Κάποτε, τα παλιά χρόνια, έγραφα για γκάτζετ. Πάντα ενδιαφερόμουν για την τεχνολογία, και την εποχή που ήταν πολύ δημοφιλή τα μπλογκ, έγραφα για κάθε είδους τεχνολογικά μαραφέτια που έπεφταν στα χέρια μου σε ένα από τα δικά μου μπλογκς (είχα πολλά) και συγκεκριμένα σε αυτό που διαβάζετε αυτή τη στιγμή, το οποίο βεβαίως τότε έμοιαζε αλλιώς. Πολύ γρήγορα εταιρείες τεχνολογίας το πήραν χαμπάρι και άρχισαν να μου στέλνουν γκάτζετ για να τα δοκιμάσω, μάλιστα, και για να γράψω γι’ αυτά. Ήταν ολόκληρη διαδικασία, ολόκληρη απασχόληση. Με έστελναν ταξίδια στην Αμερική γι’ αυτή τη δουλειά. Για τους περισσότερους από εσάς, που με μάθατε πολύ αργότερα, αυτό μπορεί να ακούγεται περίεργο. Πού να ακούγατε και για το σπιτόσκυλο.
Αλλά ξεφεύγουμε από το θέμα μας.
Ποτέ δεν σταμάτησα να ενδιαφέρομαι για την τεχνολογία, αλλά δυο πράγματα μεσολάβησαν που με έκαναν να σταματήσω να γράφω κριτικές και απόψεις για μαραφέτια. Το πρώτο ήταν, βεβαίως, ότι προέκυψαν νέες επαγγελματικές προτεραιότητες, άρχισα να γράφω για άλλα, πιο “σημαντικά” πράγματα, προέκυψαν και νέες ανάγκες και υποχρεώσεις, ο χρόνος συμπιέστηκε, τα χρόνια πέρασαν. ΟΚ, δεν ήταν “ένα πράγμα” όλα αυτά, αλλά καταλαβαίνετε τι εννοώ. Το δεύτερο ήταν το ότι τα γκάτζετ έπαψαν να είναι κάτι το ενδιαφέρον και το συναρπαστικό. Όταν άρχισα να ασχολούμαι με τέτοια, ήταν η εποχή που υπήρχαν ακόμα DVD, που ακούγαμε μουσική σε iPod, που πρωτο-έβγαιναν τα smartphones, μετά τα πρώτα tablets. Μια εποχή αναβρασμού και ξέφρενης εξέλιξης, όταν καινούργια είδη αντικειμένων κυκλοφορούσαν διαρκώς, νέες δυνατότητες για να κάνει κανείς ψηφιακά πράγματα συνέχεια. Ένας κόσμος που έβραζε. Στα είκοσι (!) χρόνια που μεσολάβησαν, σταδιακά κάπου χτυπήσαμε ένα ταβάνι. Αγγίξαμε ένα plateau. Πλέον όλα τα κινητά ίδια είναι. Ελάχιστα πράγματα βγαίνουν αληθινά εντυπωσιακά και νέα. Βλέπει κανείς τις ανακοινώσεις από εκθέσεις τεχνολογίας όπως η ετήσια CES, και θλίβεται. Ακόμα και αυτά που σήμερα μοιάζουν συναρπαστικά και καινοτόμα, αφενός δεν είναι και τόσο τρομερά, αφετέρου τα έχω δοκιμάσει από το 2018 κιόλας.
Αλλά ποτέ δεν σταμάτησα να ενδιαφέρομαι για την τεχνολογία. Και συνέχισα να γράφω για θέματα τεχνολογικά, με την στάση μου όμως να αλλάζει σταδιακά, με δύο τρόπους. Αφενός, προσπαθώ να καταγράψω και να καταλάβω την διαφαινόμενη επιβράδυνση της τεχνολογικής ανάπτυξης. Δεν είναι μόνο ότι τα κινητά πια είναι όλα ίδια. Είναι ότι στα περισσότερα πεδία η τεχνολογία εξελίσσεται πιο αργά και πιο δύσκολα, πλέον. Αυτό είναι ένα από τα θέματα που με ενδιαφέρουν και με προβληματίζουν περισσότερο στον κόσμο σήμερα. Αφετέρου, γίνεται ξεκάθαρο ολοένα και πιο γλαφυρά ότι οι κολοσσιαίες τομές στον ψηφιακό κόσμο που ζήσαμε την προ-προηγούμενη δεκαετία, δεν είχαν σε καμία περίπτωση τα θεαματικά θετικά αποτελέσματα που φανταζόμασταν τότε. Θεαματικά αποτελέσματα είχαν -δεν υπάρχει αμφιβολία περί αυτού. Κάποια θετικά, σίγουρα. Αλλά ασφαλώς δεν φανταζόμασταν τότε ότι πολλοί από αυτούς τους εντρπρνρ που έκαναν όλο αυτό το ινοβέισον και το ντιζράψιον στα γκαράζ τους τότε, φτάνοντας στη μέση ηλικία θα είχαν μετατραπεί σε αποκτηνωμένους ολιγάρχες και ότι τα προϊόντα τους θα οδηγούσαν σε γενοκτονίες και στον αργό θάνατο της δημοκρατίας.
