Φανταστείτε για λίγο ένα δημοψήφισμα στην Ελλάδα του 2016 με το εξής ερώτημα:
“Όλοι οι Έλληνες πολίτες θα λαμβάνουν από το κράτος 1500 ευρώ μηνιαίως για όλη τη διάρκεια της ενήλικης ζωής τους. Συμφωνείτε;”
Τι ποσοστό φαντάζεστε ότι θα έπαιρνε το “ναι” και τι το “όχι”; Νομίζω ότι καταλήγουμε στην ίδια μαντεψιά. Η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών θα έλεγε ναι, φυσικά, τι, γιατί όχι. Θα μπέρδευε την άποψη (τι ωραία, να παίρνουν όλοι λεφτά χωρίς να κάνουν τίποτε) με την απόφαση υλοποίησης ενός μέτρου που θα κόστιζε 150 δισ. το χρόνο σε ένα κράτος που έχει συνολικά έσοδα περίπου 70 δισ. το χρόνο.
Με αφορμή το Brexit, έγραψα πρόσφατα για τα δημοψηφίσματα που, σε άλλα (ελάχιστα) κράτη λειτουργούν σαν εργαλείο δημοκρατίας και σε άλλα (πολύ περισσότερα) ως εργαλείο επιβολής και ποδηγέτησης από λαϊκιστές και δημαγωγούς. Ένας αναγνώστης που κατοικεί στην Ελβετία, μια χώρα της πρώτης κατηγορίας, μου έστειλε το πολύ ενδιαφέρον γράμμα που σας παραθέτω παρακάτω. Αξίζει να του ρίξετε μια ματιά και, σήμερα, στην επέτειο του τραγικού ελληνικού δημοψηφίσματος του 2015, να σκεφτείτε το εξής:
Τα δημοψηφίσματα δεν είναι ένας τρόπος για να λέει τη γνώμη του ο λαός. Δεν είναι δημοσκοπήσεις, ή πλατφόρμες έκφρασης διαμαρτυρίας. Είναι μηχανισμός λήψης πολιτικών αποφάσεων.