αν δεν κάνω λάθος, περί το 0,4%) είναι ίσως το πιο εντυπωσιακό. Μαζί με τις σπουδές τους. Γενικά, είναι ένα πολύ ιδιαίτερο υποσύνολο των ανθρώπων που μιλούν και διαβάζουν την ελληνική γλώσσα στον κόσμο μας, σε καμία περίπτωση αντιπροσωπευτικό δείγμα του τι είναι αυτός ο λαός, αλλά οπωσδήποτε μια ενδιαφέρουσα και αξιοσημείωτη (και, φοβάμαι, μικροσκοπική) εξαίρεση.
τρία τελευταία σημεία που έχουν ενδιαφέρον
Αυτή τη φορά τους έκανα και δυο ερωτήσεις κάπως πιο αλλόκοτες, επειδή είχα περιέργεια να δω τι θα μου πουν. Η πρώτη ερώτηση ήταν: “Για πόσα λεφτά θα δεχόσασταν να σταματήσετε τελείως να χρησιμοποιείτε το ίντερνετ για ένα χρόνο;”
Εσείς τι θα απαντούσατε σε αυτή την ερώτηση; Δεν είμαι σίγουρος ότι οι αναγνώστριες και οι αναγνώστες κατάλαβαν καλά το assignment, και θα σας πω το γιατί. Πρώτα απ’ όλα, το 9,5% μου έγραψαν ότι δεν θα δέχονταν να σταματήσουν το ίντερνετ για κανένα ποσό. Κι η αντίδρασή μου ήταν: αλήθεια; Αλήθεια; Ένα άλλο 21% δήλωσαν πάντως ότι θα το έκοβαν το ίντερνετ με ποσά μικρότερα των 1000 ευρώ. Αλλά οι υπόλοιπες και οι υπόλοιποι μου έγραψαν ποσά τα οποία περνάνε ένα μήνυμα σαφές και βροντερό. Ξέρετε ποιος ήταν ο μέσος όρος των ποσών που αναφέρθηκαν (αφαιρώντας τα ακραία, στατιστικά παραμορφωτικά νούμερα); 11 εκατομμύρια ευρώ. Τόσα θέλουν κατά μέσο όρο. Το συχνότερο ποσό που γράφτηκε ήταν το 1.000.000, αλλά οι περισσότεροι θα ζητούσαν ακόμα περισσότερα. Πράγμα που επίσης μου προξένησε αντίστοιχη αντίδραση: αλήθεια; Αλήθεια; Δηλαδή αν πάει κάποιος στην αναγνώστρια που έγραψε “15 εκατομμύρια” και της πει “σου δίνω πέντε εκατομμύρια”, τι θα πει; Όχι; Αναρωτιέμαι.
Η άλλη ερώτηση που τους έκανα, πολύ παρόμοια, ήταν η εξής: “Για ποιο χρηματικό αντάλλαγμα θα δεχόσασταν να σταματήσετε τελείως να χρησιμοποιείτε τα social media για ένα χρόνο;”
εδώ μόνο το 2% δήλωσαν “για κανένα ποσό” (αλήθεια;) και άλλο ένα 2% ότι ούτως ή άλλως δεν έχουν social media. Αλλά τα ποσά που δήλωσαν οι εκατοντάδες υπόλοιπες και υπόλοιποι μου έκαναν, κι αυτά, εντύπωση. Μέσος όρος ποσού που χρειάζονται για να εγκαταλείψουν τα σόσιαλ μίντια για ένα χρόνο: 309.000 ευρώ. Αλήθεια;
το τελευταίο πράγμα, βεβαίως, ήταν τα σχόλια και οι προτάσεις που έγραψαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι για όσα θέλουν/πρέπει/οφείλω να κάνω εγώ. Οι προτάσεις τους και οι παραινέσεις που προσέθεταν στο ελεύθερο πεδίο στο τέλος. Η ανάγνωση αυτών των σχολίων, που είναι και το πιο χρονοβόρο κομμάτι της διαδικασίας, ήταν όπως πάντα μια απόλαυση, πολύ χρήσιμη και ενίοτε και ξεκαρδιστική. Σε έναν κόσμο που φλέγεται, με τους πολέμους, τις καταστροφές και τις τραγωδίες γύρω μας ολούθε, αυτό το γέλιο το χρειαζόμουν.