Αλλά μέσα σε όλη αυτή τη μαυρίλα και τη στασιμότητα: ποτέ δεν σταμάτησα να ενδιαφέρομαι για την τεχνολογία. Πάντα εξακολουθούν να μου αρέσουν τα μαραφέτια, ακόμα κι αν τα αληθινά φρέσκα κι ενδιαφέροντα πλέον σπανίζουν. Όταν οδήγησα ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο (σε μέρη που τις προάλλες κάηκαν), η χαρά και ο ενθουσιασμός ήταν πολύ παρόμοια, όπως όταν δοκίμαζα για πρώτη φορά το πρώτο (τότε ακυκλοφόρητο στην Ελλάδα) iPad.
Αλλά γιατί σας τα λέω όλα αυτά. Υπερβολικά μεγάλη βγήκε αυτή η εισαγωγή. Το θέμα μας σήμερα δεν είναι η στάση η δικιά μου απέναντι στην τεχνολογία. Το θέμα μας είναι άλλο:
Τα Εργαλεία Της Δουλειάς
Τι εργαλεία χρησιμοποιείτε για να κάνετε τη δουλειά σας; Σε κάποιες περιπτώσεις οι απαντήσεις είναι προφανείς. Με κάποιες εξαιρέσεις (όπως υλοτόμοι ή επιπλοποιοί), πολλοί εργαζόμενοι και πολλές εργαζόμενες στην εποχή μας έχουν ξεχάσει τον ορισμό του “εργαλείου”. “Το μυαλό μου” λέει κάποια που δουλεύει μπροστά στον υπολογιστή οκτώ ώρες την ημέρα. “Την υπομονή και την καλή μου διάθεση” θα πει ένας που δουλεύει ταμείο σε πολυκατάστημα. Αλλά όχι μόνο. Βασικά, το εργαλείο της πρώτης είναι ο υπολογιστής. Το εργαλείο του δεύτερου είναι η ταμειακή μηχανή. Πονάει η ψυχή μου όποτε σε γραφεία εταιρειών βλέπω εργαζόμενους να αναγκάζονται να δουλεύουν για ώρες πολλές σε παλιούς υπολογιστές με μικρές, χαμηλής ανάλυσης οθόνες. Είναι βασικό, θεμελιώδες θέμα τα μαραφέτια με τα οποία περνάμε τόσες ώρες της ημέρας, στα οποία κάνουμε τον μεγαλύτερο όγκο της δουλειάς μας, όποια και αν είναι αυτή. Υποτίθεται ότι στην εποχή μας έχουμε γίνει πιο απαιτητικοί για τις ζωές μας και τις συνθήκες στις οποίες καλούμαστε να υπηρετήσουμε, να συνεισφέρουμε και να περάσουμε το χρόνο μας. Τέτοιες απαιτήσεις θα έπρεπε να επεκτείνονται και στα εργαλεία μας.
Σύμφωνα με έναν πρόχειρο υπολογισμό γράφω περίπου μισό εκατομμύριο λέξεις τον χρόνο. Κι αυτό περιλαμβάνει μόνο τα κείμενα τα οποία δημοσιεύονται κάπου και τα διαβάζετε -όλα τα emails, τα μηνύματα στο 241020, τα chat, όλα αυτά είναι επιπλέον. Ποιο είναι το εργαλείο της δουλειάς μου; Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής, ναι. Αλλά και κάτι άλλο, πιο ειδικό, ίσως πιο σημαντικό: το πληκτρολόγιο. Τις λέξεις δεν τις γράφω “στον υπολογιστή” όπως οι άνθρωποι στα “Κίτρινα Γάντια” δεν κάθονται “στα τραπέζια“. Τις λέξεις τις γράφω στο πληκτρολόγιο. Γιατί, λοιπόν, δεν έδινα σημασία σε αυτό το εργαλείο, ένα από τα αντικείμενα που αγγίζω με τα χέρια μου πιο συχνά από ό,τιδήποτε στον κόσμο;
Εδώ και πολλά χρόνια πληκτρολογώ κυρίως στο πληκτρολόγιο του λάπτοπ (είναι ένα Μ1 Macbook Pro πενταετίας, αν έχετε την απορία) ή, όταν το συνδέω με την οθόνη του σπιτιού, σε ένα παραδοσιακό, παλιό Magic Keyboard της Apple, αυτά τα γνωστά, τα πολύ λεπτά. Έχω τόσο συνηθίσει να γράφω σε κάτι τέτοιο εδώ και πολύ καιρό, που δεν θυμάμαι κάποια άλλη εμπειρία πληκτρολόγησης από το μακρινό παρελθόν. Έχω γράψει τα πάντα σε αυτά τα λευκά πλαστικά κουμπάκια, και στα άλλα, τα μαύρα, τα εξίσου πλαστικά, μα ακόμα πιο λεπτά, του λάπτοπ: βιβλία, ιστορίες, άρθρα. Ήξερα, βεβαίως, ότι υπάρχουν κι άλλες επιλογές.
Εδώ και πολλά χρόνια ήθελα να δοκιμάσω ένα μηχανικό πληκτρολόγιο. Σίγουρα τα έχετε δει: είναι πληκτρολόγια που μοιάζουν πολύ με τα παλιά που βλέπαμε στα PC, με τα κυβικά κουμπιά που κάναν τρομερό θόρυβο όταν τα πατούσες. Αυτά. Σήμερα τα έχουν λίγο-πολύ υιοθετήσει οι gamers καθότι, λέει, προσφέρουν μεγαλύτερη ταχύτητα και έλεγχο στα PC games. Επιπλέον, όμως, υποτίθεται ότι προσφέρουν μια καλύτερη εμπειρία πληκτρολόγησης, με κυρίως δύο τρόπους. Πρώτον, επειδή η αίσθηση του πατήματος του κάθε πλήκτρου είναι πιο πλήρης και απολαυστική. Ενώ στα επίπεδα πληκτρολόγια μεμβράνης, σας αυτά που έχουν τα λάπτοπ ή λεπτά, λιτά πληκτρολόγια σαν το Magic Keyboard, πατάς το κουμπί και νιώθεις μια ελάχιστη υποχώρηση/αντίδραση της επιφάνειας που πάτησες, στα μηχανικά το πλήκτρο βουλιάζει, κάνει ένα “κούμπωμα” που σου κάνει σαφές το ότι πατήθηκε. Και, κυρίως, κάνει ήχο. Αυτό είναι το δεύτερο. Στα μηχανικά πληκτρολόγια κάθε κουμπί είναι κουμπωμένο σε ένα μεμονωμένο διακόπτη. Όταν το πατάς δεν πατιέται ολόκληρη η μεμβράνη που βρίσκεται από κάτω (όπως γίνεται στα λεπτά πληκτρολόγια μεμβράνης) αλλά μόνο ο μεμονωμένος διακόπτης. Κι αυτός κάνει θόρυβο. Κάνει ένα “κλικ” το οποίο μπορεί να είναι ως και εκκωφαντικό και το οποίο, στις περισσότερες περιπτώσεις, μπορεί να είναι απολαυστικό. Είναι ένας ήχος που γαληνεύει ψυχές, σαν βροχή στα φύλλα του δάσους, ή σαν το τσίκι τσίκι μιας φωτιάς στο τζάκι με κάστανα να ψήνονται από δίπλα. Υπάρχουν ASMR βιντεάκια στο ίντερνετ που δείχνουν ανθρώπους να πληκτρολογούν, μόνο.
Αλλά είναι, όντως, καλύτερη η εμπειρία της πληκτρολόγησης της ίδιας; Δεν ήμουν σίγουρος. Και, αν και είχα διαβάσει για την υποκουλτούρα των συλλεκτών που μαζεύουν τέτοια πληκτρολόγια και τα “πειράζουν” με διάφορους τρόπους (περισσότερα γι’ αυτό παρακάτω) και βέβαια για τους gamers που παίζουν μόνο με κάτι φανταχτερά, γεμάτα LED φωτάκια τέτοια, δεν είχα διαβάσει τίποτε για γραφιάδες που τα χρησιμοποιούν για να κάνουν τη δουλειά τους καλύτερη. Τώρα, εκ των υστέρων, καθώς χρησιμοποιώ αποκλειστικά πλέον ένα τέτοιο πληκτρολόγιο εδώ και σχεδόν ένα μήνα αναρωτιέμαι: γιατί;
Έχω να σας πω εδώ ότι η εμπειρία της πληκτρολόγησης σε ένα τέτοιο πληκτρολόγιο είναι όντως πολύ καλύτερη.
Δεν είμαι πάρα πολύ καλός δακτυλογράφος. Είμαι αυτοδίδακτος, όχι πολύ γρήγορος (γράφω 50-60 λέξεις το λεπτό στα ελληνικά και στα αγγλικά) και επίσης έχω την εντύπωση ότι κάνω και περισσότερα λάθη από ό,τι θα έπρεπε. Αλλά αυτό δεν είναι πρόβλημα, καθότι ούτε σκέφτομαι και πολύ γρήγορα, οπότε τα δύο συμβαδίζουν λίγο-πολύ. Όπως σκέφτομαι, έτσι γράφω. Γιατί γράφω καλύτερα με το μηχανικό πληκτρολόγιο; Η μεγάλη διαφορά είναι στην αίσθηση. Η κίνηση των δαχτύλων σε ένα τέτοιο πληκτρολόγιο πρέπει να είναι λίγο πιο έντονη, κι αυτό παραδόξως είναι καλύτερο, όχι χειρότερο. Δεν περιγράφεται πολύ παραστατικά με λέξεις, αλλά αν προσπαθούσα θα έλεγα ότι σε κάνει να νιώθεις ότι κάνεις μια δουλειά λίγο πιο χειρωνακτική. Ότι τις λέξεις τις σμιλεύεις. Ο δε ήχος είναι σαν να βρίσκεσαι δίπλα σε ένα ρυάκι. Σου δημιουργείται μια ψευδαίσθηση ρυθμού. Η όλη εμπειρία είναι πολύ, πολύ πιο απολαυστική. Επιστρέφοντας στο πληκτρολόγιο του λάπτοπ, η διαφορά είναι χαώδης -το ένα είναι έργο, το άλλο μοιάζει αγγαρεία.
Με το μηχανικό πληκτρολόγιο δεν γράφω πιο γρήγορα, ούτε κάνω λιγότερα λάθη (ίσα ίσα, τώρα στην αρχή κάνω μάλλον λίγο περισσότερα λαθάκια, επειδή η διάταξη κάποιων πλήκτρων είναι λίγο διαφορετική). Αλλά απολαμβάνω τη διαδικασία την πληκτρολόγησης πολύ περισσότερο, και αυτό με κάνει να γράφω παραπάνω. Μέσα σε δύο ημέρες, στις 10 και 11 Ιανουαρίου του 2025, έγραψα έξι χιλιάδες λέξεις (αυτό, αυτό κι αυτό το κείμενο). Νομίζω ότι για ένα μεγάλο μέρος αυτής της πολυλογίας ευθυνόταν το νέο πληκτρολόγιο.
Να σας πω και δυο λόγια για τα πιο τεχνικά του θέματος, μολονότι δεν έχουν μεγάλη σημασία. Το πληκτρολόγιο που εμφανίστηκε κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο μας φέτος λέγεται Keychron K6 Pro, και είναι μεταλλικό και βαρύ, ασύρματο, μικρού μεγέθους και κλίμακας “65%”, δηλαδή με λίγα κουμπιά πέραν των απολύτως απαραίτητων. Φυσικά υπάρχουν και μεγαλύτερου μεγέθους (ως και 100%, που έχουν όλα τα κουμπιά που μπορεί να φανταστεί κανείς) και υπάρχει και μια τεράστια ποικιλία ανάλογα με τα υλικά, τα διάφορα τεχνολογικά χαρακτηριστικά και τις δυνατότητες “πειράγματος”, με τιμές από 30-35 ευρώ μέχρι πολλές εκατοντάδες. Ένα χαρακτηριστικό που έχουν αυτά τα πληκτρολόγια, δε, είναι ότι επιδέχονται παραμετροποίησης. Όποιος θέλει μπορεί, ας πούμε, να αλλάξει τα κουμπιά. Όλα τα κουμπιά. Υπάρχει μια ολόκληρη κοινότητα δημιουργών που κατασκευάζουν κουμπιά κάθε χρώματος και υφής που μπορεί να φανταστεί κανείς. Ο χρήστης μπορεί να ξεκουμπώσει ένα ένα όσα κουμπιά θέλει και να τα αντικαταστήσει με άλλα, ομορφότερα. Και υπάρχουν και πολλά άλλα επίπεδα παραμετροποίησης, που γρήγορα ξεφεύγουν από το επίπεδο της απλής χρήσης και μετατρέπονται σε κάτι άλλο: σε χόμπι.
Θυμάστε την υποκουλτούρα των πληκτρολογάδων που σας έλεγα πριν; Αυτοί, λοιπόν, παίρνουν τέτοια πληκτρολόγια και τους αλλάζουν τα πέταλα. Πρώτα απ’ όλα, τους αλλάζουν τους διακόπτες. Κάθε κουμπί έχει ξεχωριστό διακόπτη, είπαμε. Ε, υπάρχουν ένα σωρό είδη διαφορετικών διακοπτών, και κάθε είδος έχει διαφορετική αίσθηση, χρειάζεται διαφορετικό βαθμό πίεσης και κάνει διαφορετικό ήχο. Το δικό μου πληκτρολόγιο έχει καφέ διακόπτες, αλλά αυτοί εύκολα αντικαθίστανται με άλλους, κόκκινους (που κάνουν λιγότερο θόρυβο) ή μπλε (που κάνουν περισσότερο) ή πολλούς, πολλούς άλλους. Και πηγαίνοντας ακόμα βαθύτερα, μπορεί κανείς να αλλάξει τον αφρό απορρόφησης κραδασμών, να βάλει λιπαντικό στους διακόπτες, να δοκιμάσει διαφορετικές βάσεις. Θα σας πω εδώ τώρα κάτι: δεν υπάρχει στο μέλλον η πιθανότητα να καθίσω να βάλω λιπαντικό σε διακόπτες ενός πληκτρολογίου. Στη ζωή μου έχω περάσει από τις παρυφές πολυάριθμων υποκουλτούρων (υποκουλτουρών;) και καμιά τους δεν με έχει ρουφήξει μέσα της καθότι η εμμονικότητά μου έχει πάντα όρια. Πάντα μου άρεσαν τα videogames, αλλά δεν έψαχνα ποτέ να βρώ το χρόνο για να γίνω πραγματικά καλός. Βλέπω απόλυτα ρεαλιστικά την πιθανότητα να αγοράσω διαφορετικά, όμορφα ή ασυνήθιστα πλήκτρα για το μηχανικό μου πληκτρολόγιο, αλλά δεν νομίζω ότι θα καθίσω να ασχοληθώ ποτέ με τους διακόπτες. Δεν είναι μόνο ο χρόνος: είναι θέμα χαρακτήρα. Βαριέμαι υπερβολικά εύκολα για να μάθω το οτιδήποτε πάρα, πάρα πολύ καλά, φτάνοντας σε όσο μεγάλο βάθος εξοικείωσης μπορεί να φτάσει κανείς. Πολύ, πολύ νωρίτερα, έχω φύγει για να δοκιμάσω κάτι άλλο.
Αλλά ανεξαρτήτως του τι τύπος ανθρώπου είστε εσείς, αν η δουλειά σας έχει πολύ γράψιμο, αν ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία στη ζωή σας είναι το ταπεινό και καταφρονεμένο πληκτρολόγιο του ηλεκτρονικού υπολογιστή, τότε σας προτρέπω να επενδύσετε σε ένα μηχανικό πληκτρολόγιο. Έστω σε ένα σχετικά φτηνό, για δοκιμή. Μπορεί και να βρείτε, έτσι, ένα νέο χόμπι. Ή μπορεί, όπως εγώ, να ανακαλύψετε ένα νέο επίπεδο απόλαυσης σε μια διαδικασία που ούτως ή άλλως κάνατε υποχρεωτικά. Γιατί νομίζετε ότι σας έγραψα δύο χιλιάδες λέξεις για ένα -μην αστειευόμαστε- πεζό και κάπως βαρετό θέμα; Εν μέρει επειδή δεν ήθελα να σταματήσω να πληκτρολογώ.
